Lengas per familha

lista d'un projècte Wikimèdia From Wikipedia, the free encyclopedia

Remove ads
Remove ads

Vaicí una lista (parciala e simplificada) de las lengas naturalas o construchas, vivas o mòrtas, classadas per familhas.

Pels articles omonims, vejatz lenga (omonimia) e familha.

I indicam pas totas las lengas del Mond (seriá impossible tecnicament), mas sonque una seleccion de lengas entre las mai conegudas. Pasmens assajam de mençonar almens totas las lengas vivas d'Euròpa e de la mar Mediterranèa.

Indicam las familhas de lengas mai importantas. La nocion de familha genetica de lengas es descricha mai en detalh dins l'article consacrat a la lingüistica comparada.

Las temptativas de certans lingüistas (diches "omnicomparatistas"), dempuèi la fin del sègle XX, d'acampar certanas familhas de lengas dins de superfamilhas de lengas an pas bailat de resultats definitius ni consensuals fins ara. Aicí las familhas que son pas encara reconegudas largament son indicadas amb la mençon "familha discutida".

Las familhas que se compausan d'una sola lenga recebon la mençon "1 lenga".

Aquesta lista se basa en granda part subre lo libre de sintèsi de Merritt Ruhlen, A guide to the World's languages (Stanford: Stanford University Press, reedicion de 1991, 1a edicion de 1997). Ara per ara, lo trabalh de Ruhlen es la sola sintèsi qu'assaja d'èsser completa e qu'es accessibla, e mai se pòt recebre de criticas. Ruhlen i repren en particular las òbras de classificacion de son mèstre Joseph Greenberg. Totes dos son d'"omnicomparatistas" e de partisans de las "superfamilhas".

Remove ads

lengas khoisan

La parentat dels grops de la familha khoisan, pausada per Greenberg en 1955, es pus acceptada. Ne vira, en fach, de tres familhas e doas lengas isoladas.

lengas khoe

lengas tuu

lengas kx'a

hadza

sandawe

lengas kadogli

lengas nigèrocongolesas

lengas atlanticocongolesas

  1. wolòf
  2. pul o folbe o pulaar
  3. serèr

lengas mel

lengas mande

  1. bambara
  2. malinke
  3. diola
  4. kpelle
  5. mende

lengas kru

lengas dogon

lengas gor

  • mòre o mòssi

lengas adamawa

lengas obanguianas

lengas heiban

lengas talodi

lengas katla

lengas rashad

lafofa

Nigèrocongolés sud-central

  1. ewe
  2. akan
  3. ioroba
  4. igbo
  5. efik

lengas banto

  1. swahili
  2. rwanda o kinyarwanda
  3. rundi
  4. shona
  5. xhosa
  6. zolo
  7. còngo
  8. kituba o munukutuba
  9. gikuyu

lengas nilosaharianas

lengas songhai

lengas saharianas

  • kanori, kanembo

lengas mabanas

  1. masalit

Lengas fors

  1. for
  2. amdang

lengas sodanicas orientalas

  1. nubian
  2. nuer
  3. massai

lengas sodanicas centralas

  • mangbetu

lengas komuz

lengas kuliak

lengas afroasiaticas

L'afroasiatic tanben se sonava camitosemitic, mas aquel tèrme es perimit e abandonat.

lengas omoticas

  • ometo

lengas coshiticas

lengas semiticas

egipcian

lengas berbèras

lengas chadicas

Remove ads

lengas aborigènas d'Austràlia

Las lengas australianas son las lengas dels aborigèns d'Austràlia. Compren un quinzenat de familhas. Entre elas, lo pama-nyungan ocupa gaireben tot lo continent, las autras familhas se concentran dins lo centre-nòrd.

