1911. - Wikiwand

Godina 1911 bila je redovna godina koja počinje u nedjelju po gregorijanskom, odn. redovna godina koja počinje u subotu po julijanskom kalendaru (linkovi pokazuju kalendare).

1911:
1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12
Rođenja • Smrti

< | 19. vijek | 20. vijek | 21. vijek | >
< | 1880-e | 1890-e | 1900-e | 1910-e | 1920-e | 1930-e | 1940-e | >
<< | < | 1907. | 1908. | 1909. | 1910. | 1911.. | 1912. | 1913. | 1914. | 1915. | > | >>

Ovo je članak o godini 1911.

Za ostala značenja, vidi 1911. (razvrstavanje).

Kratke činjenice

1911.. po kalendarima
Gregorijanski	1911.. (MCMXI)
Ab urbe condita	2664.
Islamski	1329–1330.
Iranski	1289–1290.
Hebrejski	5671–5672.
Bizantski	7419–7420.
Koptski	1627–1628.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1966–1967.
• Shaka Samvat	1833–1834.
• Kali Yuga	5012–5013.
Kineski
• Kontinualno	4547–4548.
• 60 godina	Yin Metal Svinja (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11911.
p • r • u
Podrobnije: Kalendarska era

Remove ads

Događaji

Januar/Siječanj

1. 1. - Sjeverna teritorija izdvojena iz Južne Australije i stavljena pod saveznu kontrolu.
3. 1. - Opsada Sidney Streeta: okršaj londonske policije sa trojicom anarhista.
5. 1. - Nakon Revolucije u Monaku knez Albert I dao ustav - kraj apsolutne monarhije, ali i dalje ima velika ovlašćenja.

9. 1. - Slovenački letač Edvard Rusjan poginuo pod beogradskim Kalemegdanom.
10. 1. - Pod pritiskom Bonilline pobune, predsednik Hondurasa Miguel Dávila pristaje na ugovor po kojim bi njujorški bankari dobili kontrolu železnice a vlada SAD carinu - parlament odbija.
11. 1. - Osnovano Društvo kajzera Vilhelma za unapređenje nauke.
11. 1. - Ruska vlada zabranjuje okupljanja studenata u krugu univerziteta, dozvoljava ulazak policije i bez poziva - ovo izaziva studentske štrajkove.
januar - Izbija spor oko raško-prizrenske mitropolije nakon što je, zbog neslaganja sa srpskom vladom oko pitanja diploma, ostavku podneo Nićifor - srpska vlada istakla Bogdana Radenkovića, a crnogorska Gavrila Dožića (koji će biti izabran u decembru).
januar - Robert Falcon Scott i Roald Amundsen u zasebnim ekspedicijama stigli na obalu Antarktika.
18. 1. - Eugene Burton Ely je prvi koji je sleteo na brod.
24. 1. - Obešeni japanski anarhista Shūsui Kōtoku i još desetorica (osuđeni za navodnu pripremu atentata na krunskog princa Hirohita).
25. 1. - Banana ratovi: Bitka kod La Ceibe u Hondurasu je ključna pobuna Bonillinih pobunjenika, uz pomoć američkih plaćenika, Guya Molonyja i Lee Christmasa, koje je angažovao Sam Zemurray, šef Cuyamel Fruit Company.
26. 1. - Praizvedba Straussove opere Der Rosenkavalier.
30. 1. - Erupcija vulkana Taal na Filipinima, u zemljotresima i cunamiju strada, zvanično, 1.335 ljudi.

Februar/Veljača

2 - 4. 2. - U Podgorici osnovan Albanski nacionalni komitet, odlučeno da se podigne ustanak protiv Osmanlija.
6. 2. - Ubijen iranski ministar financija Morteza Qoli Chan Hedayat.
13. 2. - Osnovan HNK Hajduk Split.
14. 2. - Meksička revolucija: Francisco Madero prešao u Meksiko.
18. 2. - Zemljotres u reonu Ohridskog jezera (M 6.7, Int. IX).
18. 2. - Sareski zemljotres na Pamiru, dan. Tadžikistan - odronom na reci Bartang stvorena Usojska brana visine 567 metara, iza koje je nastalo Saresko jezero od 16 kubnih kilometara.
21. 2. - U Washingtonu potpisan ugovor o trgovini i plovidbi između SAD i Japana (raskinut 1939/40).
25. 2. - Bitka u Kelley Creeku ili "Poslednji masakr" u Nevadi je kasni okršaj sa Indijancima u SAD.
27. 2. - Charles F. Kettering predstavio električni starter za automobil (umesto kurble).

