Unia Europejska

Unia Europejska, UE (ang. European Union, EU) – gospodarczo-polityczny związek 27 demokratycznych państw europejskich. Unia powstała 1 listopada 1993 roku na mocy podpisanego 7 lutego 1992 traktatu z Maastricht[10] – jako efekt wieloletniego procesu integracji politycznej, gospodarczej i społecznej. Korzenie współczesnej integracji europejskiej sięgają okresu powojennego i ograniczały się do 6 państw zachodnioeuropejskich. Państwa te tworzyły wiele form i mechanizmów współpracy, powoływały organizacje, instytucje i organy, których celem było wzmocnienie jedności między nimi. W 1993 nadrzędną wobec wszystkich poprzednich organizacji została Unia Europejska, sama otrzymując nieznaną wcześniej hybrydową formułę sui generis[12].

Quick facts: Konstytucja, Język urzędowy, Stolica, Przewod... ▼

Unia Europejska

Flaga
Dewiza: In varietate concordia[1] (Zjednoczona w różnorodności[1])
Hymn: Ode „An die Freude” (Oda do radości)
Konstytucja	Traktat z Maastricht, Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej traktat lizboński
Język urzędowy	24 języki[2]
Stolica	Bruksela (egzekutywa i legislatywa) Strasburg (legislatywa) Luksemburg (trybunał sądowy, izba kontroli) Frankfurt (bank centralny)
Przewodniczący Rady Europejskiej	Charles Michel[3]
Szef rządu	Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen[3]
Przewodniczący Parlamentu	Roberta Metsola[4]
Powierzchnia  • całkowita  • wody śródlądowe	4 233 262 km² 3,08%
Liczba ludności (2020)  • całkowita   • gęstość zaludnienia	447 706 209[5] 105,8 osób/km²
PKB (2019)  • całkowite	19 413 mld[uwaga 1] USD[6]
PKB (PSN) (2019)  • całkowite   • na osobę	22 147 mld[uwaga 2] dolarów międzynar.[6] 41 801 dolarów międzynar[6].
Waluta	8 walut, w tym euro¹ (€)[7] (EUR)[8]
Data powstania	1 listopada 1993[9]
Religia dominująca	chrześcijaństwo[10]
Strefa czasowa	UTC −4 do +4 (0 do +2, uwzględniając tylko kontynent europejski)
Domena internetowa	.eu[11]
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Wiadomości w Wikinews
Cytaty w Wikicytatach
Hasło w Wikisłowniku

Unia Europejska jako organizacja międzynarodowa (w międzynarodowoprawnym tego słowa znaczeniu) funkcjonuje od 1 grudnia 2009. Równocześnie zastąpiła ona kilka form współpracy, w tym m.in. Wspólnotę Europejską. Proces integracji wykracza poza ściśle określone ramy geograficzne Europy[13]. W określeniu europejskości Unii naczelną rolę odgrywają czynniki historyczne i kulturowe oraz wspólna tożsamość i identyfikacja z wartościami demokratycznymi[14].

Uważa się, że UE funkcjonuje na zasadach wywodzących się z filozofii i demokracji greckiej, prawa rzymskiego i tradycji chrześcijańskiej[15].

Początkiem powojennej integracji europejskiej było powstanie w 1952 Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali. W 1958 została utworzona Europejska Wspólnota Gospodarcza i to jej bezpośrednią następczynią jest Unia Europejska. Od czasu wejścia w życie traktatu lizbońskiego, tj. 1 grudnia 2009, podstawę prawną funkcjonowania stanowią Traktat o Unii Europejskiej (znany także jako traktat z Maastricht) oraz Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Integralną część Traktatów stanowią tabele ekwiwalencyjne, protokoły i wyjaśnienia. Duże znaczenie dla unijnego porządku prawnego ma też Karta praw podstawowych UE. Prawem wiążącym są również umowy międzynarodowe z państwami trzecimi (w tym układy stowarzyszeniowe), których stroną były Europejska Wspólnota Gospodarcza i Unia Europejska przed 2009 r. Dokończeniem acquis Unii są akty prawa wtórnego powstałe w oparciu o Traktaty i umowy międzynarodowe.