Venezuela

Venezuela ni nchi kaskazini mwa Amerika ya Kusini.

República Bolivariana de Venezuela¹
Jamhuri ya Kibolivar ya Venezuela¹

Bendera Nembo
Kaulimbiu ya taifa: None 2
Wimbo wa taifa: Gloria al Bravo Pueblo
Mji mkuu	Caracas 10°30′ N 66°58′ W
Mji mkubwa nchini	Caracas
Lugha rasmi	Kihispania 3
Serikali Rais	Shirikisho la jamhuri Nicolás Maduro
Uhuru Kutoka Hispania Kutoka Gran Colombia ilitambuliwa	5 Julai 1811 21 Novemba 1831 30 Machi 1845
Eneo  - Jumla  - Maji (%)	916,445 km² (ya 33) 0.32
Idadi ya watu  - 2015 kadirio  - 2001 sensa  - Msongamano wa watu	33,221,865 (ya 44) 23,054,210 30.2/km² (ya 175)
Fedha	Bolivar (VEB)
Saa za eneo  - Kiangazi (DST)	AST (UTC-4) None (UTC)
Intaneti TLD	.ve
Kodi ya simu	+58 -
1 Jamhuri ya Kibolivari ya Venezuela imekuwa jina la nchi tangu katiba ya 1999. "Kibolivar" ni jina la heshima kwa kumbukumbu ya mshujaa wa uhuru Simon Bolivar. 2 Zamani: Dios y Federación ("Mungu na Shirikisho") 3 Katiba inatambua pia lugha asilia zote nchini.

Ramani ya Venezuela.

Imepakana na Brazil, Guyana na Kolombia.

Mbele ya pwani ya Bahari ya Karibi kuna madola ya visiwani ya Aruba, Antili za Kiholanzi na Trinidad na Tobago.

Venezuela ilikuwa koloni la Hispania hadi mwaka 1811 na lugha ya Kihispania ni lugha ya kitaifa.

Kikatiba Venezuela ni shirikisho la jamhuri.

Mji mkuu ni Caracas.

Asili ya jina "Venezuela"

Jina la nchi ni umbo la Kihispania la jina la mji wa Venezia (Italia). Amerigo Vespucci, mpelelezi Mwitalia katika utumishi wa mfalme wa Hispania, aliona vijiji vya wenyeji waliojenga nyumba juu ya maboriti yaliyosimamishwa katikati ya maji karibu na mwambao pasipo kina. Vijiji vilimkubusha mji wa Venezia uliojengwa vilevile. Venezuela yamaanisha "Venezia Ndogo" katika Kihispania.

Jiografia

Nyumba ya "palafito" jinsi ilivyoonekana zamani za Amerigo Vespucci.

Venezuela ina eneo la km² 916,445 (kama Namibia) ikiwa na pwani yenye urefu wa km 2,800. Asilimia 39 za eneo hili ni misitu, mashamba ya kulimwa ni 4%, eneo la mifugo 20%, mazao ya kudumu kama kahawa 1%.

Kuna kanda nne za kijiografia:

• tambarare za pwani karibu na Maracaibo katika kaskazini-magharibi
• milima ya Andes
• tambarere za mto Orinoko katikati ya nchi
• nyanda za juu za Guayana katika kusini-mashariki

Milima ya meza

Nyanda za juu za Guayana zina milima ya pekee: kuna milima ya meza 115 inayoitwa "tepui" katika lugha ya wakazi asilia. Kiekolojia hilo ni eneo muhimu kwa sababu milima mingi ina mimea na wanyama wa pekee, tofauti na milima jirani, na inapatikana hapa tu kote duniani.

Maporomoko marefu duniani yatelemka kutoka milima hii kama vile maporomoko ya Salto del Angel ("anguko la malaika") ambako maji huanguka mita 965.

Mito

Mto mkubwa wa Venezuela ni Orinoco wenye urefu wa km 2574 unaoishia katika Atlantiki. Lakini mkono wa Brazo Casiquiare unajitenga na kuishia katika mto wa Amazonas nchini Brazil.

Matawimto muhimu ya Orinoco ni Rio Apure na Rio Caroni.

Majimbo katika shirikisho

Tazama pia Majimbo ya Venezuela

Mlima wa meza Mt. Roraima

Los Barrios ni mitaa ya vibanda vya Caracas

Venezuela ni shirikisho la madola au majimbo 23 ya kujitawala, maeneo yasiyojitawala na mkoa wa shirikisho wa Caracas.

Jimbo	Mji Mkuu	Wakazi	Eneo	Kanda
Amazonas	Puerto Ayacucho	70,464	180,144 km²	Guayana
Anzoátegui	Barcelona	1,222,225	43,300 km²	Nor - Oriental
Apure	San Fernando de Apure	377,756	76,500 km²	Llanos
Aragua	Maracay	1,449,616	7,014 km²	Central
Barinas	Barinas	624,508	35,200 km²	Andean
Bolívar	Ciudad Bolívar	1,214,846	238.000 km²	Guayana
Carabobo	Valencia	1,932,168	4,650 km²	Central
Cojedes	San Carlos	253,105	14,800 km²	Central
Delta Amacuro	Tucupita	97,987	40,200 km²	Guayana
Falcón	Coro	763,180	24,800 km²	Central - Occidental
Guárico	San Juan de los Morros	627,086	64,986 km²	Llanos
Lara	Barquisimeto	1,556,415	19,800 km²	Central - Occidental
Mérida	Mérida	715,268	11,300 km²	Andean
Miranda	Los Teques	2,330,872	7,950 km²	Capital
Monagas	Maturín	712,626	28,930 km²	Nor - Oriental
Nueva Esparta	La Asunción	712,626	1,150 km²	Insular
Portuguesa	Guanare	725,740	15,200 km²	Central - Occidental
Sucre	Cumaná	786,483	11,800 km²	Nor - Oriental
Táchira	San Cristóbal	992,669	11,100 km²	South - Occidental
Trujillo	Trujillo	608,563	7,400 km²	Andean
Vargas	La Guaira	298,109	1,496 km²	Capital
Yaracuy	San Felipe	499,049	7,100 km²	Central - Occidental
Zulia	Maracaibo	2,983,679	63,100 km²	Zulian
Dependencias Federales (maneo chini ya shirikisho)	-	2,245	342 km²	Insular (visiwa)
Distrito Federal Caracas (Mkoa wa shirikisho)	-	2,284,921	433 km²	Capital (mji mkuu)

Watu

Wakazi wengi (51.6%) wanajiainisha kama machotara wa Kizungu-Kiindio. Wazungu ni 43.6%, wenye asili ya Afrika ni 3.5% na Waindio 2.6%. Utafiti wa DNA unaonyesha kwamba urithi wa jeni kwa asilimia 60.6 ni wa Kizungu, 23 ni wa Kiindio na 16.3 ni wa Kiafrika.

Lugha rasmi na ya kawaida ni Kihispania, ingawa lugha asilia zinakubalika kwa Waindio, na lugha nyingine zinatumiwa na wahamiaji.

Upande wa dini, 88% ni Wakristo, hasa wa Kanisa Katoliki (71%) na madhehebu mbalimbali ya Uprotestanti (17%).

Tazama pia

• Orodha ya nchi kufuatana na wakazi

Viungo vya nje

WikiMedia Commons

Wikimedia Commons ina media kuhusu:

Venezuela

• (Kihispania) Serikali ya Venezuela tovuti rasmi Ilihifadhiwa 25 Juni 2001 kwenye Wayback Machine.
• (Kiingereza) Venezuela entry at The World Factbook
• (Kiingereza) Venezuela Ilihifadhiwa 7 Juni 2008 kwenye Wayback Machine. at UCB Libraries GovPubs
• (Kiingereza) Venezuela katika Open Directory Project
• (Kiingereza) Venezuela from the Library of Congress Country Studies (1990)
• (Kiingereza) Venezuela profile from the BBC News
• (Kiingereza) Maps on Venezuela – Cartographic features Ilihifadhiwa 16 Januari 2013 kwenye Wayback Machine.
• (Kiingereza) Key Development Forecasts for Venezuela from International Futures
• (Kiarabu) Venezuela and Tourism Ilihifadhiwa 18 Desemba 2013 kwenye Wayback Machine. from Sky Immigration
• Wikimedia Atlas of Venezuela

Nchi na maeneo ya Amerika Kusini

Argentina | Bolivia | Brazil | Chile | Ekuador | Guyana | Guyani ya Kifaransa | Kolombia | Paraguay | Peru | Surinam | Uruguay | Venezuela

Makala hii kuhusu maeneo ya Amerika Kusini bado ni mbegu. Je unajua kitu kuhusu Venezuela kama historia yake, biashara, taasisi zilizopo, watu au utamaduni? Labda unaona habari katika wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.