Mart/Ožujak

1. 3. - José Batlle y Ordóñez je ponovo na čelu Urugvaja (do 1915), uvodi zakone u korist radnika, razvoda, besplatnog školovanja.
5. 3. - Požar u bioskopu u ruskom gradu Bologoje u Tverskoj oblasti, 68 poginulih.
10. 3. - Oko ponoći, satovi u Francuskoj pomereni 9 minuta i 21 sekundu unazad, kako bi se izjednačili sa Griničkom zonom (ranije korišćeno lokalno parisko vreme).
18. 3. - Tuča u bosanskom saboru između srpskih i hrvatskih poslanika.
19. 3. - Prvi put obeležen Međunarodni dan žena (od 1913. biće 8. 3.).
20. 3. - Kod Kijeva pronađeno telo ubijenog dečaka, iz čega će nastati Bejlisova afera, suđenje Jevrejinu Menahemu Mendelu Bejlisu 1913. za ritualno ubistvo.
22. 3. - Porinut nemački bojni brod SMS Kaiser.
25. 3. - Požar u njujorškoj tekstilnoj fabrici Triangle Shirtwaist, poginulo 146 osoba, velikom većinom žena i devojčica.
27. 3. - Zakon o zemstvima u zapadnim gubernijama proglašen u Rusiji putem carevog dekreta - Stolipin je pretio ostavkom ako zakon ne bude usvojen^[1].

29. 3. - Kopnena vojska SAD usvojila pištolj Colt M1911 (do 1986).
29. 3. - Novi bugarski premijer je Ivan Gešov (do 1913).
mart - Međunarodna umetnička izložba u Rimu, u srpskom paviljonu izlaže i Ivan Meštrović.
mart - avgust - Albanski ustanak 1911. - pobuna Malisora kojima pomaže kralj Nikola.

April/Travanj

4. 4. - Bosanski sabor izglasao Zakon o fakultativnom otkupu kmetova.
6. 4. - Bitka kod Dečića/Dušića, pobeda albanskih ustanika.
8. 4. - Heike Kamerlingh Onnes otkrio superprovodljivost.
10. 4. - Paul Langevin prvi izložio paradoks blizanaca.
april - Uvod u Drugu marokansku krizu: sultan Abdelhafid je opkoljen u palati u Fezu - zove Francuze u pomoć, koji se na to odazivaju.
17. 4. - U Rimu otvoren Ponte del Risorgimento, most od armiranog betona s rasponom od 100 m.
19. 4. - Praizvedba baleta Le Spectre de la Rose u Monte Karlu (Vaslav Nižinski i Tamara Karsavina).
19. 4. - Drugi ugovor sa Masaima u Keniji im uzima još zemlje.
20. 4. - U Republici Portugal uvedena separacija države i crkve - katolički episkopat se tome protivi.
26. 4. - Osnovan 1. HŠK Građanski Zagreb, prethodnik Dinama.
26/27. 4. - Terenzio Tocci proglasio nezavisnost Albanije u Oroshu.
27. 4. - Ustanak Huanghuagang u provinciji Guangzhou protiv dinastije Qing - ubrzo ugušena, pamti se po "72 mučenika".
29. 4. - 19. 11. - Svetska izložba u Torinu.
30. 4. - Desetogodišnji violinista Jaša Hajfec debitovao na koncertu u Sankt Petersburgu.

