Indio

Indio^[1] aŭ Indiumo^[2] estas kemia elemento en la perioda tabelo, kiu havas la simbolon In kaj la atomnumeron 49. Ĝi estas malabunda, mola posttransira metalo. Koloro estas arĝento-koloro. Degelpunkto estas 164℃. Izotopo el naturo ekzistas Indio-113 kaj Indio-115. Indio-115 estas radioakitiva izotopo, ĝia duoniĝa tempo estas 441 bilionoj da jaroj; ĉi tiu izotopo estas la plej daŭro en naturo.

Ga ↑ In ↓ Tl Cd ← indio → Sn • Kr 4d10 5s2 5p1 115 In 49 • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • ↓Perioda tabelo de elementoj↓
ĥemia elemento • Kalkofila elemento
posttransira metalo • elemento de periodo 5
Ĝeneralaj informoj
Nomo (latine), simbolo, numero	indio (indium), In, 49
CAS-numero	7440-74-6
Loko en perioda tabelo	13-a grupo, 5-a periodo, bloko p
Karakteriza grupo	(nespecifita)
abundeco en terkrusto	0,000025 %
Nombro de naturaj izotopoj	2
Aspekto	argenta-blanka solido
Atomaj ecoj
Relativa atompezo	114.818 amu
Atomradiuso	155 pm
Kovalenta radiuso	142 pm
Radiuso de van der Waals	193 pm
Elektrona konfiguracio	Kr 4d10 5s2 5p1
Elektronoj en ĉiu energia ŝelo	2; 8; 18; 18; 3
Oksidiĝa nombro	+1, +3
Fizikaj ecoj
Materia stato	solida
Kristala strukturo	tetragona
Denseco	7,31 g/cm3
Malmoleco	1,2 (Mohs-skalo)
Magneta konduto	diamagneta
Degelpunkto	156,6 °C (429,75 K)
Bolpunkto	2072 °C (2345,15 K)
Molvolumeno	15,76 · 10−6 m3/mol
Specifa varmokapacito	233 J/(kg·K) J/(kg · K)
Elektra konduktivo	1,2 · 107 S/m
Termika konduktivo	81,8 W/(m·K) W/(m · K)
Diversaj
Elektronegativeco	1.78 (Pauling-skalo)
Joniga energio	558,3 kJ/mol kJ/mol
Izotopoj
Izotopo Naturapero t1/2 radioaktiveco de disfalo Energio de disfalo MeV Produkto de radioaktiva disfalo 113In 4,29 % estas stabila kun 64 neŭtronoj 115In 95,71 % 4,41 · 1014 a β− 0,495 115Sn
Se ne estas indikite alie, estas uzitaj unuoj de SI kaj SVP.

Kemie, indio similas al galiumo kaj taliumo, kaj ĝiaj ecoj estas plejparte interaj inter la du. Ĝi estis malkovrita en 1863 de Ferdinand Reich kaj Hieronymous Theodor Richter per spektroskopaj metodoj kaj nomita laŭ la indigoblua linio en ĝia spektro.^[3]

Indio estas uzata ĉefe en la produktado de plataj ekranoj kiel india stana oksido (ITO), travidebla kaj konduktiva tegaĵo aplikata al vitro.^[4] Ĝi ankaŭ estas uzata en la duonkonduktaĵa industrio, en malalt-fandopunktaj metalalojoj kiel ekzemple lutaĵoj kaj mol-metalaj alt-vakuaj sigeloj.^[5] Ĝi estas uzata en la fabrikado de bluaj kaj blankaj LED-cirkvitoj, ĉefe por produkti indiajn galiumnitridajn p-tipajn duonkonduktaĵajn substratojn.^[6] Ĝi estas produktita ekskluzive kiel kromprodukto dum la prilaborado de la ercoj de aliaj metaloj, ĉefe de sfalerito kaj aliaj zinksulfidaj ercoj.^[7]

Indio havas neniun biologian rolon kaj ĝiaj kombinaĵoj estas toksaj kiam enspiritaj aŭ injektitaj en la sangocirkuladon, kvankam ili estas malbone sorbitaj post konsumado.^[8]

• 
• 
• 
  ingoto
• 
  drato