ချင်းပြည်နယ်

ချင်းပြည်နယ် သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အနောက်ဘက်အကျဆုံး ပြည်နယ်တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ချင်းပြည်နယ်သည် အကျယ်အဝန်း ၃၆,၀၁၉-စတုရန်း-ကီလိုမီတာ (၁၃,၉၀၇-စတုရန်းမိုင်) ရှိပြီး တောင်ဘက်တွင် ရခိုင်ပြည်နယ်၊ အနောက်တောင်ဘက်တွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၊ အရှေ့ဘက်တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မြောက်ဘက်တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ မဏိပူရပြည်နယ်နှင့် အနောက်ဘက်တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်တို့ဖြင့် ဝန်းရံထားသည်။ ပြည်နယ်၏ မြို့တော်မှာ ဟားခါးမြို့ ဖြစ်သည်။ ချင်းပြည်နယ်သည် တောင်တန်းထူထပ်မှုကြောင့် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး ခက်ခဲကာ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖွံ့ဖြိုးမှု အနည်းဆုံးနေရာ ဖြစ်သည်။

ချင်းပြည်နယ် Zogam (တီးတိန်) Chinram (မီဇို)
ပြည်နယ်
မြို့တော် ဟားခါးမြို့
အလံတော်
မြန်မာနိုင်ငံတွင်း တည်နေရာ
ကိုဩဒိနိတ်: 22°0′N 93°30′E
နိုင်ငံ	မြန်မာ
ဒေသ	အနောက်ပိုင်း
မြို့တော်	ဟားခါးမြို့
အစိုးရ
• ဝန်ကြီးချုပ်	ဒေါက်တာ ဝုန်ဆွန်းထန်
• အစိုးရ	ချင်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့
• ဥပဒေပြုလွှတ်တော်	ချင်းပြည်နယ် လွှတ်တော်
• တရားလွှတ်တော်	ချင်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်
ဧရိယာ[1]
• စုစုပေါင်း	၃၆၀၁၈.၈ စတုရန်းကီလိုမီတာ (၁၃၉၀၆.၉ စတုရန်းမိုင်)
ဧရိယာအဆင့်	၉
လူဦးရေ (၂၀၁၄)[2]
• စုစုပေါင်း	၄၇၈,၈၀၁
• အဆင့်	၁၄
• သိပ်သည်းမှု	၁၃/km၂ (၃၄/sq mi)
Demographics
• လူမျိုးများ	ချင်းလူမျိုး၊ဗမာလူမျိုး
• ကိုးကွယ်မှု	ခရစ်ယာန်ဘာသာ ၈၅.၄% ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ ၁၃% Laipian ၁.၁% ရိုးရာ ၀.၄% အစ္စလာမ်ဘာသာ ၀.၁%
အချိန်ဇုန်	မြန်မာစံတော်ချိန် (UTC+06:30)

တည်နေရာနှင့် အကျယ်အဝန်း

ချင်းပြည်နယ်သည် ၁၃,၉၀၇ စတုရန်းမိုင်ကျယ်ဝန်းသည်။ လူနေကျဲသော တောင်ပေါ်ဒေသဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အနောက်မြောက်ပိုင်းတွင်တည်ရှိပြီး ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မကွေးတိုင်း၊ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံနှင့်ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတို့ဖြင့် ဝန်းရံထားသည်။ မြောက်လတ္တီတွဒ် ၂၁ ဒီဂရီ မှ ၂၄ ဒီဂရီ ၁၅မိနစ် အတွင်း၊ အရှေ့လောင်ဂျီတွဒ် ၉၃ ဒီဂရီ ၁၅မိနစ် မှ ၉၄ ဒီဂရီ အတွင်း တည်ရှိသည်။

ရာသီဥတု

တောင်ပေါ်ဒေသဖြစ်၍၊ ချမ်းမြသော ရာသီဥတုရှိသည်။ အပူဆုံးသောလမှာ ဧပြီ နှင့် မေလများဖြစ်ပြီး ပျှမ်းမျှအပူချိန်မှာ ၆၀ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက် မှ ၇၀ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက် သာရှိသည်။ အအေးဆုံးကာလများတွင် အပူချိန်မှာ ၃၉ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက်မှ ရေခဲမှတ်အောက်ထိ ကျဆင်းတတ်သည်။