Maj/Svibanj

8. 5. - Qingovska Kina: ranije veliko veće zamenjeno Carskom vladom, prvim kabinetom u istoriji zemlje, na čelu je Yikuang, princ Qing. Vlada nije odgovorna skupštini, a Mandžurci su u njoj brojniji od Han Kineza.
9. 5. - Kineska vlada naredila nacionalizaciju lokalnih železničkih projekata - dolazi do nezadovoljstva u južnoj Kini (naročito Sečuanu) i Pokreta za zaštitu železnice.
9. 5. - Neki bivši članovi Narodne odbrane osnovali tajno društvo Ujedinjenje ili smrt (Crna ruka) - na čelu je Dragutin Dimitrijević Apis, zalažu se za ujedinjenje Srpstva, protive se radikalima tj. Pašiću, od septembra imaju list "Pijemont" (nešto o tome piše "Politika" od 6/19. novembra).
9. 5. - Pošto je predsednik Nikaragve Juan José Estrada prinuđen na ostavku, nasleđuje ga potpredsednik Adolfo Díaz (1911-17. i 1926-29) - oslanja se na američke marince (→ Američka okupacija Nikaragve, formalno 1912-33).
10. 5. - Pascual Orozco i Pancho Villa osvojili Ciudad Juárez.
11. 5. - Šefket Turgut-paša stigao u Skadar - nudi amnestiju pobunjenicima, osim malisorskih poglavara.
13. 5. - Meksički revolucionari zauzeli Torreon, dolazi do masakra preko 300 Kineza.
14. 5. - Braća Zsilinszky ubila socijalističkog poslanika Andrása L. Áchima u Bekeščabi.
15. 5. - Standard Oil Company of New Jersey v. United States: presuđeno da je Standard Oil monopolista i da se mora podeliti u nekoliko firmi.

21. 5. - Ugovor iz Ciudad Juáreza okončava prvu fazu Meksičke revolucije: Porfirio Diaz napušta predsednički položaj (odlazi iz zemlje 31. 5.).
21. 5. - Nesreća na početku aero trke Pariz-Madrid: u prinudnom sletanju aviona poginuo francuski ministar rata Henri Maurice Berteaux, povređeni premijer Ernest Monis i naftni tajkun Henri Deutsch de la Meurthe.
22. 5. - U Portugalu uveden escudo umesto reala, u odnosu 1:1000.
28 - 31. 5. - Avionska trka Pariz-Rim u kojoj je pobedio André Beaumont^[2] - avion prvi put leteo iznad Vatikana.
31. 5. - Porinut "Titanik".

Jun/Juni/Lipanj

1. jun - Prva međunarodna utakmica fudbalske reprezentacije Kraljevine Srbije - izgubila od zagrebačkog HAŠK-a.
4. 6. - U Rimu inauguriran "Oltar otadžbine" - Vittoriano (završen 1925).
7. 6. - Francisco Madero stigao u Mexico City nekoliko sati nakon razornog zemljotresa u Michoacánu.
9. 6. - U Beogradu, na ulazu u Kalemegdan, podignut spomenik Dositeju, 1930. premešten u park na Studentskom trgu.
12. 6. - Porta, prerano, proglašava da je albanski ustanak okončan.
13. 6. - Praizvedba baleta "Petruška" u Parizu.

14. 6. - Prvo putovanje RMS Olympic (u službi do 1935).
jun - Herbert Kitchener je britanski konzul u Egiptu (do 1914).
16. 6. - Otomanski sultan Mehmed V. posetio Kosovo Polje, amnestija albanskim i bugarskim političkim krivcima.
22. 6. - Krunidba Georga V, kralja Ujedinjenog Kraljevstva.
23. 6. - Ismail Qemali i Luigj Gurakuqi sastavili Gerčki memorandum sa albanskim zahtevima od Osmanskog carstva: etnička prava i autonomija.
24. 6. - U Trstu porinut austrougarski bojni brod SMS Viribus Unitis (u službi od decembra 1912.).
28. 6. - Paul Gautsch von Frankenthurn novi predsednik vlade Cislajtanije (do novembra).

Jul/Juli/Srpanj

1. 7. - Druga marokanska kriza (Agadirska): Nemačka topovnjača Panther stiže u Agadir, u francuskom protektoratu Maroku.
jul - Turska odobrila početak radova na Jadranskoj železnici (preko Kosova i severne Albanije).
početak jula - polovina septembra - Talas vrućine na istoku SAD i u Evropi. Bostonski rekord od 40 C izmeren 4. jula.
7. 7. (25. 6. po j.k.) - Posle raspada radikalno-samostalske koalicije, homogenu radikalsku vladu formira Milovan Milovanović.
8. 7. - Zemljotres kod Kečkemeta, Mađarska, (M 5.6, Int. VIII).
10. 7. - Porinut ruski bojni brod "Sevastopolj".
15. 7. - Nemačka nudi Francuskoj pregovore na osnovu razmene kolonijalnih teritorija.
18. 7. - Bivši Muhamed Ali-šah Kadžar se iskrcao u Persiji uz rusku pomoć, ali biće poražen u septembru i definitivno napustiti zemlju.
19. 7. - U Nemačkoj donesen Zakon o osiguranju (Reichsversicherungsordnung), osnov socijalnog prava do 1992.
21. 7. - Kancelar eksčekera David Lloyd George izjavljuje da je nacionalna čast važnija od mira - shvaćeno kao upozorenje Nemačkoj.

