Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Mistrzostwa Polski w piłce nożnej mężczyzn
lista w projekcie Wikimedia Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Mistrzostwa Polski w piłce nożnej mężczyzn (oficjalny skrót MP) – rozgrywki piłkarskie, prowadzone cyklicznie - corocznie lub cosezonowo (na przełomie dwóch lat kalendarzowych) - mające na celu wyłonienie najlepszej męskiej drużyny w Polsce.
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
Mistrzostwa Polski w piłce nożnej rozgrywane są od 1920 r. Obecnie rozgrywki są organizowane na następujących poziomach ligowych: Ekstraklasa, I liga, II liga, 4-grupowa III liga, 21-grupowa IV liga. Ponadto funkcjonują szczeble okręgowe: klasa okręgowa oraz klasy A, B i C.
Pierwszy w dziejach udokumentowany mecz piłkarski rozegrany przez Polaków na ziemiach polskich odbył się 14 lipca 1894 we Lwowie, pomiędzy drużynami Sokoła lwowskiego oraz krakowskiego (1:0). Latem 1903 r. we Lwowie założono pierwszy polski klub piłkarski (Lechię Lwów), następnie Sławę (Czarnych) (w sierpniu 1903 r.) oraz Klub Gimnastyczno-Sportowy IV. Gimnazjum (Pogoń) (wiosną 1904 r.). Potem w Krakowie zostały utworzone: Cracovia (13 czerwca 1906) i Wisła (we wrześniu 1906 r.).
W 1911 r. w Galicji powstały: najpierw Związek Footbalistów Polskich, zaś później Związek Polski Piłki Nożnej. Ten drugi działał prężnie do wybuchu I wojny światowej dwukrotnie organizując Mistrzostwa Galicji w piłce nożnej. 8 maja 1913 na własnym stadionie Cracovia pokonała Wisłę 2:1, a mecz ten to historyczne pierwsze spotkanie polskich drużyn w oficjalnych rozgrywkach w ramach struktur FIFA.
Równolegle w zaborze pruskim w 1913 r. powołano piłkarski Związek Polskich Towarzystw Sportowych, który organizował mistrzostwa Wielkopolski w piłce nożnej. Pierwsza edycja tych rozgrywek rozpoczęła się 18 maja 1913 meczem Posnanii z Wartą Poznań. Kolejne edycje zorganizowano w latach 1914 i 1919.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Związek Polski Piłki Nożnej stał się zalążkiem dla Polskiego Związku Piłki Nożnej (PZPN), założonego 20 grudnia 1919, po czym rozpoczęto organizowanie pierwszych oficjalnych mistrzostw kraju w sezonie 1920.
W latach 1920–1926 oraz 1946 i 1947 mistrza Polski wyłaniano systemem nieligowym – podczas Turnieju Finałowego Mistrzostw Polski – spośród zwycięzców rozgrywek regionalnych (Klasy A), organizowanych we wszystkich okręgach piłkarskich przez właściwe miejscowo Okręgowe Związki Piłki Nożnej. W sezonie 1951 – mistrzostwo Polski przyznano nie zwycięzcy ówczesnej I ligi, lecz zdobywcy Pucharu Polski. W pozostałych latach (tj. 1927–1938 i od 1948 r. do dziś) mistrzem Polski zostawał zawsze triumfator ligowych rozgrywek najwyższego szczebla. Od sezonu 1927 do sezonu 1948 nosiły one nazwę Liga polska, a od edycji 1949 I liga polska. Od sezonu 2005/06 ówczesna I liga stała się ligą zawodową (zarządzaniem nią zajął się utworzony do tego podmiot Ekstraklasa SA), a od sezonu 2008/09 przemianowano ją oficjalnie na Ekstraklasę[1] (wcześniej była to nazwa zwyczajowa).
