អាស៊ី
ទ្វីប From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
អាស៊ី (ភាសាអង់គ្លេស៖ Asia ឬភាសាបារាំង៖ Asie) គឺជាទ្វីបមួយធំជាងគេ និងព្រមទាំងមានប្រជាជនរស់នៅច្រើនជាងគេបង្អស់ផងដែរនៅលើពិភពលោក។ ទ្វីបនេះបានគ្របដណ្ដប់លើផ្ទៃដីជាង ៤៤ លានគីឡូម៉ែត្រការ៉េ ដែលស្មើនឹង ៣០% នៃផ្ទៃដីសរុបនៅលើផែនដី និង ៨% នៃផ្ទៃផែនដី។ ទ្វីបអាស៊ីត្រូវបានមនុស្សឆ្លងមកតាំងទីលំនៅតាំងពីយូរលង់ណាស់មកហើយ ហើយក៏ជាទីកន្លែងកំណើតនៃអរិយធម៌បុរាណដំបូងៗគេជាច្រើនណាស់ផងដែរ។ អាស៊ីមានប្រជាជនរស់នៅប្រមាណ ៤.៧ ពាន់លាននាក់ដែលស្មើនឹងប្រមាណ ៦០% នៃប្រជាជនទាំងអស់នៅលើពិភពលោក។
អាស៊ីមានព្រំដែនជាប់នឹងទ្វីបអឺរ៉ុប ដែលខ្លះបានបញ្ចូលទ្វីបទាំងពីរជាទ្វីបតែមួយហៅថា អឺរ៉ាស៊ី ហើយមិនតែប៉ុណ្ណោះ អាស៊ីក៏មានព្រំដែនជាប់ទ្វីបអាហ្វ្រិកផងដែរ ដែលនាំឱ្យអ្នកខ្លះបង្រួមទ្វីបទាំងបីបញ្ចូលគ្នា បង្កើតបានជា អាហ្វ្រូ-អឺរ៉ាស៊ី។ ជាទូទៅ ទ្វីបអាស៊ីមានព្រំប្រទល់ខាងកើតជាប់នឹងមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក ខាងត្បូងជាប់នឹងមហាសមុទ្រឥណ្ឌា និងខាងជើងជាប់នឹងមហាសមុទ្រអាកទិក។ ព្រំដែនអាស៊ីជាមួយនឹងអឺរ៉ុបគឺកើតចេញពីកត្តាប្រវត្តិសាស្ត្រនិងវប្បធម៌ និងមិនមានទីតាំងភូមិសាស្ត្របែងចែកច្បាស់លាស់ឡើយ។ ជាទូទៅគេនិយមបំបែកភូមិសាស្ត្រអាស៊ីពីទ្វីបផ្សេងៗតាមព្រែកជីកស៊ុយអេនៅភាគខាងកើតពីទ្វីបអាហ្វ្រិក ខណៈពីទ្វីបអឺរ៉ុប គេច្រើនកំណត់ច្រកសមុទ្រតួកគី ជួរភ្នំអ៊ូរ៉ាល់និងទន្លេអ៊ូរ៉ាល់ និងជួរភ្នំកូកាសក៏ដូចជាសមុទ្រកាសព្យែននិងសមុទ្រខ្មៅ។[៤]
Remove ads
ប្រភពនៃឈ្មោះ
ពាក្យ "អាស៊ី" (Asia) មានប្រភពមកពីពាក្យក្រិចបុរាណ "Ἀσία" ត្រូវបានសន្មតជាលើកដំបូងដោយប្រវត្តិវិទូក្រិច ឈ្មោះ "ហេរ៉ូដូទុស" (ប្រហែល ៤៤០ មុនគ.ស) ដើម្បីតំណាងឲ្យ "អាណាតូលី" (Anatolia) ឬ ដើម្បីពណ៌នាអំពីសង្គ្រាមពែក សំដៅទៅលើ "ចក្រភពពែក" ។
ការកំណត់ខណ្ឌសីមា
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads