Застаўд (імя)

Застаўд (Застальд, Зашталд, Зашталт, Застаўт), Жостаўд (Жосталт, Жажтаўт), Шэйстаўт — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Паходжаньне
Мова(-ы)	германскія
Утворанае ад	Zeiz + Taut
Іншыя формы
Варыянт(ы)	Застальд, Зашталд, Зашталт, Застаўт, Жостаўд, Жосталт, Жажтаўт, Шэйстаўт
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Застаўд»

Паходжаньне

Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў

Паводле менскага дасьледніка Алёхны Дайліды, які разьвівае германскую (перадусім усходнегерманскую) этымалёгію імёнаў літоўскіх князёў і баяраў, іменная аснова -zeiz- (германскія імёны Zeizman, Zeizmunt, Zeizrih) паходзіць ад германскага zeiz- 'прыгожы, прыемны'^[1][a], а аснова -тэўд- (-дэўт-, -тыд-) (імёны ліцьвінаў Таўтвід, Таўтывіл, Таўтгерд; германскія імёны Teutwidis, Theudowills, Teutgerdis) — ад гоцкага þiuda^[3], германскага þeudo^[4] 'род, народ'^[5]. Такім парадкам, імя Застаўд азначае «прыгожы род»^[6].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Saystod (23 красавіка 1398 году)^[7]; Zastold cum Przezhgindo fratre germano (18 студзеня 1401 году)^[8]; Zastold^[9], Szastolt^[10] (17 жніўня 1404 году); Szastoltone de Geydrothy (24 чэрвеня 1437 году)^[11]; а Довкгвиду… Жастовт (1440—1492 гады)^[12]; ad granicies Zastholthowicz, videlicet Joannis Casper (9 кастрычніка 1486 году)^[13]; в Радунъском повете, шесть следов на имя Жостовтишки (22 траўня 1498 году)^[14]; Janusco Zasthawthovycz, Chveczko Zasthawthovycz (30 ліпеня 1501 году)^[15][16]; Janusko Zasthawthowicz, Chwieczko Zasthawthowicz (20 траўня 1503 году)^[17]; в Богдана, а в Петька Жостовътовичовъ (27 ліпеня 1503 году)^[18]; Жостовтовая удова (1528 год)^[19]; у Высокодворскомъ повете теж дали есмо ему людей… а Юшка Жестовтовича (16 кастрычніка 1533 году)^[20]; Жостовт Шиборович (1538 год)^[21]; Мартину Жостолтовичу (25 чэрвеня 1551 году)^[22]; Ягнежка Венславовна Шейстовтовича^[23], з Жостовтовичъ^[24], Матей Янъковичъ Жостовтовичъ^[25] (1567 год); Petrus Zastold (15 сакавіка 1584 году)^[26]; Войтехъ Жасталтовичъ, Валентый Жасталтовичъ (16 лістапада 1590 году)^[27]; boyarowie Zosztołtowicze (1597 год)^[28]; Mikołaj Zasztowtowicz Brozowski (14 ліпеня 1606 году)^[29]; Jan Zasztowt (31 ліпеня 1655 году)^[30]; Antonius Zasztoftt (7 студзеня 1715 году)^[31]; Bogumiła Zasztołt (1797 год)^[32]; Zasztołd (1802 год)^[33]; Petronela Zostowtt (1806 год)^[34]; Antoni Żaztowt (1815 год)^[35][b].

Носьбіты

• Застаўд († па 1404) — літоўскі баярын
• Застаўд — гедройцкі баярын, які ў 1437 годзе засьведчыў наданьне Даўгайлы віленскім францішканам
• Жостаўтавая ўдава — дзьве баярыні, якія ўпамінаюцца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году: высакадворская і Ковенскага павету
• Мікалай Янавіч Жастаўтовіч — расенскі зямянін, які ўпамінаецца ў 1593 годзе^[45]
• Міхал Андрэй Заштаўтовіч Бразоўскі — дзяржаўны дзяяч Рэчы Паспалітай, стольнік вэндэнскі, падсудак вількамірскі ў 1678—1684 гадох^[46]

Заштаўты (Zasztowt) гербу Астоя — літоўскі шляхецкі род зь Віленскага, Лідзкага^[47] і Троцкага паветаў^[48].

Заштаўты (Zasztowt) — літоўскі шляхецкі род з ваколіцаў Сьвянцянаў^[49].

Заштаўты (Zasztowt) гербу Павала — літоўскі шляхецкі род^[50].

Зашталтовічы-Бразоўскія — літоўскі шляхецкі род^[51].

У XVI ст. існавала сяло Жажтаўты (Жажтовты) у Жамойцкім старостве^[52].

Заўвагі

1. Польска-летувіская аўтарка Юстына Вальковяк прызнае за найбольш адэкватнае тлумачэньне іменнай асновы -жос- зь летувіскай мовы žósti 'вымаўляць, казаць, гаварыць; ганіць, лаяць, абражаць (кагосьці)'^[2] (не адзначаючы, аднак, часу першай фіксацыі адпаведнага слова з такімі значэньнямі ў летувіскіх слоўніках)
2. Таксама:

   • Сяст, Шэст, Саст (адзначалася германскае імя *Sasto^[36], *Sēst^[37]): Денисъ Шестович (1528 год)^[38], Войтехъ Сястовичъ (1567 год)^[39], Саст (Sast) — прозьвішча, зафіксаванае ў XIX стагодзьдзі ў ваколіцах Сувалкаў^[40];
   • Жастар: Минят Жастарович… Минят Жосторович (1537—1538 гады)^[41];
   • Жостарт, Жаштарт: чоловековъ… а Жостортъ (1440—1492 гады)^[42], Zasztart (1694—1697 гады)^[43];
   • Засколт: Choma Zoskolt, kuniczny (1722 год)^[44]