Remove ads
Mistrzowie i pozostali medaliści
Podsumowanie
Perspektywa
Uwagi:
- W sezonie 1920 nieligowe rozgrywki I Mistrzostw Polski nie zostały dokończone. Zaplanowaną na termin od 29 sierpnia 1920 do 31 października 1920 rundę finałową MP – ze względu na trwającą wojnę polsko-bolszewicką – odwołano. Przeprowadzono jedynie niepełną fazę eliminacyjną Klasy A – w okręgu krakowskim (od 25 kwietnia 1920) zakończono rozgrywki i wyłoniono zwycięzcę (została nim Cracovia), nie dokończono rozgrywek w okręgach lwowskim (od 6 czerwca 1920) i poznańskim (od 9 maja 1920), zaś w okręgu łódzkim oraz warszawskim zmagań tych nawet nie zainaugurowano;
- W sezonie 1924 – z powodu przygotowań piłkarskiej kadry narodowej do Igrzysk Olimpijskich w Paryżu, nie rozegrano rundy mistrzowskiej. Wyłoniono natomiast wszystkich mistrzów okręgowych;
- W sezonie 1927 – pierwszy i jedyny raz w historii, MP przeprowadzono zarówno w formie nieligowej, tj. pucharowej (oficjalnej) oraz ligowej (nieoficjalnej). Z powodu braku zgody PZPN Liga działała całkowicie nielegalnie, mimo iż oprócz Cracovii należały do niej wszystkie czołowe polskie kluby piłkarskie. Dopiero 29 grudnia 1927 – już po zakończeniu wszystkich zmagań – zjazd futbolowej centrali zdecydował post factum, że tytuł mistrza Polski otrzyma zwycięzca rozgrywek ligowych (Wisła Kraków);
- W sezonie 1939 – z powodu wybuchu II wojny światowej, rozgrywek nie dokończono (przerwano je w trakcie 13. kolejki; 1. miejsce zajmował Ruch Chorzów), a w trakcie niemieckiej okupacji w latach 1940–1945 w ogóle ich nie prowadzono;
- W sezonie 1951 mistrzostwo Polski przyznano nie zwycięzcy I ligi (Gwardia Kraków), lecz zdobywcy Pucharu Polski (Unia Chorzów). 4 lutego 1951 (jeszcze przed rozpoczęciem rozgrywek ligowych), podczas 35. Walnego Zgromadzenia PZPN w Warszawie, podjęto uchwałę, by – wzorem Związku Radzieckiego – wyniki trwającej edycji Pucharu Polski (było przed fazą finałową, lecz już po tym jak z rywalizacji odpadły dwa kluby ekstraklasy: Górnik Radlin i Lech Poznań) uznać za mistrzostwa Polski, zaś zdobywcy pucharu przyznać jednocześnie tytuł mistrza kraju. Rozgrywki Pucharu Polski rozegrano wówczas po raz pierwszy od 1926. W regulaminie nie określono komu miał przypaść tytuł wicemistrza – finaliście pucharu czy wicemistrzowi ligi. Najlepsza drużyna w lidze otrzymała jedynie tytuł mistrza ligi. 11 czerwca 1989, podczas warszawskiego 62. Walnego Zgromadzenia PZPN, działacze Wisły Kraków wnioskowali o unieważnienie związkowych postanowień z lutego 1951 i przyznanie ich klubowi (jako ówczesnemu zwycięzcy ligi) tytułu mistrza Polski (kosztem Ruchu Chorzów). Uznając, iż nie mają żadnych szans powodzenia w czasach PRL, zdecydowali się na to dopiero w „wolnej Polsce”. Ich petycja została jednak rozpatrzona negatywnie, bowiem zasady walki o krajowy czempionat znane były jeszcze przed rozpoczęciem decydujących gier;
- 21 czerwca 1993 – dzień po zakończeniu sezonu 1992/1993, Prezydium Zarządu PZPN stosunkiem głosów 5:4 odebrało zwycięzcy ligi – Legii Warszawa – mistrzostwo Polski (podejrzenie przekupstwa w wygranym 6:0 wyjazdowym meczu z Wisłą Kraków w ostatniej kolejce sezonu). Po ostatecznej weryfikacji – decyzją z 10 lipca 1993 – ten sam organ przyznał tytuł mistrzowski Lechowi Poznań, klasyfikując jednocześnie Legię na 2. miejscu w końcowej tabeli. Wszystkie dotychczasowe wnioski dotyczące uchylenia tej decyzji (ostatnie z grudnia 2004 i stycznia 2007) zostały rozpatrzone negatywnie.
