Linia kolejowa nr 6

Linia kolejowa nr 6 Zielonka – Kuźnica Białostocka – linia kolejowa w północno-wschodniej Polsce o długości 224,163 km, fragment międzynarodowej linii E75 (I Paneuropejski Korytarz Transportowy) łączącej Warszawę z Helsinkami.

Linia nr 6

Zielonka – Kuźnica Białostocka
Dane podstawowe
Zarządca	PKP PLK
Numer linii	6
Tabela SRJP	530, 610
Długość	224,163[1] km
Rozstaw szyn	1435 mm
Sieć trakcyjna	3000 V DC
Prędkość maksymalna	160 km/h
Przebieg Legenda eksploatowana / istniejąca   zlikwidowana / rozebrana lub planowana kolej metro lub kolej lekka stacja kolejowa/stacja metra przystanek stacja bez ruchu pasażerskiego ładownia, posterunek ruchu itp przystanek częściowo używany koniec linii odcinek odcinek w tunelu odcinek na estakadzie wiadukt most tunel pod wodą zmiana kilometrażu granica państwowa / inna mijanka przejazd kolejowo-drogowy przeprawa promowa     odcinek zelektryfikowany   21 ↑ Warszawa Wileńska 449 ← Warszawa Rembertów 14,411 Zielonka 14,896 Rzeka Długa Kobyłka Ossów Kobyłka 21,480 Wołomin Wołomin Słoneczna 23,072 Wołomin, ul. Geodetów 635 23,953 koniec linii nr 21 24,198 Rzeka Czarna 25,082 Zagościniec 27,750 Dobczyn 29,712 Rzeka Rządza 31,030 Klembów 34,583 13 ← Pilawa → Krusze 34,838 Jasienica Mazowiecka 35,850 Rzeka Cienka 10 → Legionowo 37,172 Tłuszcz, ul. Wiejska 634 513 → podg Jasienica 37,802 Tłuszcz 29 → Ostrołęka 41,089 Chrzęsne 43,155 Mokra Wieś 45,572 Sitne 636 48,335 Szewnica 48,321 Szewnica, ul. Mazowiecka 48,952 Rzeka Fiszor 53,156 Urle 54,179 Rzeka Liwiec 55,208 Barchów 57,915 Łochów, ul. Wyszkowska 62 58,480 Łochów 63,622 Ostrówek Węgrowski 68,683 Topór 68,719 Topór, ul. Łochowska 50 70,419 Rzeka Ugoszcz 72,489 Sadowne Węgrowskie 78,829 Kanał Kacapski 81,703 Prostyń 83,585 podg Prostyń Bug 514 ← Treblinka (zlikwidowana) 84,548 Rzeka Bug 84,943 post. zwrot. Prostyń Bug 87,240 Przewóz, ul. Ostrowska 627 694 55 ← Siedlce (część. zlikwidowana) 87,969 Małkinia 89,342 34 → Ostrołęka 96,249 Zaręby Kościelne 99,195 Kietlanka 102,968 Szulborze Wielkie 107,260 ↑ ↓ 109,987 Czyżew, ul. Nurska 63 111,144 Czyżew, ul. Szkolna 690 111,848 Czyżew 118,077 Kity 120,800 Dąbrowa–Łazy 126,360 Szepietowo 66 127,376 Szepietowo 129,331 Rzeka Mianka 132,363 Szymbory 135,825 Jabłoń Kościelna 140,474 Racibory 146,107 Zdrody Nowe 150,575 Łapy Osse 152,432 Łapy, ul. Brańska 681 36 → Ostrołęka 154,035 Łapy 155,988 Rzeka Narew 156,256 Uhowo, ul. Kościelna 682 156,265 Uhowo 160,117 Bojary 161,132 Rzeka Turośnianka 163,251 Baciuty 163,267 Baciuty 678 167,107 Trypucie 168,996 Niewodnica 172,222 Klepacze 172,301 Rzeka Horodnianka 172,500 podg Turczyn 516 → Białystok Starosielce zamknięta 173,552 515 → Białystok Starosielce (zamk.) 32 ← Czeremcha 173,570 Białystok Wiadukt 38 → Bartoszyce Białystok, Trasa Niepodległości 669 176,300 podg Białystok Towarowy 177,305 Białystok 37 ← Zubki Białostockie Zmiana liczby torów na 1 177,717 Białystok, al. Solidarności 676 Rzeka Biała Białystok, ul. gen. Maczka 8 E67 Białystok, al. 1000-lecia Państwa Polskiego 8 E67 Rzeka Supraśl 185,155 Wasilków Rzeka Czarna 191,278 Czarny Blok mijanka Czarny Blok 195,280 Wólka Ratowiecka 199,178 Czarna Białostocka 203,118 Machnacz Jałówka 207,525 Rozedranka Rzeka Sokołda 212,882 Gieniusze 57 ← Kuźnica Białostocka (linia towarowa) Sokółka ul. Białostocka 19 Rzeka Sokółka 218,527 Sokółka 40 → Suwałki Sokółka ul. Kryńska 674 225,580 Kundzin Rzeka Łosośna 227,100 Łosośna 227,838 Łosośna – bocznica szlakowa 228,320 Krex Czuprynowo – bocznica szlakowa 230,146 Czuprynowo Kuźnica 19 234,635 Kuźnica Białostocka Rzeka Łosośna ↑  Polska 238,574 Przejście graniczne ↓  Białoruś LK Grodno – Bruzgi ↓ Bruzgi

