Спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны ЮНЕСКА

ЮНЕСКА стварыла свой спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны з мэтай забеспячэння лепшай абароны істотнай нематэрыяльнай культурнай спадчыны свету і ўсведамлення яе значнасці.^[1] Праз збор розных вусных і нематэрыяльных скарбаў чалавецтва ва ўсім свеце, гэтая праграма павінна прыцягнуць увагу да важнасці нематэрыяльнай культурнай спадчыны, якую ЮНЕСКА вызначыла ў якасці найважнейшага кампанента культуры і як сховішча культурнай разнастайнасці і творчага самавыяўлення народаў свету.^[2][3]

Размеркаванне па краінах

Спіс быў створаны ў 2008 годзе, пасля ўступлення ў сілу Канвенцыі аб ахове нематэрыяльнай культурнай спадчыны.

Па стане на 2010 год праграма складаецца з двух спісаў. Большы Рэпрэзентатыўны спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны чалавецтва ўключае ў сябе культурныя "практыкі і выразы, якія дапамагаюць дэманстраваць разнастайнасць гэтай спадчыны і павышаць дасведчанасць аб яе важнасці." Карацейшы Спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны, якая мае патрэбу ў тэрміновай ахове, складаецца з тых элементаў культуры, пра якія краіны і супольнасці мяркуюць, што патрабуюцца тэрміновыя меры па іх захаванню.^[4][5]

Рэпрэзентатыўны спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны чалавецтва

У Рэпрэзентатыўны спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны чалавецтва ўваходзяць элементы нематэрыяльнай культурнай спадчыны, якія "дапамогуць прадэманстраваць разнастайнасць [культурнай] спадчыны і павысіць інфармаванасць аб яе важнасці".^[6]