lengas pama-nyungan

  • grop del sud-èst
    • sosgrop victorian
      • lengas lower murray
      • sosgrop victorian
        • victorian de l'èst
          • yorta-yorta
          • gunai
          • pallanganmiddang
        • sosgrop macro-kulin
          • lengas kulin
          • bungandidj
    • sosgrop new south wales
      • lengas yuin-kuric
      • lengas wiradhuricas o lengas new south wales centralas
    • sosgrop còst nòrd
      • lengas durubalicas
      • lengas yugambeh-bundjalung
      • lengas gumbaynggiricas
      • lengas waka-kabicas
  • sosgrop del nòrd
    • lengas gòlfe
      • lengas kalkatungicas
      • lengas mayabicas
    • lengas pama-maricas
      • langas pamanas
      • kalaw lagaw ya
      • lengas maricas
        • lengas dyirbalicas (?)
  • grop central
    • sosgrop arandic–thura-yura
      • lengas arandicas
      • lengas thura-yura
    • sosgrop queensland sud-oèst
      • lengas karnicas
      • sosgrop new south wales sud-oèst
        • yarli
        • paakantyi
  • grop de l'oèst
    • yolngu-ngarna
      • lengas yolngu
      • lengas ngarna
    • lengas nyungicas
      • nyungic del desèrt
        • lengas marrngu
        • lengas ngumpin–yapa
          • lengas warumungu
        • lengas wati
      • nyungic del sud-oèst
        • lengas pilbara
          • lengas ngayarda
          • lengas kanyara-mantharta
        • lengas kartu–nhanda
        • lengas mirning
        • lengas nyunga
        • yinggarda

lengas bunubanas

lengas daly de l'oèst

lengas daly de l'èst

lengas daly del sud

lengas garrwanas

lengas gunwinyguanas

lengas iwaidjanas

lengas jarrakanas

lengas limilngan

lengas mirndi

lengas nyulnyulanas

lengas tangkicas

lengas wagaydyicas

lengas worrorranas

lengas tasmanianas

Remove ads

lengas andamanesas

  • grop ongan
    • onge
    • jarawa
  • grop grand andamanés
    • aka-bea
    • akar-bale
    • aka-kede
    • aka-kol
    • oko-juwoi
    • pucikwar
    • aka-cari
    • aka-kora
    • aka-jeru
    • aka-bo

lengas papós

lengas transneoguineanas

Aquela familha recampa la majoritat de las lengas dichas "papós", en Nòva Guinèa.

Papó occidental

East Bird's Head

lengas geelvink bay

Sko

Kwomtari-baibai

Lengas left may

lengas amto-musanas

lengas torricelli

Sepik-Ramu

Papó oriental

Lengas austroasiaticas

lengas aslianas

lengas bahnaricas

lengas katuicas

lengas khasi-palaungicas

lengas khmericas

lengas khmuicas

lengas mangicas

lengas monicas

  • mòn

lengas munda

lengas mòn-khmer

lengas nicobaricas

lengas pearicas

lengas vieticas

Lengas miao-yao

  1. miao
  2. yao

lengas tai-kadai

Lengas tai

  • tai al sens estrech o tailandés
  • lao o laossian
  • shan

Lengas austronesianas

  1. atayal
  2. tsou
  3. paiwan

lengas malaiopolinesianas

malaiopolinesian occidental

  1. ilokano
  2. magindanao
  3. tagalòg o pilipino o filipino
  4. cebuano
  5. macassarés
  6. malgash
  1. malai o indonesian
  2. balinés
  3. sondanés
  4. aceh
  5. javanés

malaiopolinesian centreoriental

lengas sinotibetanas

lengas siniticas

lengas tibetobirmanas

lengas brahmaputranas

lengas digaricas

lengas midzuïcas

lengas angami-pochuri

lengas ao

lengas kho-bwa

lengas tani

lengas zeme

lengas karenicas

lengas dravidicas

  1. kurukh
  2. tamol
  3. canarés
  4. telogo
  5. malaialam
  6. brahui
  7. tolo

lengas caucasencas del nòrd-oèst

lengas caucasencas del nòrd-èst

lengas kartvelianas

lengas indoeuropèas

Italoceltic

lengas italicas

  1. òsc (estench)
  2. sabèl (estench)
  3. ombrian antic o ombre antic (estench)
  4. falisc (estench)
  5. latin
Lengas romanicas o lengas latinas, venent del latin
  1. occitan
  2. catalan
  3. galègoportugués: galician e portugués
  4. castelhan o espanhòl
  5. aragonés (sa classificacion dins l'espanhòl es discutida)
  6. leonés
  7. mossarabi (estench)
  8. francés o lenga d'oïl
  9. francoprovençal o arpitan
  10. romanch
  11. ladin
  12. friolan
  13. italian
  14. nòrd-italian o italian septentrional o padan (sa classificacion dins l'italian es discutida)
  15. còrs (sa classificacion dins l'italian es discutida)
  16. sarde
  17. dalmata (estench)
  18. romanés
  19. aromanés (sa classificacion dins lo romanés es discutida)

Ligur antic (estench)

  1. ligur antic (estench)

lengas celticas

  1. gallés o gal (de Gàllia) (estench)
  2. leponci o lepontic (estench)
  3. celtibèr (estench)
  1. breton
  2. cornic
  3. galés (del País de Galas)
  1. gaelic manx
  2. gaelic irlandés
  3. gaelic escocés

lengas germanicas

  • Germanic occidental
  1. anglés
  2. frison
  3. bas-alemand o bas-saxon
  4. neerlandés
  5. afrikaans
  6. aut alemand o alemand
  7. yiddish
  8. francic (platt lorenc)
  • Germanic nordic o escandinau: lengas venent del noroèc (estench)
  1. islandés
  2. feroés
  3. norvegian
  4. danés
  5. suedés
  • Germanic oriental (estench)
  1. gotic (estench)
  2. vandal (estench)

Baltoeslau

lengas balticas

  1. leton
  2. lituan o lituanian
  3. prussian ancian (estench)

lengas eslavas

  • Eslau occidental
  1. cashob
  2. eslovinç (estench)
  3. sorab o lusacian o sèrbe de Lusàcia o vende
  4. polonés
  5. eslovac
  6. chèc
  • Eslau oriental
  1. rus
  2. bielorús
  3. ucraïnian o ucraïnés
  • Eslau meridional
  1. eslovèn
  2. sèrbocroat: croat, bosnian e sèrbe
  3. bulgar: bulgar e macedonian

grèc o ellenic

albanés

armèni

lengas anatolianas (estench)

  1. itita (estench)
  2. luwita (estench)

Agni-kuchi o tokharian (estench)

  1. agni (estench)
  2. kuchi (estench)

Indoiranian

lengas iranianas

  1. avestic (estench)
  2. sogdian (estench)
  3. zaza
  4. gorani
  5. curd
  6. lor
  7. persan o pèrsa (inclusent lo tatgic e lo dari)
  8. balochi
  9. mazandarani
  10. guilani
  11. ossèt < alan (estench) < sarmata (estench) < scita (estench)
  12. pashto o pathan o afgan

Indoarian

lengas noristanianas

Lengas oralicas

  1. nenètz
  2. enètz
  3. selqup
  4. nganasan
  1. lapon
  2. finés o finlandés (dont: carelian)
  3. estonian
  4. livonian
  5. vèpse
  6. vòt
  7. còmi o zirian
  8. odmort o votiac
  9. mari o cheremís
  10. mordovian: èrza e mòksha
  1. khanty o ostiac
  2. mansi o vogol
  3. ongrés o magiar

Lengas turquesas

  1. turc o osmanlí
  2. gagauz
  3. tatar de Crimèa
  4. tatar de Vòlga
  5. bashcòrt o bashquir
  6. azèri o azerbaitjanés
  7. nogai
  8. balcar
  9. qarachay
  10. qashqay
  11. cazac
  12. ozbèc
  13. caracalpac
  14. turcmèn
  15. quirguiz
  16. tova
  17. khakàs
  18. iacot o sakha
  19. chovash

Lengas mongòlas

Lengas tongozas

Corean

lengas japonicas

Lengas paleosiberianas

lengas ienisseianas

  1. ket

lengas chokchi-kamchadalas

  1. chokchi
  2. koriak
  3. kamchadal o itelmèn

Lengas iokaguiras

Esquimaud-alèuta

Alèuta

Esquimaud

yupik
  • naukanski
  • yupik centresiberian
  • yupik centrealaskian
  • yupik pacific
inuit o inuktitut

lengas amerindianas

Las lengas amerindianas son pas una familha de lengas, mas una denominacion geografica qu'acampa las familhas de lengas d'America.

lengas d'America del Nòrd

lengas de Mesoamerica

Familhas de lengas d'America del sud

lengas non classificadas

Aquestas lengas apertenon benlèu a de familhas, mas los lingüistas arriban pas encara de determinar a quinas. Son pas forçadament de lengas "isoladas".

creòls e pidgins

  1. reünionés
  2. martiniqués
  3. guadalopenc
  4. gulla
  5. djuka
  6. tok pisin
  7. bislama
  8. girgon chinook
  9. jamaican
  10. haitian
  11. maurician
  12. capverdian

XV. LENGAS CONSTRUCHAS O ARTIFICIALAS

  1. esperanto
  2. ido
  3. intereslau
  4. interlingua
  5. lydnevi
  6. mrezisk
  7. novial
  8. seversk
  9. slavëni
  10. slavisk
  11. volapük
Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads