Шані

Шані́^[2] — вёска ў Пружанскім раёне Берасьцейскай вобласьці, за 4 км на паўднёвы захад ад Пружанаў, 16 км ад чыгуначнай станцыі Аранчыцы на лініі Баранавічы — Берасьце, на шашы Р85. Шані зьяўляюцца цэнтрам Шаняўскога сельсавету.

Шані
трансьліт. Šani
Першыя згадкі:	3 жніўня 1562
Краіна:	Беларусь
Вобласьць:	Берасьцейская
Раён:	Пружанскі
Сельсавет:	Шаняўскі
Вышыня:	170 м н. у. м.
Насельніцтва:	454 чал. (2010)
Часавы пас:	UTC+3
Тэлефонны код:	+375 1632
Паштовы індэкс:	225170[1]
СААТА:	1256880086
Нумарны знак:	1
Геаграфічныя каардынаты:	52°31′35″ пн. ш. 24°23′47″ у. д.
Шані на мапе Беларусі ± Шані Шані

Гісторыя

У 1286 року ўладзімера-валынскі князь Уладзімер Васількавіч запісаў Кобрынь разам з Гародлай (за 20 км ад Шанёў) сваёй жонцы Вользе^[3]. Пасьля гэтыя землі перайшлі ў валоданьне князёў кобрынскіх. Па сьмерці апошняга князя Івана Сямёнавіча княствам пэўны час валодала ягоная жонка Фядора, а неўзабаве вялікі князь Жыгімонт Стары падараваў яго Вацлаву Касьцевічу. Па сьмерці Касьцевіча ў 1532 староства ў якасьці павету ўвайшло ў склад Падляскага ваяводзтва, уладаньне каралевы Боны. Пасьля ад’езду Боны (1556) была створаная Кобрынская эканомія.

Уласна Шані ўпершыню згадваюцца 3 жніўня 1562 року ў сувязі з «валочнай памерай». У гэты дзень каралеўскі рэвізор на Палесьсі Дзьмітры Сапега разам з дабучынскім ураднікам Станіславам з Вальвору праводзілі замеры грунту. Зь іхніх запісаў вынікае, што вёска Шані належала да дабучынскага двару Кобрынскага замку, уласнасьць караля^[3]. Аднак ужо ў наступным, 1563 року, той самы Дзьмітры Сапега не пералічвае Шані ў сьпісе мясцовасьцях, падлеглых рэвізіі. У гэты час вёска ўжо належыць да Чахецкага вайтоўства і завецца не Шані, а Асавая (па-польску: Osowaja). Тоеснасьць гэтых назваў пацьвярджаецца пададзеным у рэвізіі апісаньнем межаў гэтае вёскі^[3]. З гэтае пары вёска стала ўваходзіць у склад маёнтку Чахец^[3].

За расейскім часам — вёска ў Міхайлаўскай воласьці Пружанскага павету Гарадзенскай губэрні^[4]. У 1864 року заснаваная двухклясная народная вучэльня, якая заняла будынак былой збожжавай крамы^[5]. У 1866 року дзейнічалі валасное праўленьне, школа, 6 ветраных млыноў, піцейны дом.

У 1910 року 50 хат са 150 былі зьнішчаныя пажарам. Пагарэльцам былі выплачаныя страхоўкі, а тутэйшы памешчык Альбін Дзяконскі выдзеліў на пабудовы хатаў бясплатна па тры таўшчэзныя сасны^[6].

За польскім часам — у гміне Шані^[7], а з 1926 року — у гміне Пружана Пружанскага павету Палескага ваяводзтва^[8]. У 1926 року школа атрымала новы будынак гміны, а пазьней была перанесеная ў цэнтар вёскі. Гэты будынак згарэў, і ў 1937 усёй вёскай быў збудаваны новы, у якім школа разьмяшчаецца й дагэтуль^[5].

Зь верасьня 1939 року ў складзе БССР, з 15 студзеня 1940 — у Пружанскім раёне Берасьцейскай вобласьці, цэнтар сельсавету.

У 2006 року вёска Шані пераўтвораная ў аграгарадок^[9].

Насельніцтва

• XVI стагодзьдзе: 1563 год — 19 дымоў, 25 валок зямлі
• XVIII стагодзьдзе: 1735 год — 25 дымоў, 25 валок, 27 валоў
• XIX стагодзьдзе: 1866 год — 755 жыхароў, 66 дымоў
• XX стагодзьдзе: пачатак стагодзьдзя — 670 жыхароў; 1921 год — 539 жыхароў, 112 двароў; 1959 год — 560 жыхароў; 1970 год — 502 жыхары1999 год — 468 жыхароў
• XXI стагодзьдзе: 2003 год — 436 жыхароў; 2005 год — 469 жыхароў, 165 двароў^[10]; 2010 год — 454 жыхары

Інфраструктура

Сярэдняя школа, дзіцячы садок, клюб, бібліятэка, аддзяленьне сувязі, крама.

Рамонтна-мэханічныя майстэрні, вэтпункт, фэльчарска-акушэрскі пункт.

Транспарт

Аўтамабільныя дарогі Р85 Слонім — Высокае, Н535 Пружаны — Шубічы — Клятное і Н539 Шані — Кацёлкі — Шакуны^[11].

Турыстычная інфармацыя

• Стэла на ўшанаваньне памяці загінулых у ВАВ землякоў (1969)
• Мэмарыяльная дошка на ўшанаваньне першага старшыні сельсавету І. М. Дыбы, забітага гітлераўцамі ў 1942
• Музэй памяці Міколы Засіма ў сярэдняй школе
• Абэліск камандуючаму 9-га танкавага корпусу, генэрал-маёру танкавых войскаў Барысу Бахараву, які загінуў у баі 16 ліпеня 1944 року (за 4 км ад вёскі)

Асобы

У Шанях у 1908 нарадзіўся беларускі паэт Мікола Засім.