Краіна	Элемент[A]	Год абвяшчэння Шэдэўрам[B]	Год унясення ў Спіс[C]	Рэгіён[D]	Спасылкі
Албанія	Албанская народная ізапаліфанія	2005	2008	ENA	[7]
Алжыр	"Агеліль" бербераў Гурары (спевы, танцы, хор)	2005	2008	AST	[8]
	Абрады, звязаныя з вясельным традыцыйным касцюмам Тлемсена		2012	AST	[9]
	Штогадовае паломніцтва да маўзалея Сідзі Абд-эль-Кадэр Бен Махамеда		2013	AST	[10]
	Рытуалы і абрады себейба ў аазісе Джанэт		2014	AST	[11]
	Штогадовае паломніцтва да завіі Сідзі Эль Хадж Белкасем у Гурары		2015	AST	[12]
Алжыр  Малі  Нігер	Практыкі і веды, звязаныя з музыкай імзад у туарэгаў		2013	AFR, AST	[13]
Андора  Іспанія  Францыя	Вогненыя фестывалі летняга сонцастаяння ў Пірэнэях		2015	ENA	[14]
Аргенціна	Філетэ Партэна у Буэнас-Айрэсе, традыцыйная тэхніка малюнка		2015	LAC	[15]
Аргенціна  Уругвай	Танга		2009	LAC	[16]
Арменія	Дудук і ягоная музыка	2005	2008	ENA	[17]
	Армянскія каменныя крыжы. Сімвалізм і майстэрства стварэння хачкараў		2010	ENA	[18]
	Армянскі эпас "Давід Сасунскі"		2012	ENA	[19]
	Лаваш: прыгатаванне традыцыйнага хлеба, значэнне і культурныя праявы		2014	ENA	[20]
Аўстрыя	Шэменлаўфэн, карнавал у Імсце		2012	ENA	[21]
	Класічная наезніцтва і Вышэйшая школа Іспанскай верхавой язды ў Вене		2015	ENA	[22]
Азербайджан	Азербайджанскі мугам	2003	2008	APA	[23]
	Мастацтва азербайджанскіх ашугаў		2009	APA	[24]
	Традыцыйнае мастацтва азербайджанскіх дываноў		2010	APA	[25]
	Майстэрства вытворчасці і мастацтва гульні на тары		2012	APA	[26]
	Традыцыйнае мастацтва вытворчасці і нашэння жаночай шаўковай галаўной хусткі кялагаі		2014	APA	[27]
	Медная вытворчасць Лагіча		2015	APA	[28]
Афганістан, Азербайджан, Індыя, Іран, Кыргызстан, Пакістан, Турцыя, Узбекістан	Наўруз (свята пачатку новага году ў народаў былой Персідскай імперыі)		2009	APA	[29]
Бангладэш	Песні баўлаў	2005	2008	APA	[30]
	Традыцыйнае мастацтва ткацтва Джамдані		2013	APA	[31]
ААЭ, Аўстрыя, Бельгія, Чэхія, Францыя, Венгрыя, Паўднёвая Карэя, Манголія, Марока, Катар, Саудаўская Аравія, Іспанія, Сірыя	Сакалінае паляванне		2010	AFR, APA, AST, ENA	[32]
Беларусь	Будслаўскі фэст		2018	ENA	[33]
	Саломапляценне: мастацтва, рамяство, уменне		2022	ENA	[34]
	Выцінанка		2024	ENA	[35]
Беларусь  Польшча	Культура бортніцтва		2020	ENA	[36]
Бельгія	Карнавал у Беньшы	2003	2008	ENA	[37]
	Працэсія Святога сэрца ў Бругэ		2009	ENA	[38]
	Карнавал Альста		2010	ENA	[39]
	Хаутем Яармаркт, штогадовы зімні кірмаш і скотны рынак у Сінт-Лівенс-Хаутэм		2010	ENA	[40]
	Кракенлінген і Тоннэкенсбранд, свята хлеба і вагню, якое адзначаюць у Герардсбергене		2010	ENA	[41]
	Рытуал дасягнення пэўных узростаў у Лёвене		2011	ENA	[42]
	Маршы Энтрэ-Самбрэ-эт-Мойзе		2012	ENA	[43]
	Паляванне на крыветак на канях		2013	ENA	[44]
Бельгія  Францыя	Працэсія веліканаў і драконаў у Бельгіі і Францыі	2005	2008	ENA	[45]
Беліз  Гватэмала  Гандурас  Нікарагуа	Мова, танцы і музыка гарыфунаў	2001	2008	LAC	[46]
Бенін  Нігерыя  Тога	Танцы і спевы ў масках Геледе	2001	2008	AFR	[47]
Бутан	Танец масак пад барабаны ў Драмеце	2005	2008	APA	[48]
Балівія	Касмагонія племені Кальявая ў Андах	2003	2008	LAC	[49]
	Карнавал у Арура	2001	2008	LAC	[50]
	Ічапэкенэ Пьеста, найбуйнешы фестываль у Сан-Ігнасіа дэ Мохас		2012	LAC	[51]
	Пужлай і Айарычы, музыка і танцы культуры Ямпара		2014	LAC	[52]
Боснія і Герагавіна	Вышыўка зміянэ		2014	ENA	[53]
Бразілія	Вуснае і графічнае мастацтва племені важапі	2003	2008	LAC	[54]
	Свята Самба-дэ-Рода ў раёне Рэканкаву	2005	2008	LAC	[55]
	Фрэва, выканальніцкае мастацтва на карнавале Рэсіфэ		2012	LAC	[56]
	Сіріо дэ Назарэ ў Белене		2013	LAC	[57]
	Капаэйра		2014	LAC	[58]
Балгарыя	Быстрыца-Бабі, ансамбль шматгалоснага спеву, танцаў і абрадаў рэгіёна Шоплук	2005	2008	ENA	[59]
	Несціранства, пасланне з мінулага. Свята св. Канстанціна і Алены ў вёсцы Булгары		2009	ENA	[60]
	Традыцыйная вытворчасць дываноў у Шыпроўцы		2014	ENA	[61]
	Фолк-фестываль Сурова ў рэгіёне Пернік		2015	ENA	[62]
Буркіна Фасо  Малі  Кот-д’Івуар	Культурныя практыкі, звязаныя з балафонам народнасці сенуфа		2012	AFR	[63]
Бурундзі	Рытуальны танец з каралеўскім барабанам		2014	AFR	[64]
Камбоджа	Каралеўскі балет Камбоджы	2003	2008	APA	[65]
	Кхмерскі тэатр цяней Сбектхом	2005	2008	APA	[66]
Камбоджа  Філіпіны  Паўднёвая Карэя  В’етнам	Сілавыя рытуалы і гульні		2015	APA	[67]
ЦАР	Паліфанічны спеў пігмеяў ака	2003	2008	AFR	[68]
Чылі	Бэйл Чына		2014	LAC	[69]
Кітай	Опера Куньцюй	2001	2008	APA	[70]
	Гюцінь і выкананне музыкі на ім	2003	2008	APA	[71]
	Мукам уйгураў Сіньцзяна	2005	2008	APA	[72]
	Мастацтва кітайскай ксілаграфіі		2009	APA	[73]
	Кітайская тэхніка друку гравюр		2009	APA	[74]
	Кітайская каліграфія		2009	APA	[75]
	Кітайскае мастацтва выразання паперы		2009	APA	[76]
	Выкарыстанне драўляных мацаванняў у традыцыйнай кітайскай архітэктуры		2009	APA	[77]
	Мастацтва вытворчасці парчы юньцзінь у Нанкіне		2009	APA	[78]
	Фестываль лодак-драконаў		2009	APA	[79]
	Танец карэйскіх сялян Кітая		2009	APA	[80]
	Народны эпас Гезар		2009	APA	[81]
	Вялікі Спеў народнасці Донг		2009	APA	[82]
	Спеўная традыцыя Хуаэр		2009	APA	[83]
	Кіргізскі эпас Манас		2009	APA	[84]
	Вера і пакланенне багіне Мацзу		2009	APA	[85]
	Музычнае мастацтва Наньінь		2009	APA	[86]
	Мастацтва Рэбконга		2009	APA	[87]
	Шаўкаводства і шаўкапрадства ў Кітаі		2009	APA	[88]
	Цібецкая опера		2009	APA	[89]
	Традыцыйныя тэхнікі абпалу селадону ў Люнцюане		2009	APA	[90]
	Традыцыйная тэхніка вытворчасці паперы сюань		2009	APA	[91]
	Ансамбль духавых і перкусіі Сіань		2009	APA	[92]
	Народная опера Юэцзюй		2009	APA	[93]
	Іглаўколванне і прыпяканне ў традыцыйнай кітайскай медыцыне		2010	APA	[94]
	Пекінская опера		2010	APA	[95]
	Кітайскі тэатр цяней		2011	APA	[96]
	Кітайскі Жусуань, веды і практыка матэматычнага разліку з дапамогай абака		2013	APA	[97]
Манголія  Кітай	Уртын-дуу, традыцыйныя доўгія народныя спевы	2005	2008	APA	[98]
Калумбія	Карнавал у горадзе Баранкілья	2003	2008	LAC	[99]
	Культурная прастора паселішча Паленке-дэ-Сан-Басіліа	2005	2008	LAC	[100]
	Карнавал "Неграс і Бланкас"		2009	LAC	[101]
	Шэсце Страстнай нядзелі ў Папаяне		2009	LAC	[102]
	Нарматыўная сістэма племені Вайю, прымяняемая путчыпууі (аратарам)		2010	LAC	[103]
	Традыцыйныя веды шамана ягуараў з Юрупары		2011	LAC	[104]
	Фестываль Святога Францыска Азіскага, Кібда		2012	LAC	[105]
Калумбія  Эквадор	Музыка на марымбе і традыцыйныя песні з паўднёвай часткі Калумбіі		2015	LAC	[106]
Коста Рыка	Традыцыя развядзення валоў і выкарыстання іх у павозках	2005	2008	LAC	[107]
Кот д'Івуар	Гбофе з Афункаха, музыка выгнутых трубаў у грамадзе тагбана	2001	2008	AFR	[108]
Харватыя
	Штогадовы фестываль званароў з Кастаўскага раёна		2009	ENA	[109]
	Фестываль Святога Блеза, заступніка Дуброўніка		2009	ENA	[110]
	Вытворчасць карункаў		2009	ENA	[111]
	Хросны ход на востраве Хвар		2009	ENA	[112]
	Веснавое шэсце Льелье ў Гарняні		2009	ENA	[113]
	Традыцыйная вытворчасць драўляных цацак у Харвацкім Загор'і		2009	ENA	[114]
	Двухгалосы спеў і музыка на паўвостраве Істрыя		2009	ENA	[115]
	Майстэрства выпечкі пернікаў у паўночнай Харватыі		2010	ENA	[116]
	Сіньска алка, рыцарскі турнір у Сіне		2010	ENA	[117]
	Спеў і ігра Бечарац з Усходняй Харватыі		2011	ENA	[118]
	Бесшумны танец Ніема Кола, Далмацыя		2011	ENA	[119]
	Шматгалосы спеў "Клапа" з Далмацыі		2012	ENA	[120]
Куба	Ла-Тумба-Франсеса, танцы і песні пад барабаны	2003	2008	LAC	[121]
Кіпр	Карункі Лефкара		2009	ENA	[122]
	Паэтычныя дуэлі Ціацціста		2011	ENA	[123]
Чэхія	Рэкруцкі танец вербункаш	2005	2008	ENA	[124]
	Хаджэнне па дамах у масках на масленіцу, Глінэцко		2010	ENA	[125]
	Каралеўскія абрады		2011	ENA	[126]
КНДР	Арыранг, народныя песні		2014	APA	[127]
	Традыцыйная вытворчасць кімчы		2015	APA	[128]
Дамініканская Рэспубліка	Культурная прастора Братства Святога духа дэ Конга дэ Вілья-Мелья	2001	2008	LAC	[129]
	Традыцыя танцэвальнага тэатра кокала	2005	2008	LAC	[130]
Эквадор	Традыцыйнае пляценне саломенай шляпы		2012	LAC	[131]
Эквадор  Перу	Вусная творчасць і культурныя традыцыі народа сапара	2001	2008	LAC	[132]
Егіпет	Эпічная паэма "Аль-Сірах-аль-Хілалія"	2003	2008	AST	[133]
Эстонія	Культурная прастора вострава Кіхну	2003	2008	ENA	[134]
	Традыцыя паліфанічнага спеву Леела народа сету		2009	ENA	[135]
	Традыцыя дымнай лазні ў Выру		2014	ENA	[136]
Эстонія  Латвія  Літва	Балтыйскія святы песні і танца	2003	2008	ENA	[137]
Эфіопія	Памятны фэст знаходжання Праўдзівага Крыжа		2013	AFR	[138]
	Фічэе-Чамбалаалла, навагодні фестываль народнасці сідама		2015	AFR	[139]
Францыя	Ткацтва дываноў у Абюсоне		2009	ENA	[140]
	Малойя: музыка, песні і танцы з в. Рэюньон		2009	ENA	[141]
	Французская традыцыя фахверка		2009	ENA	[142]
	Кампаньянажы, адукацыйныя сеткі		2010	ENA	[143]
	Майстэрства алансонскіх карункаў		2010	ENA	[144]
	Французская кухня		2010	ENA	[145]
	Верхавая язда ў французскай традыцыі		2011	ENA	[146]
	Фэст-Ноз, традыцыйная брэтонская танцавальная вечарына		2012	ENA	[147]
	Працэсія ў горадзе Лімузін		2013	ENA	[148]
	Гвока: музыка, песні, танцы і культурныя практыкі, што рэпрэзентуюць гвадэлупскую ідэнтычнасць		2014	ENA	[149]
Гамбія  Сенегал	Канкуранг, абрад ініцыяцыі народнасці мандзінга	2005	2008	AFR	[150]
Грузія	Грузінскія паліфанічныя спевы	2001	2008	ENA	[151]
	Старажытны грузінскі метад вытворчасці віна рэгіёна Квеўры		2013	ENA	[152]
Грэцыя	Ноў-хаў культывавання масцікі на востраве Хіяс		2014	ENA	[153]
	Цініанскае майстэрства здабычы мармуру		2015	ENA	[154]
Грэцыя  Італія   Іспанія  Марока  Партугалія  Харватыя  Кіпр	Міжземнаморская дыета		2013	ENA, AFR	[155]
Гватэмала	Традыцыя тэатралізаванага танца Рабіналь-Ачы	2005	2008	LAC	[156]
Гвінея	Культурная прастора соса-бала (ігра на свяшчэнным ксілафоне)	2001	2008	AFR	[157]
Венгрыя	Бусо, гулянні ў Мохачы		2009	ENA	[158]
	Народнае мастацтва Маціа, традыцыйная вышыўка		2012	ENA	[159]
Індыя	Санскрыцкі тэатр Куціяттам	2001	2008	APA	[160]
	Мудзійетт: рытаульны тэатр Кералы		2010	APA	[161]
	Традыцыя ведычных спеваў	2003	2008	APA	[162]
	Раміла - традыцыйнае выкананне Рамаяны	2005	2008	APA	[163]
	Рамма - рэлігійны фестываль і рытуальнае прадстаўленне ў Гархвале і Гімалаях		2009	APA	[164]
	Кальбелія: народныя песні і танцы Раджастхана		2010	APA	[165]
	Танец Чхаў		2010	APA
	Дэкламацыя святых буддысцкіх тэкстаў у рэгіёне Ладакх		2012	APA	[166]
	Санкіртана, рытуальны спеў, барабанная музыка і танцы		2013	APA	[167]
	Традыцыйная вытворчасць меднага і латуннага посуду у Пенджабе		2014	APA	[168]
	Філасофія Ёгі		2016	APA	[169]
Інданэзія	Лялечны тэатр Ваянг	2003	2008	APA	[170]
	Інданэзійскі крыс - майстэрства вытворчасці і прымянення свяшчэннага кінжала	2005	2008	APA	[171]
	Інданэзійскі батык		2009	APA	[172]
	Інданэзійскі музычны інструмент ангклунг		2010	APA	[173]
Іран	Іранская музыка Радзіф		2009	APA	[174]
	Наўруз		2009	ENA	[175]
	Традыцыйнае майстэрства ткацтва дываноў у Кашане		2010	APA	[176]
	Традыцыйнае майстэрства ткацтва дываноў у Фарсе		2010	APA	[177]
	Рытуальнае тэатральнае мастацтва тазійе		2010	APA	[178]
	Рытуалы пахлаван і зурханэ		2010	APA	[179]
	Музыка Бахшы з Харасана		2010	APA	[180]
	Рытуалы Калішуяна ў Кашане		2012	APA	[181]
Ірак	Іракскі макам	2003	2008	AST	[182]
Італія	Сыцылійскі тэатр лялек "Опера-дэ-Пупі"	2001	2008	ENA	[183]
	Вясковыя песні Сардзініі "Канто-а-Теноре"	2005	2008	ENA	[184]
	Традыцыйная вытворчасць скрыпак у Крэмоне		2012	ENA	[185]
	Урачыстыя працэсіі з структурамі, якія носяць на плячах		2013	ENA	[186]
	Традыцыйная сельскагаспадарчая практыка вырошчвання "vite ad alberello" грамады Пантэлерыя		2014	ENA	[187]
Ямайка	Спадчына маронаў Муртаўна	2003	2008	LAC	[188]