ပျှမ်းမျှ မိုးရေချိန်မှာ ၈၀ မှ ၁၀ဝ လက်မအတွင်းရှိပြီး အထူးသဖြင့်တောင်ပိုင်းဒေသများမှာ မိုးပိုများတက်ပါသည်။

အုပ်ချုပ်ရေး

မြို့တော်

ချင်းပြည်နယ်၏ မြို့တော်မှာ ဟားခါးမြို့ဖြစ်သည်။

အုပ်ချုပ်ရေး

အခြားကြည့်ရန်။ ချင်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့

၂၀၁၁ခုနှစ်မှစတင်ကာ ချင်းပြည်နယ်ကို ဝန်ကြီးချုပ်အမှူးပြုသော ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့မှ အုပ်ချုပ်သည်။၂၀၂၁ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းမှုအပြီးတွင် ချင်းပြည်နယ်စီမံအုပ်ချုပ်​ရေး​ကောင်စီမှ အုပ်ချုပ်လျက်ရှိသည်။

ဥပဒေပြုရေး

အခြားကြည့်ရန်။ ချင်းပြည်နယ် လွှတ်တော်

၂၀၁၁ခုနှစ်မှစတင်ကာ ပြည်နယ်လွှတ်တော်ကို ရွေးကောက်ခံကိုယ်စားလှယ်များ၊ တပ်မတော်သားလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များဖြင့် ဖွဲ့စည်းကာ စတင်ကျင်းပခဲ့သည်။

တရားစီရင်ရေး

အခြားကြည့်ရန်။ ချင်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်

ချင်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်ကို တရားသူကြီးချုပ် (၁)ဦး၊ တရားသူကြီး (၂)ဦးဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။ တိုင်းတရားလွှတ်တော်အောက်တွင် ခရိုင်တရားရုံး (၄)ရုံး၊ မြို့နယ်တရားရုံး (၉)ရုံးရှိသည်။

ခရိုင်၊ မြို့နယ်၊ မြို့၊ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်စု၊ ကျေးရွာများ

ချင်းပြည်နယ်ရှိ ခရိုင်များ

  ဟားခါးခရိုင်

  ဖလမ်းခရိုင်

  တီးတိန်ခရိုင်

  မင်းတပ်ခရိုင်

  မတူပီခရိုင်

  ပလက်ဝခရိုင်

ခရိုင်ရှိမြို့နယ်များ

ဟားခါးခရိုင်	ဟားခါးမြို့နယ် • ထန်တလန်မြို့နယ်
ဖလမ်းခရိုင်	ဖလမ်းမြို့နယ်
တီးတိန်ခရိုင်	တီးတိန်မြို့နယ် • တွန်းဇံမြို့နယ်
မင်းတပ်ခရိုင်	မင်းတပ်မြို့နယ် • ကန်ပက်လက်မြို့နယ်
မတူပီခရိုင်	မတူပီမြို့နယ်
ပလက်ဝခရိုင်	ပလက်ဝမြို့နယ်

မြို့​ပေါ်ရပ်ကွက်များ

မြို့နယ်	မြို့	ရပ်ကွက်
ကန်ပက်လက်မြို့နယ်	ကန်ပက်လက်မြို့	အမှတ် (၁) ရပ်ကွက်
		အမှတ် (၂) ရပ်ကွက်
	ကျင်ဒွေးမြို့	ကျင်ဒွေးရပ်ကွက်
		ထန်းကုန်းရပ်ကွက်
		ဖုံးတွီကျင်းရပ်ကွက်
		ဟုတ်ပုံကျင်းရပ်ကွက်
တွန်းဇန်မြို့နယ်	ကျီခါးမြို့	အမှတ် (၁) ရပ်ကွက်
		အမှတ် (၂) ရပ်ကွက်
	တွန်းဇန်မြို့	ခေါလိုင် / ဂိုးဇန်ရပ်ကွက်
		ခေါဝုန် / လေးဆန်ရပ်ကွက်
တီးတိန်မြို့နယ်	ခိုင်ကမ်းမြို့	အမှတ် (၁) ရပ်ကွက်
		အမှတ် (၂) ရပ်ကွက်
		အမှတ် (၃) ရပ်ကွက်
		အမှတ် (၄) ရပ်ကွက်
	တီးတိန်မြို့	စကောလမ်းရပ်ကွက်
		မြို့မရပ်ကွက်
		လွယ်ဘွားလ်ရပ်ကွက်
		လေးလုမ်းရပ်ကွက်
ထန်တလန်မြို့နယ်	ထန်တလန်မြို့	အမှတ် (၁) ရပ်ကွက်
		အမှတ် (၂) ရပ်ကွက်
		အမှတ် (၃) ရပ်ကွက်
	နှာဟရိန်မြို့	အမှတ် (၁) ရပ်ကွက်
		အမှတ် (၂) ရပ်ကွက်
ပလက်ဝမြို့နယ်	ဆမီးမြို့	အမှတ် (၁) ရပ်ကွက်
		အမှတ် (၂) ရပ်ကွက်
		အမှတ် (၃) ရပ်ကွက်
	ပလက်ဝမြို့	ကင်ဝရပ်ကွက်
		မြို့မရပ်ကွက်
		ရွာမရပ်ကွက်
		ရိက္ခာရပ်ကွက်
ဖလမ်းမြို့နယ်	ဖလမ်းမြို့	ကျင်မွာလ်ရပ်ကွက်
		ဇာလိုင်ရပ်ကွက်
		တလန်လိုရပ်ကွက်
		ဖာရ်ထောက်ရပ်ကွက်
		ဗလိုင်ရပ်ကွက်
		လိုင်ဇိုးရပ်ကွက်
		လိုင်လွန်ရပ်ကွက်
		လုံပီးရပ်ကွက်
	ရိခေါ်ဒါရ်မြို့	အမှတ် (၁) ရပ်ကွက်
		အမှတ် (၂) ရပ်ကွက်
	ဝေဘူလမြို့	ကျန်ဘာရီရပ်ကွက်
		မြို့မရပ်ကွက်
		မွာလ်ဇောလ်ရပ်ကွက်
		လုံးသပ်ရပ်ကွက်
မင်းတပ်မြို့နယ်	မကွီအိမ်နူးမြို့	ကြုံလောင်းရပ်ကွက်
		ထိန်ပြုံးရပ်ကွက်
		ဗွီနူးရပ်ကွက်
		မကွီအိမ်နူးရပ်ကွက်
	မင်းတပ်မြို့	စံပြရပ်ကွက်
		ဘဝသစ်ရပ်ကွက်
		အနောက်ရပ်ကွက်
		အရှေ့ ပြင်ရပ်ကွက်
မတူပီမြို့နယ်	မတူပီမြို့	ခွာဘွေးရပ်ကွက်
		ငလားရပ်ကွက်
		စိန်ဘောင်ရပ်ကွက်
		လောင်ဗန်းရပ်ကွက်
	ရေဇွာမြို့	မြို့မရပ်ကွက်
		မွာပီးရပ်ကွက်
		လောင်းရဲရပ်ကွက်
		အင်ရောရပ်ကွက်
	လိုင်လင်းပီမြို့	အမှတ် (၁) ရပ်ကွက်
		အမှတ် (၂) ရပ်ကွက်
ဟားခါးမြို့နယ်	ဆူရ်ခွားမြို့	ဆလုံပူးရပ်ကွက်
		ဆိုင်လိုသာရ်ရပ်ကွက်
	ဟားခါးမြို့	ကျောဘုတ်ရပ်ကွက်
		ဈေးသစ်ရပ်ကွက်
		ဈေးဟောင်းရပ်ကွက်
		ပြည်တော်သာရပ်ကွက်
		မြို့သစ်ရပ်ကွက်
		မြို့ဟောင်းရပ်ကွက်
		ဟားခါးထာရ် (၁) ရပ်ကွက်
		ဟားခါးထာရ် (၂) ရပ်ကွက်