Remove ads
Statystyka
Podsumowanie
Perspektywa
Klasyfikacja według klubów[2]
W dotychczasowej historii MP na podium stawało w sumie 37 drużyn. Liderem klasyfikacji jest Legia Warszawa (15 mistrzostw), wyprzedzając Ruch Chorzów oraz Górnika Zabrze (po 14 tytułów mistrzowskich).
Stan po zakończeniu sezonu 2024/2025.
| Wybrane mistrzowskie zespoły |
 |
| Cracovia, 1921 |
 |
| Pogoń Lwów, 1926 |
 |
| Wisła Kraków, 1927 |
 |
| Wisła Kraków, 1928 |
 |
| Ruch Chorzów, 1938 |
 |
| Ruch Chorzów, 1968 |
 |
| Lech Poznań, 2015 |
 |
| Jagiellonia Białystok, 2024 |
1 jako zdobywca Pucharu Polski, a nie zwycięzca I ligi – Wisła Kraków.
2 pierwsze miejsce odebrano zwycięzcy I ligi – Legii Warszawa.
Klasyfikacja według miast
Lokalizacja drużyn mistrzowskich
10 i więcej mistrzostw Polski
5-9 mistrzostw
1-4 mistrzostwa
10 i więcej mistrzostw Polski
5-9 mistrzostw
1-4 mistrzostwaStan na koniec sezonu 2024/2025.
Remove ads
Uhonorowane kluby
Po zdobyciu określonej liczby tytułów mistrza Polski zezwala się na umieszczanie na koszulce gwiazdki symbolizującej liczbę wywalczonych tytułów mistrzowskich[3].
Ustanowiono 3 rodzaje gwiazdek:
biała gwiazdka – symbolizująca wywalczenie od 1 do 4 tytułów mistrza Polski
srebrna gwiazdka – symbolizująca wywalczenie od 5 do 9 tytułów mistrza Polski
złota gwiazdka – symbolizująca wywalczenie 10 i więcej tytułów mistrza Polski
Obecnie (stan na maj 2025) mistrzowskie gwiazdki mają:
- złota gwiazdka:
- srebrna gwiazdka:
- biała gwiazdka:
Remove ads
Uczestnicy
Podsumowanie
Perspektywa
Osiemdziesiąt siedem zespołów wzięło udział w 92 ligowych Mistrzostwach Polski, które były prowadzone od 1927 do 1939 i od 1948 do sezonu 2025/26 włącznie. Żadna z drużyn nie była obecna w każdej edycji. Nieligowe Mistrzostwa Polski odbyły się 7-krotnie (w latach 1921-1926 i 1946-1947). Wzięło w nich udział 37 klubów, z czego dwa były obecne w każdej edycji.
Pogrubione zespoły biorące udział w sezonie 2025/26.
Remove ads
Zobacz też
Uwagi
- Z powodu trwającej wojny polsko-bolszewickiej.
- Z powodu przygotowań reprezentacji Polski do udziału w turnieju piłkarskim Letnich Igrzysk Olimpijskich 1924.
- W sezonie 1927 mistrzostwa Polski przeprowadzono zarówno w formie nieligowej (oficjalnej) oraz ligowej (nieoficjalnej). Tych pierwszych ostatecznie nie dokończono, zaś post factum tytuł mistrza Polski przyznano zwycięzcy rozgrywek ligowych.
- Z powodu rozłamu w polskiej piłce nożnej.
- Z powodu wybuchu II wojny światowej.
- Z powodu trwającej II wojny światowej.
- Przed rozpoczęciem rozgrywek ligowych w sezonie 1951 zdecydowano, by za mistrzostwa Polski uznać wyniki trwającej edycji Pucharu Polski (1950/1951), mimo że było już po tym jak z rywalizacji odpadły dwa kluby ekstraklasy. Tym samym mistrzostwo Polski przyznano nie zwycięzcy I ligi, lecz zdobywcy Pucharu Polski. Najlepsza drużyna w lidze otrzymała jedynie tytuł mistrza ligi.
Remove ads
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads