Curiu

El curiu^[1] ye un elementu sintéticu de la tabla periódica que'l so símbolu ye Cm y el so númberu atómicu ye 96. Produzse bombardiando plutoniu con partícules alfa (iones d'heliu). Ye un actínido. El curiu nun esiste nel ambiente terrestre, pero puede producise en forma artificial. Les sos propiedaes químiques paécense tanto a les de les tierres rares típiques que, si non fora pol so radioactividá, podría con facilidá confundise fácilmente con unu d'estos elementos. Ente los isótopos conocíos del curiu figuren los de númberu de masa 238 a 250. L'isótopu ₂₄₄Cm ye de particular interés por causa del so usu potencial como una fonte compacta de fuercia termoeléctrico, al utilizase'l calor xeneráu por escayencia nuclear pa xenerar fuercia llétrico.

Americiu ← Curiu → Berkeliu
96 Cm
Tabla completa • Tabla enantada
Información xeneral
Nome, símbolu, númberu	Curiu, Cm, 96
Serie química	Actínidos
, periodu, bloque	, 7, f
Masa atómica	247 u
Configuración electrónica	[Rn]5f7 6d1 7s2
Electrones per nivel	2, 8, 18, 32, 25, 9, 2
Propiedaes atómiques
Electronegatividá	1,3 (Pauling)
Estáu(aos) d'oxidación	3
Propiedaes físiques
Estáu ordinariu	Sólidu
Densidá	13.510 kg/m³
Puntu de fusión	1613 K (1340 °C)
Puntu de bullidura	3383 K (3110 °C)
Entalpía de fusión	15 kJ/mol
Varios
Estructura cristalina	Hexagonal compacta
Isótopos más estables
Artículu principal: Isótopos del curiu
iso AN Periodu MD Ed PD MeV 243Cm 29,1 a 6,169 0,009 239Pu 243Am
Valores nel SI y condiciones normales de presión y temperatura, sacante que se diga lo contrario.
[editar datos en Wikidata]

El curiu metálicu puede producise por amenorgamientu del trifluoruru de curiu, con vapor de bariu. El metal tien un llustre platiáu, que piérdese al contautu col aire, y una densidá relativa de 13.5. El puntu de fusión ye de 1340 (+/-) 40 °C (2444 +/- 72 °F). El metal eslleir con facilidá n'acedos minerales comunes, con formación de ion tripositivo.

Preparáronse dellos compuestos sólidos del curiu y les sos estructures determináronse por difracción de rayos X. Éstos inclúin CmF₄, CmF₃, CmCl₃, CmBr₃, CmI₃, Cm₂O₃, CmO₂. Nos lantánidos hai análogos isoestructurales de los compuestos de curiu.

Historia

El curiu foi sintetizáu per primer vegada na Universidá de California, Berkeley y tamién por Glenn T. Seaborg, Ralph A. James y Albert Ghiorso en 1944. Escoyóse'l nome curiu n'honor a Marie Curie y el so home Pierre, famosos por afayar el radiu y por otros importantes trabayos sobre radioactividá.