မြို့နယ်(၉)ခု၊ မြို့ (၁၈)မြို့၊ ရပ်ကွက် (၆၆)ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်စု (၄၆၄) အုပ်စု နှင့် ရွာပေါင်း (၁၃၄၇) ရွာ ရှိသည်။^[3]

အခြား မြို့ရွာများ

• အိုက်ကား
• စာလ်ထောင်(ဟာဆော်)
• ရွာဗါး
• ကျီခါး
• လက်မေ
• ထန်တလန်
• ထုတ်လိုင်
• ကန်ပက်လက်
• လိုထော်
• လုံလဲ
• မတူပီ
• ငဖိုင်းပီ
• ပလက်ဝ
• ပျဉ်ဝ
• ဖို့ဝှိုက်
• ရွာဖန်း
• ဆမီး
• ဆူရ်ခွား
• တေဇန်
• သိုင်းငင်း
• တီးတိန်
• တွန်းဇံ
• ဝေဘူလ
• ဆဘောင်း (ဆဘောင်းတယ်)
• ရိဒ်ခေါဒါရ်
• လုမ်ဘန်
• ဆတ်တား
• ဘွာလ်ခွါး
• တာရွှန်း
• လုမ်ပီး
• လိုင်ဇိုး
• ဖိုင်ဖူ အေ (ဖိုင်ဖား အေ)
• ဖိုင်ဖူ ဘီ (ဖိုင်ဖား ဘီ)
• ရေဇွာ
• ဒင်လာအိုပါး (ဒင်လိုပါး)
• ခပီး
• လုံးရန်
• ဟာအိုဆဲင်
• လုံခင်း
• ဘွာန်လုံး
• လောက်လုံး
• ရမ်ထလို
• ဟရင်ထန်း
• ပါရ်သဲ
• ih
• ရာရီတောင်
• ပါရာ
• ရှာအို
• ခိလှုံ(ဆဘောင်းပီ)
• ပထိန်တလန်
• ရွှေလိုက်ဝ
• ရှင်းလက်ဝ
• မီးဇာ
• မိတ်ဝ
• Kapteel

လူဦးရေ

ခုနှစ်	လူဦးရေ	±%
၁၉၇၃	၃၂၃၂၉၅	—
၁၉၈၃	၃၆၈၉၄၉	+14.1%
၂၀၁၄	၄၇၈၈၀၁	+29.8%
Source: ၂၀၁၄ သန်းခေါင်စာရင်း[2]

၂၀၁၄ သန်းခေါင်စာရင်းအရ ချင်းပြည်နယ်တွင် လူဦးရေ ၄.၇သိန်း နေထိုင်သည်။ ကယားပြည်နယ်ပြီးလျှင် ဒုတိယမြောက် လူဦးရေ အနည်းဆုံးပြည်နယ်ဖြစ်သည်။ တစ်စတုရန်းကီလိုမီတာတွင် လူဦးရေ (၁၃.၃)ဦးဖြစ်သည်။ လူ (၁၀၀)လျှင် (၇၉)ဦးမှာ ကျေးလက်တွင် နေထိုင်သည်။

ပညာရေး

၂၀၁၆ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလက ဖွင့်လှစ်ခဲ့သော ဟားခါးကောလိပ်အား ၂၀၂၀ပြည့်နှစ်တွင် တက္ကသိုလ်အဆက့် မြှင့်တင်ခဲ့သဖြင့် ပြည်နယ်၏ ပထမဆုံးသော တက္ကသိုလ်ဖြစ်လာသည်။၂၀၁၇ခုနှစ်တွင် ဟားခါးပညာရေးကောလိပ်ကို ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ထို့အပြင် အစိုးရစက်မှုလက်မှုသိပ္ပံ (ဟားခါး)လည်း တည်ရှိပြီး အားကစားနှင့်ကာယပညာသိပ္ပံ (ဟားခါး)ကိုလည်း တည်ဆောက်လျက်ရှိသည်။

စိတ်ဝင်စားဖွယ်နေရာများ

• ချင်းတောင်တန်းတွင် အမြင့်ဆုံးတောင်ထွဋ်ဖြစ်သော ဝိတိုရိယ (ခေါ်) နတ်မတောင် (ခေါ်) ခေါ်နူးစုမ်တောင်ထိပ်
• အသည်းပုံ ရိဒ်ရေကန် (Rih Lake)^[4]
• မတူပီမြို့နယ် ဘုံတလာရေတံခွန်
• ချင်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်း ကနေဒီဆင်စခန်း
• ကနေဒီတောင်
• အွေကျီး တနောင်းရေအိုင်
• Buanneel(ခေါ်)လင်မယားတောင်

ဆက်သွယ်ရေး

စာပေ၊ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ရိုးရာဓလေ့

ဒေသထွက်ကုန်များ

ချင်းပြည်နယ် ထွတ်ကုန် သီးနှံများမှာ ပြောင်းဖူး၊ပဲ

တွင်းထွက်များ

အောက်ပါတို့မှာ မြန်မာနိုင်ငံတော်အစိုးရမှ တရားဝင်ကြေညာထားသော ချင်းပြည်နယ် ဖွံ့ဖြိုးမှုဆိုင်ရာ ဇယားဖြစ်သည်။

စဉ်	အကြောင်းအရာ	ရေတွက်ပုံ	အရေအတွက်
၁	စိုက်ပျိုးမြေဧရိယာ	ဧက	၃၃၁၉၅၃
၂	ဆည်တမံ	ခု	၁
၃	ကြိုးဝိုင်းတော	စတုရန်းမိုင်	၆၄၅.၁၀
၄	ကြိုးပြင်ကာကွယ်တော	စတုရန်းမိုင်	၁၃၃၅.၂၀
၅	ကားလမ်း	မိုင်	၁၆၇၀
၆	ပေ ၁၈၀အထက် တံတား	စင်း	၅
၇	စာတိုက်စခန်း	ခု	၅၂
၈	ကြေးနန်းရုံး	ရုံး	၂၄
၉	တယ်လီဖုန်းရုံး	ရုံး	၃၀
၁၀	မိုက္ကရိုဝေ့ဖ်စခန်း	ခု	၆
၁၁	ရေအားလျှပ်စစ်စက်ရုံ	ရုံ	၁၀
၁၂	တက္ကသိုလ်/ကောလိပ်	ခု	၁
၁၃	နည်းပညာတက္ကသိုလ်	ခု	၁
၁၄	ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်	ခု	၁
၁၅	ပညာရေးကောလိပ်	ခု	၁
၁၆	အခြေခံပညာကျောင်း	ကျောင်း	၁၁၈၃
၁၇	စက်မှုလက်မှုသိပ္ပံကျောင်း	ကျောင်း	၁
၁၈	ဆေးရုံ	ရုံ	၂၄

^[5]

ကိုးကား

1. Union of Myanmar။ City Population။ 2009-04-10 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
2. သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ။ ၂၀၁၄ ခုနှစ် လူဦးရေနှင့် အိမ်ထောင်စု သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ။ အတွဲ-၂။ နေပြည်တော်: လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အား ဝန်ကြီးဌာန။ မေ ၂၀၁၅။ pp. ၄၇။
3. တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များရှိ ခရိုင်၊ မြို့နယ်၊ မြို့၊ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်စုနှင့် ကျေးရွာဦးရေ စာရင်းချုပ်။ အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေး ဦးစီးဌာန။ 19 May 2022 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။
4. D.P.S. MYANMAR GUIDE MAP. 2000.
5. Myanmar.com။ 19 February 2009 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 11 February 2011 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။

• မြန်မာပြည်ဖွား ဂေါ်ရခါး၊ ရေး-မေမြို့ချစ်ဆွေ၊ ၂၀၀၀ ခုနစ်ထုတ်