Японія	Тэатр Но	2001	2008	APA	[189]
	Лялечны тэатр Нінгё дзёруры бунраку	2003	2008	APA	[190]
	Тэатр Кабукі	2005	2008	APA	[191]
	Акію-но Тауэ Одоры		2009	APA	[192]
	Цяккірака		2009	APA	[193]
	Даймокутатэ		2009	APA	[194]
	Дайн'іцьіда Бугаку		2009	APA	[195]
	Гагаку		2009	APA	[196]
	Хаяцінэ Кагура		2009	APA	[197]
	Хітаці Фурюмона		2009	APA	[198]
	Косікідзіма-но Тасідон		2009	APA	[199]
	Адзія-Цідзіму, Эціга-Дзёфу: тэхніка вытворчасці тканін з рамі ў раёне Уонума		2009	APA	[200]
	Оку-нота но Аэнокото		2009	APA	[201]
	Традыцыйны танец Айну		2009	APA	[202]
	Ямахока, цырымонія на фестывалі Гіён		2009	APA	[203]
	Куміадора, традыцыйны акінаўскі музычны тэатр		2010	APA	[204]
	Юкі-цумугі, спосаб вытворчасці шаўковых вырабаў		2010	APA	[205]
	Мібу-но Хана Таўе, рытуал высадкі рысу		2011	APA	[206]
	Сада Шых Нох, сакральны танец		2011	APA	[207]
	Наці-но Дэнгаку, рэлігійнае выканальніцкае майстэрства на фестывалі агню		2012	APA	[208]
	Вашоку, традыцыйная культура харчавання японцаў, у прыватнасці для святкавання Новага года		2013	APA	[209]
	Васі, традыцыйная ручная вытворчасць паперы [210]		2014	APA	[211]
Іарданія	Культурная прастора бедуінаў у рэгіёне Петры і Вадзі Рам	2005	2008	AST	[212]
Кыргызстан	Мастацтва акынаў, казальнікаў эпасу	2003	2008	APA	[213]
	Наўруз		2009	ENA	[175]
Ліван	Зайал, песенная паэзія	2003	2014	APA	[214]
Літва	Традыцыйная апрацоўка крыжоў і іх сімволіка	2001	2008	ENA	[215]
	Сутарцінэс, літоўскія шматгалосыя спевы		2010	ENA	[216]
Люксембург	Танцуючая працэсія Эхтернаха		2010	ENA	[217]
Мадагаскар	Веды ў апрацоўцы дрэва народнасці зафіманіры	2003	2008	AFR	[218]
Малаві	Танец вылячэння Вімбуза	2005	2008	AFR	[219]
	Чопа, ахвярны танец народнасці Лхомвэ		2014	AFR	[219]
Малаві  Мазамбік  Замбія	Гуле-Вамкулу, рытуальныя танцы народнасці чэва	2005	2008	AFR	[220]
Малайзія	Тэатр Мак-Йонг	2005	2008	APA	[221]
Малі	Культурная прастора святаў Яараль і Дэгаль	2003	2008	AFR	[222]
	Мандэнская хартыя, абвешчаная ў канстытуцыі Курукан-Фуга		2009	AFR
	Традыцыя адзначаць раз на сем год рамонт даху Камаблона, свяшчэннага дома ў Кангабе		2009	AFR
	Маскі і лялькі ў Маркале		2014	AFR
Мексіка	Традыцыйны фестываль пакланення памерлым	2003	2008	LAC	[223]
	Месцы памяці і жывых традыцый народа атомі-шышымекас у Талімане		2009	LAC	[224]
	Рытуальная цырымонія Воладорэс		2009	LAC	[225]
	Традыцыйная мексіканская кухня		2010	LAC	[226] [227]
	Парачыкас на традыцыйнам студзеньскім свяце ў Чьяпа-дэ-Корса		2010	LAC	[228]
	Пірэкуа, традыцыйная песня народа Пурэпеча		2010	LAC	[229]
	Марыячы, струнная музыка, песня і труба		2011	LAC	[230]
Малдова	Мужчынскія калядныя цары (з Румыніяй)		2013	ENA
Манголія	Народная музыка, якую выконваюць на марынхуры	2003	2008	APA	[231][232]
	Традыцыйная эпічная паэма тууль		2009
	Флейта цуур		2009
	Традыцыйны фестываль Наадам		2010	APA	[233]
	Сакалінае паляванне		2012		[234][235]
	Традыцыйная мангольская юрта і звязаная з ёю абраднасць		2013		[231]
	Адмысловая мангольская стральба		2014	APA	[233]
Манголія  Кітай	Урцін-Дуу, традыцыйная доўгая песня	2005	2008	APA	[236]
	Мангольскае мастацтва спеву - хаамей		2010	APA
Марока	Культурная прастора плошчы Джамаа-эль-Фна ў горадзе Маракеш	2001	2008	AST	[237]
	Муссем у горадзе Тан-Тан, штогадовы фестываль качавых народаў Марока	2005	2008	AST	[238]
	Практыкі, датычныя дрэва арган		2014	AST	[238]
Мазамбік	Цімбіла народнасці чопі, драўляныя ксілафоны	2005	2008	AFR	[239]
Маўрытанія	Сега		2014	AFR	[239]
Нігер	Практыкі жартаўлівых адносін		2014	AFR	[240]
Нікарагуа	Эль-Гуэгуэнсэ, сацірычны музычна-драматычны перфоманс	2005	2008	LAC	[240]
Нігерыя	Сістэма варажбы Іфа	2005	2008	AFR	[241]
	Маскарад Іжэле		2009	AFR
Палесціна	Палесцінскія хікайе, вусныя казкі-апавяданні	2005	2008	AST	[242]
Перу	Востраў Такіле і мастацтва яго ткачоў	2005	2008	LAC	[243]
	Уаканада, рытуальны танец у вёсцы Міто		2010	LAC	[244]
	Танец нажніц		2010	LAC	[245]
	Паломніцтва да святыні Уладара Куйлур Рыці		2011	LAC	[246]
	Малітвы народнасці Хуачыпар		2014	LAC	[247]
Філіпіны	Эпас народнасці маранаа "Даранган"	2001	2008	APA	[248]
	Спевы народнасці іфугар "Худхуд"	2005	2008	APA	[249]
Партугалія	Фаду, традыцыйная музыка лірычнага і меланхалічнага складу		2011	ENA	[250]
	Паліфанічны спеў Кантэ Алентэжана		2014	ENA	[251]
Паўднёвая Карэя	Каралеўскі рытуал у храме Чонмё і яго музыка	2001	2008	APA	[252]
	Спевы Пхансоры	2003	2008	APA	[253]
	Каннын Танонджэ	2005	2008	APA	[254]
	Танец Чхаёнму		2009	APA	[255]
	Кангансулэ, рытуал змены сезонаў		2009	APA	[256]
	Чхільмарыдан Ёндынккут на востраве Чэджу, шаманскі рытуал		2009	APA	[257]
	Тэатр вандроўных лялек Намсадан Норы		2009	APA	[258]
	Ёнсанджэ		2009	APA	[259]
	Традыцыйная драўляная архітэктура Тэмагджан		2010	APA	[260]
	Кагок, цыклы лірычных песень у суправаджэнні аркестра		2010	APA	[261]
	Майстэрства эквілібрыстыкі Юлтагі		2011	APA	[262]
	Тхэккён, традыцыйнае карэйскае баявое мастацтва		2011	APA	[263]
	Ткацтва мосі ў рэгіёне Хансан		2011	APA	[264]
	Народныя песні Арыранг		2012	APA	[265]
	Калектыўная культура па прыгатаванню кімчы		2013	APA	[266]
	Нонгак, грамадская групавая музыка, танцы і рытуалы		2014	APA	[267]
Паўночная Македонія	Свята святых сарака пакутнікаў у Шціпе		2013	ENA	[268]
	Копачката, сацыяльны танец з вёскі Драмчэ, Піянец		2014	ENA	[269]
Румынія	Рытуал Кэлуш	2005	2008	ENA	[270]
	Музыкальная форма Дойна		2009	ENA
	Кераміка Харэзу		2012	ENA
	Калядныя цары		2013	ENA
	Танцы лэд		2015	ENA	[271][272]
Расія	Культурная прастора і вусная творчасць сямейскіх, старавераў Забайкалля	2001	2008	ENA	[273]
	Якуцкі гераічны эпас аланхо	2005	2008	ENA	[274]
Сербія	Слава, святкаванне дня святога апекуна сям'і		2014	ENA	[275]
Славакія	Пастуш'я труба фуяра і яе музыка	2005	2008	ENA	[276]
Іспанія	Спектакль-містэрыя ў горадзе Эльч	2001	2008	ENA	[277]
	Фестываль Патум у горадзе Берга	2005	2008	ENA	[278]
	Трыбуналы водакарыстальнкаў з іспанскага міжземнаморскага ўзбярэжжа		2009	ENA
	Свісцячая мова вострава Гамера		2009	ENA
	Кастэль, вежы з людзей		2010	ENA
	Фламенка		2010	ENA
	Песнь Сівілы з Майоркі		2010	ENA
	Фестывалі ля Марэ дэ дзью дэ-ля-Салют з Альгамесі		2011	ENA	[279]
Тонга	Рэчытатывы і танцы лакалака	2003	2008	APA	[280]
Турцыя	Мастацтва казачнікаў меддахаў	2003	2008	ENA	[281]
	Цырымонія "Меўлеві-Сема", танцы дэрвішаў	2005	2008	ENA	[282]
	Карагёз, тэатр ценяў		2009	ENA	[283]
	Менестрэльная традыцыя ашуг	2009		ENA	[284]
	Наўруз		2009	ENA	[285]
	Традыцыйныя сустрэчы сахбет		2010	ENA	[286]
	Кырпкынар, фестываль абмазаных у алеі барцоў		2010	ENA	[287]
	Сама, рытуал Алеві-Бекташы		2010	ENA	[288]
	Цырыманіяльная традыцыя Кешкек		2011	ENA	[289]
	Фестываль Месір Макуну		2012	ENA	[290]
	Культура і традыцыя турэцкай кавы		2013	ENA	[291]
	Турэцкае майстэрства мармуру Эбру		2014	ENA	[292]
Уганда	Вытворчасць лубяных тканін ва Угандзе	2005	2008	AFR	[293]
Украіна	Петрыкіўскі роспіс		2013	ENA	[294]
Уругвай	Соцыа-культурная прастора Кандомбэ: практыка грамадскага жыцця		2009	LAC
Узбекістан	Культурная прастора раёна Байсун	2001	2008	APA	[295]
	Музыка Шашмаком	2003	2008	APA	[296]
	Катта Ашула		2009	APA
Вануату	Малюнкі на пяску	2003	2008	APA	[297]
Венесуэла	Танцы Д'ябла		2012	LAC	[298]
В’етнам	Няняк, в'етнамская прыдворная музыка	2003	2008	APA	[299]
	Прастора культуры гонгаў	2005	2008	APA	[300]
	Народныў спеў куанхо		2009	APA	[301]
	Фестываль Зёнга ў храмах Фыдонг і Шок		2010	APA	[302]
	Пакланенне каралям-Хунгам у Футхо		2012	APA	[303]
	Мастацтва музыкі данкайтайты і спевы Паўднёвага В'етнама		2013	APA	[304]
	Мелодыі Ві і Зам		2014	APA	[305]
Емен	Песні горада Сана	2003	2008	AST	[306]
Замбія	Маскарад Макішы	2005	2008	AFR	[307]
Зімбабвэ	Танец Мбенде-Джэрусарэма	2005	2008	AFR	[308]

Спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны, якая мае патрэбу ў тэрміновай ахове

Спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны, якая мае патрэбу ў тэрміновай ахове складаецца з тых элементаў культуры, пра якія краіны і супольнасці мяркуюць, што патрабуюцца тэрміновыя меры па іх захаванню.^[6]

Краіна	Элемент[A]	Год уключэння[C]	Рэгіён[D]	Спасылкі
Азербайджан	Чаўган, традыцыйная верхавая гульня на карабахскіх канях у Азербайджане	2013	ENA	[309]
Беларусь	Цары Каляды	2009	ENA	[310]
	Юраўскі карагод	2019	ENA	[311]
Батсвана	Майстэрства стварэння ганчарных вырабаў з фаянсу	2012	AFR	[312]
Бразілія	Яотва, рытуал падтрымання грамадскага і касмічнага парадку	2011	LAC	[313]
Кітай	Традыцыйныя метады і практыкі пабудовы арачных мастоў	2009	APA	[314]
	Традыцыйныя тэкстыльныя тэхнікі Лі: фарбаванне, ткацтва і вышыванне	2009	APA	[315]
	Фестываль Новага году Цян	2009	APA	[316]
	Мяшрэп	2010	APA	[317]
	Тэхналогія пабудовы джонак	2010	APA	[318]
	Метад друку	2010	APA	[319]
	Майстэрства аповеду Хежэн Йімакан	2011	APA	[320]
Калумбія	Традыцыйная музыка Валената	2015	LAC	[321]
Харватыя	Спеў "Ойканне"	2010	ENA	[322]
Паўночная Македонія	Glasoechko, male two-part singing in Dolni Polog	2015	ENA	[323]
Францыя	Cantu in paghjella: свецкая і літургічная карсіканская спеўная традыцыя	2009	ENA	[324]
Гватэмала	Цырымонія Нан Пач	2013	LAC	[325]
Венгрыя	Таньчаз, метад выкладання народнаму венгерскаму танцу	2011	ENA	[326]
Інданэзія	Танец шамана	2011	APA	[327]
	Шматфункцыянальная тканая альбо вязаная торба Нокен	2012	APA	[328]
Іран	Наккалі, іранскі драматычны аповед гісторый	2011	APA	[329]
	Традыцыйнае майстэрства пабудовы і кіравання іранскімі караблямі Леньж у Пярсідскім заліве	2011	APA	[330]
Кенія	Традыцыі і рытуалы, звязаныя з паселішчамі кая	2009	AFR	[331]
	Танцы Ісукуці	2014	AFR	[332]
Кыргызстан	Ала-кыйіз і Шырдак, мастацтва традыцыйных дываноў	2012	APA	[333]
Латвія	Культурная прастора суйтаў	2009	ENA	[334]
Малі	Санке Мон, рытуал сумеснай рыбнай лоўлі ў Санке	2009	AFR	[335]
	Тайнае таварыства Kôrêdugaw, рытуал мудрасці	2011	AFR	[336]
Маўрытанія	Эпас Тэйдзінн	2011	AST	[337]
Манголія	Мангольскі танец біельгэ	2009	APA	[338]
	Мангольскі эпас Тууль	2009	APA	[339]
	Доўгія народная песні, што прадстаўляюць тэхніку Лімбэ	2011	APA	[340]
	Мангольская каліграфія	2013	APA	[341]
	Рытуал угаворвання верблюда	2015	APA	[342]
Перу	Ешува	2011	LAC	[343]
Партугалія	Вытворчасць званочкаў для ската	2015	ENA	[344]
Уганда	Бігвала, музыка на трубе і танцы	2012	AFR	[345]
	Традыцыя Эмпаака	2013	AFR	[346]
	Цырымонія ачысткі хлопчыкаў у Ланга	2014	AFR	[347]
	Вусная традыцыя Куугерэ	2015	AFR	[348]
Украіна	Культура прыгатавання ўкраінскага баршчу	2022	ENA	[349]
ААЭ	Эль Саду, традыцыйнае майстэрства ткацтва ў ААЭ	2011	AST	[350]
Венесуэла	Вусная традыцыя Мапойо	2014	LAC	[351]
В’етнам	Спеў "Качу"	2009	APA	[352]
	Спеў Соан	2011	APA	[353]

Статыстыка

Ратыфікацыя

Дзяржавы, якія ратыфікавалі Канвенцыю, па рэгіёнах:

Рэгіён	Дзяржаў-членаў ЮНЕСКА	Дзяржаў-удзельніц Канвенцыі	% Дзяржаў-удзельніц ад дзяржаў-членаў ЮНЕСКА ў рэгіёне
Заходняя Еўропа і Паўночная Амерыка	27	19	70%
Усходняя Еўропа	25	24	96%
Лацінская Амерыкы і Карыбскі басейн	33	29	88%
Азія і Ціхаакіянскі рэгіён	44	31	75%
Афрыка	47	39	79%
Арабскія Дзяржавы	19	16	84%
Агульны лік	195	158	80%

Элементы, занесеныя ў 2008-2013 гг.

Агульная за гэты час: 337, з якіх 18 з'яўляюцца шматнацыянальнымі

Рэгіён	Элементаў / праграм	Колькасць прадстаўленых дзяржаў
Афрыка	27	20
Арабскія дзяржавы	19	13
Азіяцка-Ціхаакіянскі рэгіён	132	17
Еўропа і Паўночная Амерыка	19	17[E]
Лацінская Амерыка і Карыбскі басейн	48	18
Усходняя Еўропа	55	20
Агульны лік	337	98

Заўвагі

1. Назвы і іх кірылічная транскрыпцыя напісаны так, як гэта пададзена ў афіцыйным спісе.
2. Увогуле адбылося тры абвяшчэння Шэдэўраў вуснай і нематэрыяльнай спадчыны чалавецтва (2001, 2003, 2005). Гэтая практыка спынілася з заснаваннем Спіса нематэрыяльнай культурнай спадчыны ЮНЕСКА.
3. 90 элементаў, што раней былі абвешчаны як Шэдэўр, былі ўключаны ў Рэпрэзентатыўны спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны чалавецтва.
4. Групіраванне краін-удзельніц спісу па рэгіёнах базуецца на апублікаваным афіцыйным спісе. Выкарыстоўваліся наступныя абрэвіятуры:

   • AFR: Афрыка
   • AST: Арабскія краіны
   • APA: Азія і Ціхаакіянскі рэгіён
   • ENA: Еўропа і Паўночная Амерыка
   • LAC: Лацінская Амерыка і Карыбскі басейн
5. Каўказскія дзяржавы Арменія, Азербайджан, Грузія і Расія далучаны да рэгіёна ENA (Еўропа і Паўночная Амерыка).