24. 7. - Hiram Bingham uz pomoć lokalnih vodiča otkrio izgubljeni grad Machu Picchu.

Avgust/August/Kolovoz

3. 8. - Zbačen haićanski predsednik François C. Antoine Simon, nasleđuje ga vođa pobunjenika i nekadašnji ministar inostranih poslova Cincinnatus Leconte.
avgust - Preuređenje crnogorske vlade, ulaze đen. Janko Vukotić i pravnik Milo Dožić.
18. 8. - U Velikoj Britaniji stupio na snagu Parliament Act: Gornji dom izgubio pravo veta na predloge zakona.
19. 8. - Hrvatska: Tomašićeva "naredba o ćirilici" - rješenja ćirilicom se izdaju strankama tamo gdje Srbi imaju natpolovičnu većinu (restriktivnije nego po zakonu od 14. 5. 1887).
19. 8. - U Sankt Peterburgu potpisan Potsdamski sporazum između Rusije i Nemačke: Rusija neće ometati gradnju Bagdadske železnice (isposlovaće vezu sa Teheranom) a Nemačka priznaje ruske interese na severu Persije.
21. 8. - Dragutin Novak, prvi hrvatski pilot, pobjeđuje na Drugom avijatičarskom natjecanju u Budimpešti.
21. 8. - Mona Lisa ukradena iz Luvra - počinilac Vincenzo Peruggia otkriven dve godine kasnije.
21. 8. - Odobren novi ustav Portugala.
23. 8. - Sastanak britanskog Komiteta imperijalne odbrane raspravlja o mogućnostima oružane podrške Francuskoj u slučaju evropskog rata.
24. 8. - Prvi predsednik Portugala je Manuel de Arriaga (do 1915).

Septembar/Rujan

1. 9. - Osnovan FK Beogradski sport klub, prethodnik OFK Beograda.
2. 9. - Ekspedicija Borisa Vilkickog se iskrcala na Wrangelov otok.
septembar - Velika poplava reke Yangtse u Kini.
14. 9. - Ruski premijer Pjotr Stolipin fatalno ranjen u atentatu, umire četiri dana kasnije. Naslediće ga Vladimir Kokovcov (do 1914)
17. 9. - Teuerungsrevolte: radničke demonstracije u Beču zbog rastućih cena - prvi put od 1848. da se puca u masu, ima troje mrtvih.
20. 9. - Sudar putničkog broda RMS Olympic i krstarice HMS Hawke (kapetan Olympica je bio Edward John Smith, kasniji kapetan Titanika).
23. 9. - Edward Carson predvodi prve veće demonstracije irskih unionista protiv Zakona o samoupravi.
24. 9. - Socijaldemokratska stranka BiH postala članica Druge internacionale.
24. 9. - Pošto se sprema italijansko-turski rat, austrougarski načelnik generalštaba Conrad von Hötzendorf predlaže napad na Italiju ili osvajanje balkanskih teritorija^[3].
25. 9. - Požar izaziva eksploziju na francuskom bojnom brodu Liberté koja odnosi 300 života.
29. 9. - Italijansko-turski rat: Italija objavila rat Osmanskom carstvu nakon što je ovo odbilo predati Tripoli - otvaranje Istočnog pitanja.

Oktobar/Listopad

5. 10. - Italijani zauzeli Tripoli.
5. 10. - Anarhista Nikola Njeguš ispalio četiri metka u bečkom Carevinskom vijeću u pravcu ministra pravde.
9. 10. - Daanski ugovor: Osmanlije priznale veću autonomiju zaidiskog imama Yahya Muhammada u Jemenskom vilajetu.

