Кезгайла

Кезгайла (Кежгайла, Кезгал, Кезкайл, Кезкіл, Кізкель), Гезгайла (Гесгайла, Гезгал, Гежгайла, Гезгіла) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Паходжаньне
Мова(-ы)	германскія
Утворанае ад	Keso + Gailo
Іншыя формы
Варыянт(ы)	Гезгайла, Гесгайла, Гезгал, Кежгайла, Гежгайла, Гезгіла, Кезгал, Кезкайл, Кезкіл, Кізкель, Кейжгайла
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Кезґайла»

Паходжаньне

Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў

Геза або Кеза (Geso, Keso) і Гайла (Gailo) — імёны германскага паходжаньня^[1][2]. Іменная аснова -гез- (-гіз-, -кез-) (імёны ліцьвінаў Геска, Гезела, Гесмонт; германскія імёны Geske, Gesela, Gismondus) паходзіць ад гоцкага gais 'суліца, кап’ё'^[3], германскага gaizá 'завостраны кій'^[4], а аснова -гайл- (-гал-, -гел-) (імёны ліцьвінаў Відзігайла, Інгела, Монтгайла; германскія імёны Widigail, Ingeila, Montigel) — ад гоцкага і бургундзкага gails 'жвавы, свавольны, ганарысты'^[3]. Такім парадкам, імя Кезгайла азначае «жвавае кап’ё»^[5].

У Польшчы адзначаецца прозьвішча Гезгала (Giezgała, Giezgało)^[6].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Kesgaylo Wolymuntonis (18 студзеня 1401 году)^[7]; Kynsgail^[a] (17 жніўня 1404 году)^[9]; па(н) Кезкаилъ (20 траўня 1407 году)^[10]; Michel andirs Kynsegail (26 траўня 1410 году)^[11]; Nicolao alias Kynsgal (20 красавіка 1411 году)^[12]; Kynsgalo capitaneo Samagittariun (31 траўня 1412 году)^[13]; пану Кгескгоилу (1413—1424 гады)^[14]; пану Кезкгаилу (22 чэрвеня 1415 году)^[15]; Michaele alias Keysgal capitaneo terre Samaytarum (23 кастрычніка 1417 году)^[16]; Keynsgal capitaneo Samagittie (22 чэрвеня 1421 году)^[17]; Michael Kinsgall capitaneus Samagitarum (27 верасьня 1422 году)^[18]; Kinsgail Hauptmann von Samaiten (10 ліпеня 1425 году)^[19]; Dominus Mychaell alias Kenzegall capitaneus terre Samagittarum (13 лютага 1426 году)^[20]; Kinsgal (29 красавіка 1431 году)^[21]; Gensegal (22 чэрвеня 1431 году)^[22]; Kenzgal Capitanei Samagittie (1 верасьня 1431 году)^[23]; Kiezygal capitaneo Samogitarum (Kiezygal capitaneus Samogitarum^[24]; 24 верасьня 1432 году)^[25]; пан Кезкгаило староста Жомоитский^[26] (27 верасьня 1432 году)^[27]; Michael alias Keszgal, Kesgaylo Wolymunthowicz^[28]; s[igillum] domi Kynzgalonis^[29], Michael alias Keszgal capitanues Samagitiae^[30] (15 кастрычніка 1432 году); Kynszgail (7 лістапада 1432 году)^[31]; Kynsgall (13 лістапада 1432 году)^[32]; sigillum domini Kyezgal^[33], Kezigal Wostoltowicz^[34] (27 лютага 1434 году); Kynzegal (4 лістапада 1434 году)^[35]; Michael Gezgalouicz (19 красавіка 1437 году)^[36]; domino Michaele Gezgalouicz (19 красавіка 1437 году)^[37]; Кгезкгаило^[38], Кезкга(и)л(о)^[39], пан Михаило Кгезкгаиловичъ^[40], пан Михаило Кезкгаиловичъ^[41] (1440—1492 гады); пану Кгезкгайлу (15 лютага 1448 году)^[42]; Я, панъ Янъ Кезкиловичъ (1449—1478)^[43]; ego Michael Gieszgalowicz… Joanne Giezgalovicz (22 лютага 1476 году)^[44]; nos Michael Gyeszgalowycz… Johannes eiusdem Gyeszgali (27 лютага 1476 году)^[45]; sigillo generosi domini Nicolai Mikolaiowicz Kieszgal (11 траўня 1520 году)^[46]; generose Anne Gieszgałowa… generosi olim Nicolai Gieszgał… domini Nicolai Kiezgal (5 кастрычніка 1529 году)^[47]; пан Михаило Кгезкгаловичъ… листу старого пана Кгезкгаилова (23 лістапада 1536 году)^[48]; Олтар Кезкгалов (1553 год)^[49]; Kiezgał (1565 год)^[50]; панъ Михаило Кгезкгило, воевода виленъскии (25 сьнежня 1566 году)^[51]; Янъ Шимановичъ Кезкгайловичъ^[52], Янъ Кизкелевичъ^[53] (1567 год); Giezgały (1744 год)^[54]; Kięzgilo (20 лістапада 1746 году і 12 лістапада 1775 году)^[55]; Jan Karol Gieżgałło na Baksztach Zawisza Staroscic Starodubowski Pułkownik Petyhorski (4 кастрычніка 1765 году)^[56]; Michael Gięzgaylo (20 студзеня 1791 году)^[55]; Bartholomeum Gięzgayllo (23 лістапада 1796 году)^[55][b].

Носьбіты

• Кезгайла Валімонтавіч (у каталіцтве Міхал; каля 1380 — каля 1449) — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, староста генэральны жамойцкі, маршалак гаспадарскі, кашталян віленскі; меў сыноў Міхайлу, Яна, Пятра, Дабяслава і Бутрыма, пачынальнік роду Кезгайлаў
• Самуэль Гезгал — шляхціч Лідзкага павету, які ўпамінаецца ў 1728 годзе^[60]

Ґежґайлы-Шэметы (Ґезґайлы-Шэметы^[61]) — літоўскі шляхецкі род^[62].

Кежґайлы (Кейжґайлы) і Ґежґайлы-Кенстовічы — літоўскія шляхецкія роды^[63].

На 1881—1909 гады існавала вёска (ваколіца) Кежгайлава^[64] (Гежгайлава^[65], Гіжгайлава) у Ігуменскім павеце Менскай губэрні^[66].

Назву Гезгалы маюць вёскі на гістарычнай Слонімшчыне.

Глядзіце таксама

• Геза
• Гайла

Заўвагі

1. Напрыклад, старажытнае германскае імя Geisaricus запісвалася і як Gesericus, Gisiricus, і як Ginsiricus, Gensiricus^[8]
2. Таксама:

   • Скізгайла (параўн.: Dawid Żminigajło Jawgiel, т. б. z Minigajła^[57]): Skięzgilowna (13 лютага 1840 году)^[58], Скизгайлы (12 траўня 1868 году)^[59]