Linia jest w większej części dwutorowa i w całości zelektryfikowana.

Historia

Powstanie

Linia, której odcinek stanowi linia kolejowa nr 6 (drugi odcinek w Polsce to linia kolejowa nr 21), została otwarta w 1862 r. z inicjatywy rządu rosyjskiego. Była to druga (po Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej) linia, która powstała na ziemiach Królestwa Polskiego. Funkcjonowała pod nazwą Kolej Warszawsko-Petersburska. Z początku była to linia jednotorowa, szerokotorowa (o rozstawie szyn 1524 mm). W późniejszym czasie do linii dodano drugi tor (dokładna data nie jest znana).

Lata międzywojenne

W latach międzywojennych znacznie ograniczono liczbę odjazdów pociągów do Petersburga.

W roku 1918 linia stała się linią normalnotorową (zmieniono prześwit torów na 1435 mm). Zarząd nad linią przejęły Polskie Koleje Państwowe.

2 września 1933 otwarto łącznicę pomiędzy Warszawą Rembertów i Zielonką (Linia kolejowa nr 449), dzięki której pociągi jadące z Białegostoku mogły dojechać do Dworca Głównego.

Liczba torów

Na początku linia była jednotorowa; później dodano drugi tor. W czasie II wojny światowej i po niej zmieniała się liczba torów:

• 1944 Prostyń Bug – Małkinia Bug – pomiędzy tymi posterunkami znajduje się most nad rzeką Bug. Jedno przęsło mostu zostało zburzone w czasie wojny i do 2017 r. nie zostało odbudowane^[2]. Pociągi na tym odcinku poruszały się jednym torem.
• 1945 Małkinia – Łapy – zmieniono liczbę torów z dwóch na jeden.
• 1945 Białystok – Kuźnica Białostocka – zmieniono liczbę torów z dwóch na jeden.
• 1969 Małkinia – Łapy – przywrócono drugi tor.
• 2019 Prostyń Bug – Małkinia Bug – odbudowa drugiego mostu na Bugu. W marcu rozpoczęła się rozbiórka starego obiektu, a w jego miejscu powstała nowa konstrukcja^[3]. 30 grudnia oddano do użytku odbudowaną nitkę mostu, w wyniku czego przeprawa nad Bugiem odbywa się już dwutorowo^[4].

Obecnie linia nr 6 składa się z następującej liczby torów:

• Zielonka – Białystok – dwa tory
• Białystok – Kuźnica Białostocka – jeden tor.

Elektryfikacja

Elektryfikacja szlaku przebiegała stopniowo. Daty otwarcia zelektryfikowanych odcinków:

• 13.04.1952 – Zielonka – Tłuszcz
• 22.12.1981 – Tłuszcz – Łochów
• 10.12.1982 – Łochów – Małkinia
• 31.03.1983 – Małkinia – Czyżew
• 30.06.1983 – Czyżew – Szepietowo
• 29.09.1983 – Szepietowo – Łapy
• 03.04.1983 – Łapy – Białystok
• 10.09.1986 – Białystok – Kuźnica Białostocka

Samoczynna blokada liniowa

Semafory SBL są na odcinku Zielonka – Tłuszcz:

• Zielonka – Wołomin – od 1983 roku.
• Wołomin – Tłuszcz – od 1985 roku.