10. 10. - Ustanak u Wuchangu, provincija Hubei - katalizator revolucije protiv dinastije Qing.
11. 10. - Tajni sastanak Milovanović-Gešov na pruzi Beograd-Lapovo - ofanzivno-defanzivni ugovor Srbije i Bugarske, ali nastavljaju se natezanja oko Makedonije.
15. 10. - Francisco I. Madero izabran velikom većinom za predsednika Meksika, mandat preuzima 6. novembra (do zbacivanja i ubistva 1913).
oktobar - Incident 105: Japanci hapse preko 700 Korejaca povezanih s pokretom za nezavisnost Sinminhoe, dogodine ih je 105 osuđeno na teški rad.
18. 10. - Odbrana Yangxia: revolucionari uporno brane Hankou i Hanyang 41 dan, što daje vremena revoluciji u Kini da se razmahne.
19. 10. - Roald Amundsen krenuo saonicama prema Južnom polu (Scott kreće par nedelja kasnije).
19. 10. - Italijani zauzeli Bengazi - otpor je bio nešto jači, ali vladaju obalom.
21. 10. - Venčali se nadvojvoda Karlo i Zita od Bourbon-Parme - carski par 1916-18.

23. 10. (10. 10. po j.k.) - Premijera prvog srpskog filma "Karađorđe" odn. "Život i dela besmrtnog vožda Karađorđa". ('proba' u Botorićevom bioskopu kod "Pariza").
23. 10. - Turci i pobunjeni Arapi nanose gubitke Italijanima u Tripoliju. Ovog dana je obavljen i prvi vojni izviđački let. U mestu Šara Šat (Sciara Sciat, Shar al-Shatt) je ubijeno 500 bersaljera, za šta Italijani vrše masakr u oazi Mechiya.
27. 10. - Muhammad Da’ud Murra ibn Yusuf, bivši i poslednji vladar Wadaia, predao se Francuzima.
31. 10. - Plan iz Tacubaye: deo meksičkih revolucionara ignoriše rezultate izbora i proglašava Emilija Vázqueza Gómeza za predsednika - pokret ubrzo suzbijen.
jesen - Izbori u Crnoj Gori, provuklo se i nekoliko opozicionara.

Novembar/Studeni

1. 11. - Potporučnik Giulio Gavotti bacio bombe iz aviona u Libiji - prvo vazdušno bombardovanje.
1. 11. - Gen. Yuan Shikai postavljen za predsednika kineske carske vlade - zahteva povlačenje regenta Zaifenga.
3. 11. - Grof Karl Stürgkh je novi predsednik vlade austrijskih zemalja (do 1916).
3. 11. - Osnovana auto-kompanija Chevrolet.
3. 11. - Pobunjenici na čelu sa Chen Qimeiem zauzeli Šangaj.
3. 11. - Qingovski dvor donosi Devetnaest članaka kojim se u Kinu uvodi ustavna monarhija - prekasno.
4. 11. - Završena Druga marokanska kriza - Maroko prepušten Francuskoj i Španiji, dok Nemci dobijaju Neukamerun, izdvojen iz Francuskog Konga.
4. 11. - Porinut danski prekookeanski brod MS Selandia na dizel pogon.
5. 11. - Italijanski premijer Giovanni Giolitti proglasio aneksiju osmanskih provincija Tripolitanija i Kirenaika (parlament će potvrditi u februaru)^[4].
5. 11. - Calbraith Perry Rodgers obavio transkontinentalni prelet SAD posle 49 dana i 70 stanki.
7 - 8. 11. - Dželaska afera: ulični neredi između Tunišana i italijanskih doseljenika u gradu Tunisu - prvi put da su Francuzi pucali na civile od dolaska u zemlju 1881.
10. 11. - Zločini mandžurskih trupa u Nanjingu.
11. 11. - Katastrofalni požar ("jangija") u Visokom, izgorjelo preko 450 objekata.
16. 11. - Kralj Petar I stigao u posetu Parizu.
25. 11. - Emiliano Zapata proglašava Plan iz Ayale: predsednik Madero otpisan kao izdajnik, izložena vizija agrarne reforme.
25. 11. - Socijalist Paul Lafargue i njegova supruga Laura, kći Karla Marxa, okončali život samoubojstvom.

Decembar/Prosinac

1. 12. - Mongolska revolucija 1911.: Spoljna Mongolija uz podršku Rusije proglasila nezavisnost od Kine.
1. 12. - Okončana Odbrana Yangxia: carske trupe zauzele Hankou i Hanyang, ali slede politički pregovori.
2. 12. - Kineski revolucionari zauzeli Nanking.
4. 12. - Na Bajram bačena bomba u džamiju u Štipu, poginulo 12 vernika - dolazi do nemira, Turska vojska ubila 14 "Bugara"^[5].
6. 12. - Zaifeng, princ Chun se povlači s položaja regenta Kine, ostaje udova carica Longyu.
11. 12. - Umro kralj Nepala Prithvi, nasleđuje ga Tribhuvan (do 1955).

