Судзімонт Доргевіч

Судзімонт Доргевіч (1390-я^[1] — па 15 жніўня 1434) — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, чашнік вялікі літоўскі (1409), староста крэўскі (1433—1434).

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Судзімонт (неадназначнасьць).

Судзімонт Доргевіч
лац. Sudzimont Dorgievič / Dorhievič

Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	1390
Памёр	1440
Род	Судзімонты
Бацькі	Дорг
Дзеці	Алехна, Мікалай Кміта, Іван (Івашка)

Валодаў маёнткамі каля Крэва (Хожава, Талятава, Палачаны, Лучаны).

Імя

Асноўныя артыкулы: Судзімонт (імя) і Дорг (імя)

Судмунд (Sudhmund) — імя германскага паходжаньня^[2]. Іменная аснова суд- (сут-) (імёны ліцьвінаў Судзіла, Судар, Сутарт; германскія імёны Sudila, Suderus, Sutardus) паходзіць ад гоцкага sauþa 'вобраз'^[3] або ад стараісьляндзкага sudhr 'поўдзень'^[4], а аснова -мунд- (-мунт-, -монт-) (імёны ліцьвінаў Монтгерд, Валімонт, Жыгімонт; германскія імёны Mundgerd, Walmont, Sigimunt) — ад германскага *mundô 'рука, абарона, крэўнасьць'^[5] або гоцкага munds 'моц розуму, імкненьне', mundrs 'гарлівы, палкі'^[6]. Такім парадкам, імя Судзімонт азначае «вобраз гарлівасьці»^[7].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Sudimunth nostre curie pincerna (23 траўня 1409 году)^[8]; Sudymunth (29 красавіка 1431 году)^[9]; Sudimundi Dorgyeowicz^[10], Sudimundi Dorgeowycz^[11] (Sudimund Dorgewicz^[12]; 1 верасьня 1431 году); Segmund Dorgewicz (15 траўня 1432 году)^[13]; Sudimundi Creviensis [tenutariorum] [sigilla] (20 студзеня 1433 году)^[14]; Sugimund Crewensis [capitanei] (27 лютага 1434 году)^[15]; пану Судимонъту Доркгевичу (Судимонът Доркгевич^[12], 1440—1492 гады)^[16].

Біяграфія

Зь літоўскага баярскага роду, сын Дорга.

У 1431 годзе быў паслом вялікага князя літоўскага Сьвідрыгайлы да караля польскага Ягайлы. Браў удзел у складаньні 1 верасьня 1431 году замірэньня ў Чартарыйску, якім завяршылася Луцкая вайна 1431 году. Таксама браў удзел у складаньні Хрыстмэмэльскай умовы 1432 году зь Лівонскім ордэнам.

Па прыходзе да ўлады вялікага князя Жыгімонта Кейстутавіча (1432 год) стаў на яго бок. Як староста крэўскі браў удзел у складаньні Троцкай уніі 1433 году і Гарадзенскай умовы 1434 году^[17]. Упамінаецца ў кнізе «данін» Казімера^[18].

Меў сыноў Алехну, Мікалая Кміту і Івана (Івашку).

Мова і культура

Асноўныя артыкулы: Ліцьвіны і Русіны

Да акту Гарадзенскай умовы (1434 год)^[19] прывесіў пячаць з рускім надпісам^[20]:

ПЕЧ(А)ТЬ П(А)НА С(У)Д(ЫМОНТА)