2017 ел

2017 (ике мең унҗиденче) ел — кәбисә булмаган ел, милади тәкъвим буенча якшәмбе көнне башлана. Бу безнең эраның 2017 елы, III меңьеллыкның 17 елы, XXI гасырның 17 елы, XXI гасырның 2 унъеллыгының 7 елы, 2010 елларның 8 елы. 2017 елдан бирле 8 ел үтте.

• Татарстанда экология һәм җә­мәгать урыннары елы.^[1]
• Галимҗан Баруди елы (Татарстан Диния нәзараты).

Еллар
2013 · 2014 · 2015 · 2016 — 2017 — 2018 · 2019 · 2020 · 2021
Унъеллык
1990-еллар · 2000-еллар — 2010-еллар — 2020-еллар · 2030-еллар
Гасырлар
XX гасыр — XXI гасыр — XXII гасыр

3 меңьеллык

XIX гасыр — XX гасыр — XXI гасыр — XXII гасыр — XXIII гасыр

1990-еллар 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000-еллар 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010-еллар 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020-еллар 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030-еллар 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040-еллар 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050-еллар 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060-еллар 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070-еллар 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080-еллар 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090-еллар 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100-еллар 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109

Хронологик таблица

2017 ел башка тәкъвимнәрдә

Милади тәкъвим	2017 MMXVII
Юлиан тәкъвим	2016—2017 (14 гыйнвардан)
Юлиан тәкъвим византия эрасы белән	7525—7526 (14 сентябрьдән)
Римны нигезләгәннән башлап	2769—2770 (4 майдан)
Яһүдләр тәкъвиме	5777—5778 ה'תשע"ז — ה'תשע"ח
Һиҗри тәкъвим	1438—1439 (22 сентябрьдан)
Борынгы әрмәннәр тәкъвиме	4509—4510 (11 августтан)
Әрмәннәрнең чиркәү тәкъвиме	1466 ԹՎ ՌՆԿԶ
Кытай тәкъвиме	4713—4714 (28 гыйнвардан) 丙申 — 丁酉 кызыл маймыл — кызыл әтәч
Хәбәш тәкъвим	2009 — 2010
Борынгы һинд тәкъвиме
- Викрам-самват	2073—2074
- Шака самват	1939—1940
Шәмси тәкъвим	1395—1396
Буддачылык тәкъвиме	2560
Япон ел исәбе	29 ел Хэйсэй

Вакыйгалар

• АКШ президенты Джон Кеннеди үтерелүе турында мәгълүматлар җәмгыятькә ачык булачак.
• 25 июнь — Ураза гаете.
• 1 сентябрь — Корбан гаете.
• 29 ноябрь — Мәүлид, Пәйгамбәребез туган көн.

Гыйнвар

• 18 гыйнвар — Уфада Ризаэтдин Фәхретдин укулары узды.^[2]
• 20 гыйнвар — яңа сайланган АКШ президенты Дональд Трамп вазифасына кереште.
• 20 гыйнвар — Бөтендөнья татар конгрессы Азюркадагы яулыклы укытучыларны яклап Мордовия башлыгына ачык хат юллады.^[3]
• 24 гыйнвар — Бөгелмәдә туган яңа мәгариф министры Ольга Васильева Азюрка укучы кызларына яулыкларын киюне тыю яклы чыгыш ясый.
• 26 гыйнвар — Рамзан Кадыйров Ольга Васильеваның яулыклар мәсьәләсендә чыгышын тәнкыйтьли.^[4]

Февраль

• 1 февраль — Тәртип FM радиосы эшләүдән туктый.
• 11 февраль — Азюрка мәктәбе мөдире укытучыларга хиҗаптан йөрүне тыю карарын гамәлдән чыгарды.^[5]
• 16 февраль — Казанда рус скинхедлары Чадтан килгән студентны үтергәннәр.^[6]
• 26 февраль — сәяси тоткын Илдар Дадин иреккә чыгарыла.

Март

• 3 март — Центробанк Татфондбанк һәм Интехбанкның лицензияләрен тартып ала. Татфондбанкның идарә җитәкчесе Ренат Мусин сак астына алына.
• 26 март — Казан, Чаллы, Уфада коррупциягә каршы урам җыеннары узды.^[7]
• 27 март — Чишмә районының бер төркем җәмәгатьчелеге Уфадагы Республика Йорты янында ачлык игълан итте.^[8]

Апрель

• 3 апрель — Татарстан хөкүмәте башлыгы Илдар Халиков вазифасыннан бушатыла.
• 11 апрель — мәгариф министры Энгель Фәттахов КФУ ректоры Илшат Гафуровны милли белгечләр әзерләүне юкка чыгаруда гаепләп чыкты.^[9]
• 8 апрель — Татар иҗтимагый үзәгенең XII корылтае узды.

Май

• 11 май — Чаллы шәһәр мәхкәмәсе Чаллыдагы Татар иҗтимагый үзәген экстремистик оешма дип таныган һәм эшчәнлеген тыйган.^[10]
• 14 май — социалист Эммануэль Макрон Франция президенты итеп сайланган.
• 19 май — Татарстан хөкүмәте Вагыйз Минһаҗевның банклар алдындагы 8 млрд сум бурычларын үз өстенә алган.^[11]
• 19 май — Казан ханнары Мәхмүт һәм Мөхәммәт-Әмин җәсәдләре борынгы гореф-гадәтне саклап җир куенына иңдерелде.^[12]
• 25 май — Франция башкаласы Парижда «Сабантуе» бәйрәме уздырылган.^[13]
• 25 май — Казанга РФ кабинетлар шурасы рәисе Дмитрий Медведев эшлекле сәфәр белән килә.

Июнь

• Казанда шагыйрь Һади Такташ һәйкәле ачылды.^[14]
• 12 июнь — Казахстан башкаласы Астанада яңа урамга Сөембикә ханбикә исеме бирелгән.^[15]

Июль

• 7 июль — Рособрнадзор боерыгы белән КФУ-ның «Чаллы филиалы»на (ә аңарчы «Алабуга филиалы»на да) студентлар кабул итү тыелган.
• 11 июль — Татарстанда МРОТ 8848 сум итеп билгеләнде^[16].
• 17 июль — Казан мэриясе Бауман урамы исемен Сөембикә урамы итеп үзгәртүгә каршы җаваб бирде.^[17]
• 21 июль — В. В. Путин, Йошкар-Олага килеп, «туган булмаган телләрне мәҗбүриләп укытырга ярамый» (ә рус телен белү киресенчә мәҗбүри) дип җиффәрә.^[18]
• 22 июль — Урта Әләзәндә VIII Бөтенрусия авыл Сабантуе.^[19]

Август

• 2 август — Казанда VI Бөтендөнья татар конгрессы корылтае эшен башлый.

Сентябрь

• 25 сентябрь — Гыйрак Көрдстаны бәйсезлеге турында референдум узды.
• 28 сентябрь — В.В. Путин прокуратурага һәм Рособрнадзорга рус булмаган телләр укытулуын тикшерергә күрсәтмә бирә.

Октябрь

• 1 октябрь — Каталония бәйсезлеге турында референдум узды.
• 2 октябрь — Татарстан прокуроры Илдус Нәфыйков район прокурорларына мәктәпләрдә туган телләрне һәм дәүләт телләрен укытуга бәйле тикшерү уздырырга кушты.
• 27 октябрь — Каталония парламенты Испаниядән бәйсезлеген игълан итте.^[20]

Ноябрь

• 29 ноябрь — Татарстан Дәүләт шурасы бердәм рәвештә дәүләт татар телен ихтыяри рәвештә укыту өчен тавыш бирде.

Декабрь

• 4 декабрь — Энгель Фәттахов Татарстанның фән һәм мәгариф министры вазифасыннан китә.

Вафатлар

Төп мәкалә: 2017 елда вафатлар исемлеге

• 1 гыйнвар — Урал Мөхәммәтшин (63), рәссам.
• 6 гыйнвар — Марсель Зарипов (85), язучы, журналист, Тукай бүләге иясе (1987).
• 7 гыйнвар — Мариу Суариш (92), Португалия премьер-министры (1976—1978; 1983—1985), президенты (1986—1996).
• 8 гыйнвар — Ринат Гобәйдуллин (65), композитор, «Сердәш» ансамбленең җитәкчесе (Чаллы).
• 16 гыйнвар — Лена Шакирҗанова (71), шагыйрә, Тукай бүләге иясе.
• 1 февраль — Тимергали Зиннуров (67), Тинчурин театры артисты.
• 20 февраль — Илья Прокопьев (90), СБКФ Чуаш өлкә комитеты беренче сәркәтибе.
• 18 март — Сергей Гыймаев (62), хоккейчы.
• 23 март — Миннехан Шәйдуллин, рәссам. ТР атказанган сәнгать эшлеклесе (1999).
• 25 март — Рафаэль Салихов (84), драма актеры.
• 28 апрель — Рифат Ибраһимов (82), «Туган як» гәҗитенә нигез салучы, «Түбән Новгород татарлары сүзлеге»н төзүче.
• 4 май — Кәүсәрия Шәфикова (68), шагыйрә.
• 10 май — Ганс Сәйфуллин (76), баянчы.
• 21 май — Рәфыйк Таҗетдинов (56), музыкант, педагог, ТР халык артисты.
• 26 май — Збигнев Бжезински (89), АКШ сәясәт белгече.
• 29 май — Афзал Хәйретдинов (93), виолончелче.
• 30 май — Илфак Шиһапов (48), журналист, җырлар авторы, продюсер, газетлар нәшер итүче.
• 31 май — Галәветдин Зыятдинов (77), Татарстан телевидениесе журналисты.
• 2 июнь — Әскәр Кайбышев (78), галим-металлофизик, РФА Үтә сыгылмалы металлар проблемалары институты директоры (1986—2005), академик.
• 10 июнь — Эрнест Дышаев (78), карикатурачы-рәссам.
• 15 июнь — Әлфия Авзалова (84), мәшһүр җырчы, Татарстанның халык артисты, Тукай бүләге иясе.
• 17 июнь — Әсхәт Җиһаншин (79), хәрби диңгезче.
• 22 июнь — Исмәгыйль Шәрәфиев (64), журналист, Татарстан яшьләренең баш мөхәррире.
• 15 июль — Камил Гобәйдуллин (67), рәссам.
• 27 июль — Хәния Фәрхи (57), җырчы, Татарстанның һәм Башкортстанның халык артисты.
• 31 июль — Жанна Моро, француз кино актрисасы.
• 4 август — Мария Килдебәкова (84), рәссам, Тукай бүләге иясе (2011).
• 8 август — Нияз Халитов, галим, архитектор.
• 24 сентябрь — Азат Зыятдинов (78), татар галиме, техник фәннәр докторы.

Г. Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреатлары

• Мәдинә Маликова — «Арыш тәме» китабы өчен.
• Харис Салихҗан — «А. Пушкин, Г. Тукай иҗатында дөньяви һәм дини мотивлар һәм бүгенге көндә әхлакый тәрбия бирү проблемалары»; «Дин һәм фән (дөньядагы дини һәм дөньяви мәдәният нигезләре)» китаплары өчен.
• Розалина Шаһиева — «Мәңгелек гөлчәчәкләре» китабы (татар һәм рус телендәге мәкаләләр җыелмасы) өчен.

Нобель премиясе лауреатлары