12. 12. - Delhi Durbar ("dvor") na kojem je za cara Indije krunisan britanski kralj George V. Poništena je podela Bengala iz 1905. po verskim linijama i uvedena po lingvističkim.
14. 12. - Roald Amundsen i njegov tim su prvi ljudi na zemljinom južnom polu.
15. 12. - Položen kamen-temeljac za New Delhi, novi glavni grad Britanske Indije umesto Kalkute (inauguracija 1931).
decembar - Meksički general Bernardo Reyes se pobunio u Nuevo Leónu, ugušeno posle 11 dana.

15 - 18. 12. - Izbori za Hrvatski sabor, poraz bana Tomašića uprkos policijskom pritisku, najviše mandata za Čistu stranku prava.
16. 12. - Zakon o nacionalnom osiguranju u UK: osiguranje radnika u slučaju bolesti ili nezaposlenosti - početak socijalne države u Britaniji, preventiva radikalnijih radničkih zahteva.
18. 12. - Prva izložba grupe Der Blaue Reiter u Münchenu.
22. 12. - Persijska vlada pristaje na ruski ultimatum i otpušta blagajnika W. M. Shustera, dok ruska vojska bombarduje Tabriz.
28. 12. - Lisabonski patrijarh, nadbiskupi Evore i Brage i biskupi proterani iz Portugala.
29. 12. - Sun Yat-sen izabran za prvog predsednika Republike Kine od strane provincijskih predstavnika, preuzima položaj 1. janura.
29. 12. - Bogd-han izabran za Velikog hana Mongolije.
29. 12. - Episkop Germogen i jeromonah Iliodor napali Raspućina.
30. 12. - Rusi obesili Seqat-ol-Eslam Tabrizija i još 12 iranskih nacionalista u Tabrizu.
31. 12. - Kineska nacionalna skupština izglasala upotrebu "zapadnog kalendara" - sutrašnji dan je "prvi dan prvog meseca prve godine Republike Kine" (→ Minguo kalendar).

Kroz godinu

Završene pruge Kraljevo-Čačak i Paraćin-Zaječar.
Izdato jedanaesto izdanje Encyclopædia Britannica-e.
Objašnjeno Rutherfordovo raspršenje - atom ima kompaktno jezgro.
U Sahelu počinje suša, što vodi gladi 1913-14. Od 1911. do 1927. nema nijedne godine bez gladi u nekom regionu Afrike.^[6]
U Parizu osnovan Al-Fatat, Društvo mladih Arapa za nezavisnost od Osmanskog carstva.

Remove ads

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1911.

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

16. 1. - Zvonimir Kulundžić, hrvatski publicist, bibliolog i povjesničar († 1994.)
16. 1. - Eduardo Frei Montalva, predsednik Čilea († 1982)
18. 11. - Danny Kaye, glumac, komičar, muzičar († 1987)
22. 1. - Bruno Kreisky, austrijski političar († 1990)
31. 1. - Baba Vanga, vidovnjakinja († 1996)
4. 2. - Antun Nalis, hrvatski filmski i tv-glumac († 2000.)
6. 2. - Ronald Reagan, predsednik SAD († 2004)
10. 2. - Mstislav Keldiš, matematičar, učesnik sovjetskog svemirskog programa († 1978)
11. 2. - Josip Gjergja, učesnik NOB, društveno-politički radnik SRH i SFRJ († 1990)
15. 2. - Grigor Vitez, hrvatski pjesnik, dječji pisac, prevoditelj († 1966.)
18. 2. - Josip Kopinič, učesnik Španskog rata i NOB, društveno-politički radnik († 1997)
19. 2. - Merle Oberon, glumica († 1979)
19. 2. - Nikola Hercigonja, kompozitor († 2000)
3. 3. - Jean Harlow, američka filmska glumica († 1937.)
11. 3. - Fitzroy MacLean, britanski general, vođa misije u Jugoslaviji († 1996)
13. 3. - L. Ron Hubbard, SF autor i osnivač sajentologije († 1986)
16. 3. - Josef Mengele, ratni zločinac († 1979)
24. 3. - Joseph Barbera, animator († 2006)
25. 3. - Jack Ruby, ubica Lee Harvey Oswalda († 1967)
26. 3. - Tennessee Williams, književnik († 1983)
27. 3. - Franc Rozman, narodni heroj († 1944)
28. 3. - Eli Finci, književni i pozorišni kritičar, prevodilac († 1980)

April/Travanj – Jun/Lipanj

1. 4. - Rudi Čajavec, narodni heroj († 1942)
7. 4. - Simeon Zloković, episkop SPC († 1990)
8. 4. - Emil Cioran, filozof († 1995)
13. 4. - Ivan Hitrec, nogometaš († 1946)
22. 4. - Zlatica Baltić, spiker Radio Beograda († 1995)
28. 4. - Lee Falk, crtač stripa († 1999)
11. 5. - David Pajić, narodni heroj († 1941)
13. 5. - Kosta Nađ, španski borac, general, narodni heroj († 1986)
15. 5. - Max Frisch, švicarski književnik († 1991.)
17. 5. - Maureen O'Sullivan, glumica († 1998)
23. 5. - Stanoje Stefanović, lekar, akademik († 1991)
27. 5. - Vincent Price, glumac († 1993)
27. 5. - Hubert Humphrey, potpredsednik SAD († 1978)
28. 5. - Randolph Churchill, novinar, političar, vojnik († 1968)
4. 6. - Milovan Đilas, političar i publicista († 1995)
15. 6. - Hrizostom Vojinović, episkop SPC († 1989)
17. 6. - Viktor Nekrasov, književnik († 1987)
24. 6. - Ernesto Sabato, argentinski književnik († 2011)
24. 6. - Juan Manuel Fangio, argentinski automobilista († 1995)
30. 6. - Czesław Miłosz, književnik, nobelovac († 2004)

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

1. 7. - Sergej Sokolov, maršal SSSR, ministar odbrane († 2012)
5. 7. - Georges Pompidou, predsednik Francuske († 1974)
7. 7. - Gian Carlo Menotti, italijansko-američki kompozitor i libretista († 2007)
9. 7. - John Archibald Wheeler, teoretski fizičar († 2008)
14. 7. - Vojislav Mićović, glumac († 1997)
16. 7. - Ginger Rogers, glumica, plesačica († 1995)
18. 7. - Hume Cronyn, glumac († 2003)
20. 7. - Žarko Marinović, student prava, član KPJ († 1936)
21. 7. - Marshall McLuhan, medijski teoretičar († 1980)
5. 8. - Robert Taylor, glumac († 1969)
6. 8. - Rade Končar, narodni heroj († 1942)
6. 8. - Lucille Ball, američka TV-glumica († 1989.)
7. 8. - Nicholas Ray, američki reditelj († 1979)
11. 8. - Gojko Nikoliš, španski borac, general-pukovnik JNA, narodni heroj († 1995)
12. 8. - Cantinflas, meksički glumac († 1993)
17. 8. - Ante Kaštelančić, hrvatski slikar († 1989.)
17. 8. - Mihail Botvinik, šahista († 1995)
20. 8. - Domentijan Pavlović, episkop SPC († 1983)
22. 8. - Vlado Ćetković, španski borac, narodni heroj († 1944)
25. 8. - Võ Nguyên Giáp, vijetnamski general († 2013)
27. 8. - Rahela Ferari, glumica († 1994)
6. 9. - Milorad B. Protić, astronom († 2001)
7. 9. - Osman Karabegović, društveno-politički radnik i narodni heroj († 1996)
7. 9. - Todor Živkov, bugarski političar († 1998)
19. 9. - William Golding, britanski književnik i nobelovac († 1993.)
24. 9. - Konstantin Černjenko, sovjetski političar († 1985)

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

2. 10. - Milan Kuprešanin, general-pukovnik JNA († 2005)
14. 10. - Ivo Kozarčanin, hrvatski književnik († 1941.)
14. 10. - Lê Đức Thọ, vijetnamski političar († 1990)
26. 10. - Mahalia Jackson, pevačica gospela († 1972)
30. 10. - Dimitrije Vučenov, srpski književnik, kritičar i prevodilac († 1986)
5. 11. - Roy Rogers, glumac i pevač († 1998)
11. 11. - Uroš Drenović, četnički vojvoda († 1944)
13. 11. - Ivo Vejvoda, učesnik Španskog rata i NOB, društveno-politički radnik († 1991)
5. 12. - Władysław Szpilman, pijanista, kompozitor († 2000)
8. 12. - Lee J. Cobb, glumac († 1976)
11. 12. - Naguib Mahfouz, egipatski književnik, nobelovac († 2006)
18. 12. - Jules Dassin, filmski režiser († 2008)
24. 12. - Leo Mates, učesnik NOB, diplomat († 1991)
29. 12. - Momčilo Tešić, književnik († 1992)
29. 12. - Klaus Fuchs, fizičar, špijun († 1988)

Kroz godinu

Enver Krupić, slikar († 1992)

Remove ads

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1911.

