Першы нацыянальны канал Беларускага радыё

Пе́ршы нацыяна́льны кана́л Белару́скага ра́дыё — дзяржаўная радыёстанцыя Беларусі, якая трансьлюе ўласную праграму па ўсёй краіне з 1925 году.

Першы нацыянальны канал Беларускага радыё
Горад	Менск
Краіна	Беларусь
Слоган	«Будзем разам!»
Частасьць	106,2 FM (Менск; гл. Частасьці вяшчаньня)
Час вяшчаньня	кругласутачна
Зона вяшчаньня	Беларусь
Пачатак працы	15 лістапада 1925 (99 гадоў таму)
Уласьнік	НДТРК РБ
Кіраўнікі	Антон Васюкевіч
Сайт	radio1.by
Facebook	Беларускае Радыё
Он-лайн-трансьляцыя	stream2.datacenter.by

Дэвіз — «Будзем разам!».^[1]

Гісторыя

Адкрыцьцё радыёстанцыі адбылося разам з адкрыцьцём менскай шырокавяшчальнай радыётэлефоннай станцыі 15 лістапада 1925 году. У 18 гадзін 30 хвілін упершыню прагучалі словы «Гаворыць Менск!..». Радыё выкарыстоўвалася ня толькі як сродак інфармацыі, але і як сродак асьветы. У этэры гучала музычная і літаратурная клясыка, творы сучасных аўтараў. Трансьляцыя вялася на тэрыторыі радыюсам 300 км 30 хвілін у дзень.

Для стварэньня радыёсеткі ў Менску і Гомелі былі ўсталяваныя магутныя радыёперадатчыкі, у 25 раённых цэнтрах — радыёпрыёмнікі калектыўнага карыстаньня. У Менску была пабудаваная 75-мэтровая драўляная мачта, побач наладжаная студыя.

У час нямецкай акупацыі Беларусі на кароткіх хвалях з Масквы пачала працу станцыя «Савецкая Беларусь». Яе першая перадача выйшла ў этэр 1 студзеня 1942 году. За час існаваньня радыёстанцыі ў этэр выйшла 3720 перадач, было праведзена 15 трансьляцыяў антыфашысцкіх мітынгаў.^[2]

Ад 1 верасьня 2005 году радыёстанцыя працуе кругласутачна.

Распаўсюджаньне

У наш час радыёстанцыя трансьлюе свае перадачы на ультракароткіх хвалях. Перадачы на сярэдніх, кароткіх і длінных хвалях (279 кГц) былі спыненыя з 1 красавіка 2016^[3]. У большасьці дамоў прысутнічаюць радыёразеткі для падлучэньня абанэнцкіх радыёпрыёмнікаў, але гэты сродак вяшчаньня паступова скасоўваецца^[4]. У 2010 годзе мела выхад да 3,3 млн радыёкропак правадной сеткі (радыёразетак).

Першы Нацыянальна канал Беларускага радыё вяшчае па ўсёй тэрыторыі Беларусі, часткова ў Польшчы, Летуве, Латвіі, Расеі і Ўкраіне.

Частасьці вяшчаньня

Населены пункт	Частасьць (УКХ)	Частасьць (FM)
Бярэзань	70,79	94,7
Бабруйск	71,45	101,6
Брагін	67,37	103,3
Браслаў	69,08	105,7
Відзы	72,80	—
Віцебск	70,67	100,5
Валожын	—	101,0
Геранёны	72,32	105,8
Гомель	67,76	105,1
Горадня	66,98	103,0
Дарагічын	72,14	—
Жлобін	69,68	105,5
Зашчоб’е	—	102,0
Калодзішчы (Менск)	71,33	106,2
Капыль	—	102,3
Касьцюковічы	66,47	104,7
Крупкі	—	103,8
Лукі	—	90,6
Магілёў	72,74	105,9
Мазыр	—	107,3
Амсьціслаў	66,89	106,7
Мядзел	68,69	106,4
Ворша	67,85	107,0
Асіпавічы	67,46	91,0
Пінск	66,32	104,5
Пружаны	—	98,3
Ракітніца	70,91	100,0
Сьвіслач	—	105,9
Слонім	66,56	106,5
Сьмятанічы	67,22	106,3
Смаргонь	67,97	103,6
Салігорск	70,22	100,3
Старыя Дарогі	—	100,6
Столін	—	104,1
Трокенікі 1	—	104,5
Ушачы	72,65	106,7

Перадачы

У 2010 г. каля ста журналістаў выпускалі 100 пераважна беларускамоўных перадачаў, зь іх траціну штодня, рэшту штотыдзень. 75% перадачаў выходзіла ў наўпроставы этэр^[5]. Каля 50 перадачаў складалі штодзённы этэр^[6].

Грамадзка-палітычныя

• Актуальны мікрафон (панядзелак-пятніца, 12:05-12:35, 23:20-23:35);
• Акцэнты (нядзеля, 12:05);
• Беларускі шлях (нядзеля, 18:30);
• Дыялёг (чацьвер, 21:00);
• Радыё.by (аўторак, 3:05 і субота, 15:35-16:00);
• Такі дзень (панядзелак-пятніца, 16:30-17:00).

Інфармацыйныя

• Афіша (штодня, 10:40);
• Беларусь-Расея (панядзелак, 03:05 і субота, 12:05);
• Навіны плянэты (штодня, 3:00);
• Падзеі дня (панядзелак-пятніца, 23:00);
• Палітычны камэнтар (панядзелак-пятніца, 16:05 і 22:05);
• Партнэр (панядзелак-пятніца, 12:45);
• Пастфактум (панядзелак-субота, 19:00);
• Радыёфакт (панядзелак-пятніца, 7:00);
• Радыёслужба бясьпекі (панядзелак-пятніца, 16:17);
• Раніца зь Беларускім радыё (панядзелак-пятніца, 8:00-10:00);
• Рэгіён (панядзелак-пятніца, 11:40);
• Сельская раніца (штодня, 6:10).

Літаратурна-мастацкія

• Беларускі альбом (субота, 23:00);
• Вячэрняя казка (штодня, 20:50);
• Галерэя (пятніца, 21:00);
• Дабравесьце ад паэзіі (нядзеля, 23:00);
• Духоўнае слова (нядзеля, 7:30);
• Дыярыюш (чацьвер, 22:10);
• Звычайныя гісторыі (нядзеля, 18:00);
• Кароткія гісторыі (панядзелак-пятніца, 23:35);
• Каталіцкая пропаведзь (нядзеля, 08:15);
• Кіна-клюб(недаступная спасылка) (субота, 9:25 і нядзеля, 6:45; аўтар і вядоўца — Натальля Жлоба);
• Літаратурны калейдаскоп (субота-нядзеля, 12:45);
• Моўная хвілінка (панядзелак-пятніца, 10:51, 11:51, 15:57);
• Нам засталася спадчына (панядзелак, 21:00);
• Роднае слова (аўторак, 22:10);
• Сьвятло душы (субота, 8:30);
• Тэатар Беларускага радыё (субота-нядзеля, 21:00);
• Тэатральны сэзон (серада, 22:10);
• Эпізоды вялікай вайны (аўторак, 21:00).

Музычныя

• Армейская пошта (нядзеля, 17:05-18:00);
• Аўтарская песьня (панядзелак, 3:35);
• Беларуская калекцыя (панядзелак-пятніца, 22:30);
• Бяссоньне (серада, 3:05);
• Вітаем, віншуем, жадаем (панядзелак-субота, 19:30-20:50 і нядзеля, 19:15-20:50);
• Галасы стагодзьдзяў (субота, 23:40);
• Гукавая дарожка (субота, 22:05);
• Джаз-тон (пятніца, 3:05);
• Добры дзень (панядзелак-пятніца, 13:05-13:55);
• Іграй, душа (нядзеля, 6:25);
• Кляс і К (нядзеля, 23:20);
• Культурная прастора (субота-нядзеля, 16:00);
• Маладыя таленты Беларусі (нядзеля, 13:00);
• Муза (субота, 22:30);
• Музычная плянэта (нядзеля, 3:05);
• Музычны Алімп (субота, 13:00-14:00);
• Накцюрн (субота, 3:05);
• Новая музыка (чацьвер, 3:05);
• Падарунак меламану (панядзелак, 22:10);
• Рэтра (панядзелак-пятніца, 21:30);
• СМС-эфір (панядзелак-пятніца, 14:00-15:00 і 17:05-18:00, субота-нядзеля, 14:00-15:00);
• Сустрэчы зь песьняй (субота, 17:05 і нядзеля, 22:05);
• У сьвеце гукаў (нядзеля, 11:40).

Сацыяльна-эканамічныя

• Адкрытая пляцоўка (панядзелак-пятніца, 15:15-16:00);
• Бацькі і дзеці(недаступная спасылка) (нядзеля, 15:15-16:00; вядоўцы Павал Лазовік і Вікторыя Ўрбановіч);
• Дачны сэзон (субота, 7:10);
• Дзелавы радыёпартал (панядзелак-пятніца, 9:30; вядоўцы — Ігар Тур, Вольга Сямашка і Тацяна Цітавіцкая);
• Здароўе (субота, 10:05);
• Нязьведаныя гарызонты (пятніца, 22:10);
• Па-за этэрам (нядзеля, 10:00);
• Пасьля поўначы (штодня, 0:10-3:00);
• Помні імя сваё (нядзеля, 18:00; вядоўцы Алег Вінярскі і Сьвятлана Шушакова);
• Радыёваяж (субота, 15:35);
• Радыёлетапіс краіны (нядзеля, 15:30; аўтар і вядоўца — Валянціна Стэльмах);
• Служу Айчыне (нядзеля, 13:30);
• Сямейнае радыё (панядзелак-пятніца, 11:10-11:40, субота-нядзеля 11:00-11:40)
• Экалягічны аспэкт^[7] (нядзеля, 9:25; аўтар і вядоўца — Алена Вахрамеева).