Modernizacja

W latach 2013–2017 przeprowadzona została modernizacja na odcinku Zielonka - Sadowne Węgrowskie. Wymieniono nawierzchnię (betonowe podkłady zamiast drewnianych) łącznie z naprawą ław torowych, systemu odwodnienia, wymianą podsypki, tłucznia oraz szyn. Dodatkowo, w ramach przetargu przeprowadzonego przez PLK ZLK w Warszawie, w czerwcu i lipcu 2016 roku zmodernizowana została sieć trakcyjna. W grudniu 2018 roku została oddana do użytku PT Zielonka zlokalizowana w pobliżu istniejącej KS, dzięki czemu wzmocnione zostało zasilanie na zmodernizowanym odcinku oraz zostały zdjęte ograniczenia prędkości i ograniczenia związane kursowaniem pociągów towarowych.

12 października 2014, aby przyśpieszyć prowadzone na linii prace modernizacyjne, całkowicie zawieszono ruch kolejowy na odcinku Tłuszcz – Sadowne Węgrowskie. Pociągi zostały zastąpione przez autobusy zastępcze^[5]. 13 grudnia 2015 na linię powróciły pociągi^[6]. 19 maja 2017 PKP PLK podpisały z firmami PW Banimex i Budrex-Kobi umowę na budowę 5 bezkolizyjnych skrzyżowań^[7], a 13 czerwca z Przedsiębiorstwem Usług Technicznych Intercor umowę na modernizację odcinka Sadowne – Czyżew^[8]. W latach 2019–2020 remontowany miał być odcinek Czyżew – Białystok^[9], a w latach 2019–2021 odcinek Białystok – Kuźnica Białostocka^[10]. Po zakończeniu modernizacji prędkość pociągów na większości linii będzie podwyższona do 200 km/h (obecnie na całej linii obowiązuje wyłącznie prędkość konstrukcyjna 200 km/h^[1]).

Ważniejsze stacje

• Zielonka – Stacja początkowa linii. Stacja jest także stacją końcową linii kolejowej nr 449, a ponadto przebiega przez nią linia kolejowa nr 21 ze stacji Warszawa Wileńska do przystanku Wołomin Słoneczna.
• Wołomin – Stacja. Stacja jest punktem mijankowym i punktem wyprzedzania pociągów pośpiesznych z osobowymi.
• Wołomin Słoneczna – Przystanek końcowy linii kolejowej nr 21. Odtąd szlak jest dwutorowy.
• Tłuszcz – Stacja węzłowa. W rozkładzie 2018/2019 na stacji zatrzymywały się wszystkie pociągi pospieszne jadące linią. Stacja jest stacją końcową dla niektórych pociągów Kolei Mazowieckich z Warszawy Wileńskiej i z kierunku Warszawy Zachodniej. Ze stacji odjeżdżają także pociągi jadące linią nr 29 i nr 10.
• Małkinia – W rozkładzie 2018/2019 na stacji zatrzymywały się wszystkie pociągi pospieszne jadące linią. Bieg kończą tutaj niektóre pociągi Kolei Mazowieckich.
• Czyżew – W rozkładzie 2018/2019 na stacji zatrzymywały się wszystkie pociągi pospieszne jadące linią. Od początku 2022 roku dojeżdżają pociągi Kolei Mazowieckich (stacja końcowa).
• Szepietowo – W rozkładzie 2018/2019 na stacji zatrzymywały się wszystkie pociągi pospieszne jadące linią. Stacja jest stacją krańcową dla niektórych pociągów spółki Polregio do Białegostoku.
• Łapy – W rozkładzie 2018/2019 na stacji zatrzymywały się wszystkie pociągi pospieszne jadące linią.
• Białystok – W rozkładzie 2018/2019 na stacji zatrzymywały się wszystkie pociągi pospieszne jadące linią. Stacja jest stacją krańcową pociągów Polregio przyjeżdżających z i jadących do Łap, Szepietowa, Małkini, Suwałk, Kuźnicy Białostockiej. Ze stacji odjeżdżają również pociągi do Czeremchy , Hajnówki i Ełku. Stacja jest także krańcem dla większości pociągów PKP Intercity.
• Czarna Białostocka – W rozkładzie 2018/2019 na stacji nie zatrzymywały się pociągi pośpieszne.
• Sokółka – W rozkładzie 2018/2019 na stacji zatrzymywały się wszystkie pociągi pospieszne jadące linią poza pociągiem MP do Grodna.
• Kuźnica Białostocka – Stacja końcowa linii. Na stacji znajduje się również kolejowe przejście graniczne z Białorusią. W rozkładzie 2018/2019 na stacji kończyły bieg pociągi z Białegostoku i Sokółki. Od września 2016 r. kursują pociągi PKP Intercity do Grodna.

Czas jazdy

	Zielonka – Tłuszcz (Warszawa Wsch. – Tłuszcz)[i]		Tłuszcz – Małkinia		Małkinia – Białystok		Białystok – Sokółka		Sokółka – Kuźnica Białostocka
	O	P	O	P	O	P	O	P	O
Czas dojazdu	26 min	25 min[i]	49 min	33 min	89 min[ii]	58 min	46 min	42 min	17 min

O – pociąg osobowy, P – pociąg dalekobieżny^[11]

1. Dla pociągów dalekobieżnych (nie zatrzymują się na początkowej stacji linii).
2. Połączenie takie zostało zlikwidowane w lutym 2009 r.

Maksymalne prędkości

Wykaz maksymalnych prędkości^[12]
(km/h)

Tor 1				odcinek linii			Tor 2
pociągi pasażerskie	szynobusy i EZT	pociągi towarowe					pociągi pasażerskie	szynobus i EZT	pociągi towarowe
				km pocz.	km końcowy
160		120		14,400	71,800		160		120
120		80		71,800	105,700		120		80
		100		105,700	153,100				100
100		80		153,100	177,592		100		80
80		70		177,759	234,349		Odcinek jednotorowy
40				234,349	238,574

Ruch pociągów

Koleje Mazowieckie

Koleje Mazowieckie obsługują linię na terenie województwa mazowieckiego i Podlaskiego (do stacji Czyżew) pociągami osobowymi. Tabor KM obsługujący linię to elektryczne zespoły trakcyjne EN57/AL/AKM, ER160^[13] i autobusy szynowe serii VT627, VT628 oraz 222M.

Połączenia bezpośrednie przechodzące, zaczynające lub kończące się na linii w rozkładzie Kolei Mazowieckich^[14]:

• Warszawa Wileńska – Wołomin Słoneczna (i odwrotnie)
• Warszawa Wileńska – Tłuszcz (i odwrotnie)
• Warszawa Wileńska – Łochów
• Warszawa Wileńska – Czyżew (i odwrotnie)
• Warszawa Wschodnia – Tłuszcz
• Warszawa Zachodnia – Tłuszcz
• Warszawa Zachodnia – Tłuszcz – Ostrołęka
• Wołomin Słoneczna – Piaseczno
• Wołomin Słoneczna – Radom
• Błonie – Tłuszcz
• Łowicz Główny – Tłuszcz
• Ostrołęka – Tłuszcz
• Sochaczew – Wołomin Słoneczna
• Żyrardów – Tłuszcz

Polregio

Polregio obsługuje linię na terenie województwa podlaskiego (od stacji Małkinia) pociągami regio oraz Interregio. Pociągi Interregio w rozkładzie 2011/2012 zatrzymywały się tylko na niektórych stacjach na linii: Wołomin (bardzo rzadko), Tłuszcz, Małkinia, Czyżew, Szepietowo, Łapy, Białystok i Sokółka.

Połączenia bezpośrednie przechodzące, zaczynające lub kończące się na linii^[15]:

Pociągi osobowe (stan w 2017):

• Białystok – Szepietowo – Białystok
• Białystok – Suwałki – Białystok
• Białystok – Kuźnica Białostocka – Białystok
• Szepietowo – Kuźnica Białostocka – Szepietowo
• Łapy – Kuźnica Białostocka – Łapy

PKP Intercity

PKP Intercity obsługują linię pociągami dalekobieżnymi: Twoje Linie Kolejowe, InterCity (tylko do Białegostoku) oraz MP. W rozkładzie 2018/2019 pociągi dalekobieżne zatrzymują się tylko na niektórych stacjach na linii: Tłuszcz, Łochów (tylko wybrane połączenia). Małkinia, Czyżew, Szepietowo, Łapy, Białystok, Sokółka i Kuźnica Białostocka

Międzynarodowe pociągi pospieszne (MP) w rozkładzie 2018/2019:

• Kraków Główny – Warszawa – Grodno – Warszawa – Kraków Główny