Januar/Siječanj – Jun/Lipanj

9. 1. - Edvard Rusjan, pionir avijacije na ovim prostorima (* 1886)
27. 1. - Đorđe Ristić Skopljanče, četnički vojvoda (* 1881)
17. 1. - Francis Galton, polihistor (* 1822)
15. 2. - Theodor Escherich, bakteriolog (* 1857)
1. 3. - Jacobus Henricus van 't Hoff, hemičar, nobelovac (* 1852)
7. 3. - Antonio Fogazzaro, talijanski književnik (* 1842.)
8. 3. - Svetislav Simić, srpski nacionalni radnik (* 1865)
7. 4. - Lekso Saičić, crnogorski kapetan, učesnik Rusko-japanskog rata (* 1873)
2. 5. - Otto Lueger, inženjer, leksikograf (* 1843)
18. 5. - Gustav Mahler, austrijski skladatelj i dirigent (* 1860.)
27. 5. - Thursday October Christian II, politički lider na Pitcairnu (* 1820)
9. 6. - Carrie Nation, protivnica alkohola i saluna (* 1846)
9. 6. - Fotije Iličić - Foča, glumac, reditelj (* 1846)
15. 6. - Josip Slade, arhitekt (* 1828)
18. 6. - Franjo Kuhač, hrvatski etnomuzikolog i glazbeni povjesničar (* 1834.)
22. 6. - Augustin Čengić, hrvatski pisac (* 1855.)
25. 6. - Maria Clotilde, kćerka Viktora Emanuela II (* 1843)

Jul/Srpanj – Decembar/Prosinac

5. 7. - Maria Pia, kraljica-supružnica Portugala, sestra Marije Klotilde (* 1847)
16. 7. - August Harambašić, književnik (* 1861)
1. 8. - Konrad Duden, filolog, izdavač rečnika (* 1829)
12. 8. - Jules Brunet, francuski general (* 1838)
17. 8. - Petro Nini Luarasi, albanski prosvetitelj (* 1864)
15. 9. - Adelina Paulina Irby, Engleskinja, dobrotvorka Srba u Bosni (* 1833)
16. 9. - Edward Whymper, alpinista (* 1840)
18. 9. - Pjotr Stolipin, ruski premijer (* 1862)
21. 9. - Ahmed ‘Urabi, egipatski nacionalista (* 1841)
26. 9. - Andrija Fijan, hrvatski glumac i redatelj (* 1851.)
10. 10. - Jack Daniel, osnivač destilerije viskija (* 1849)
18. 10. - Alfred Binet, psiholog (* 1857)
24. 10. - Ida Lewis, čuvarka svetionika, spasiteljica (* 1842)
29. 10. - Joseph Pulitzer, američki novinar i publicist (* 1847.)
25. 11. - Paul Lafargue, marksista (* 1842)
26. 11. - Nikola Hristić, srpski političar (* 1818)
10. 12. - Joseph Dalton Hooker, botaničar (* 1817)
11. 12. - Prithvi Bir Bikram Shah, kralj Nepala (* 1875)
17. 12. - Josip Frank, hrvatski političar (* 1844)

Kroz godinu

Gligor Milićević, hercegovački vojvoda (* 1813)

Remove ads

Nobelova nagrada za 1911. godinu

Fizika: Wilhelm Wien (zakoni zračenja toplote, → Wienov zakon pomaka, Wienova aproksimacija)
Kemija: Marie Curie (otkriće radijuma i polonijuma, izdvajanje i proučavanje radijuma)
Fiziologija i medicina: Allvar Gullstrand (rad na dioptrici oka)
Književnost: Maurice Maeterlinck (naročito dramska dela odlikovana bogatstvom mašte...)
Mir: Tobias Asser (rad na međunarodnom privatnom pravu) i Alfred Hermann Fried (osnivač mirovnih publikacija)

Remove ads

Reference

Loading content...

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads