Molibdeno

Molibdeno estas kemia elemento en la perioda tabelo tiu havas la simbolon Mo kaj la atomnumeron 42. Ĝi estas arĝentblanka malmolega transirmetalo kiu havas unu el la plej altaj fandopunktoj de ĉiuj elementoj.

Cr ↑ Mo ↓ W Nb ← molibdeno → Tc • Kr 4d5 5s1 96 Mo 42 • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • ↓Perioda tabelo de elementoj↓
kemia elemento • brulema pulvoro
transirmetalo • elemento de periodo 5
Ĝeneralaj informoj
Nomo (latine), simbolo, numero	molibdeno (molybdenum), Mo, 42
CAS-numero	7439-98-7
Loko en perioda tabelo	6-a grupo, 5-a periodo, bloko d
Karakteriza grupo	Transiraj metaloj
abundeco en terkrusto	0,00011 %
Nombro de naturaj izotopoj	7
Aspekto	metala griza solido
Atomaj ecoj
Relativa atompezo	95.95 amu
Atomradiuso	145 pm
Kovalenta radiuso	154 pm
Radiuso de van der Waals	209 pm
Elektrona konfiguracio	Kr 4d5 5s1
Elektronoj en ĉiu energia ŝelo	2; 8; 18; 13; 1
Oksidiĝa nombro	+2, +3, +4, +5, +6
Fizikaj ecoj
Materia stato	solida
Kristala strukturo	kuba (korpocentrita)
Denseco	10,28 g/cm3
Malmoleco	5,5 (Mohs-skalo)
Magneta konduto	paramagneta
Degelpunkto	2623 °C (2896,15 K)
Bolpunkto	4639 °C (4912,15 K)
Molvolumeno	9,38 · 10−6 m3/mol
Specifa varmokapacito	251 J/(kg · K)
Elektra konduktivo	18,7 · 106 S/m
Elektra rezistivo	53,4 · 10−9 Ω · m
Termika konduktivo	138 W/(m · K)
Diversaj
Elektronegativeco	2 (Pauling-skalo)
Joniga energio	684,3 kJ/mol
Izotopoj
Izotopo Naturapero t1/2 radioaktiveco de disfalo Energio de disfalo MeV Produkto de radioaktiva disfalo 92Mo 14,77 % estas stabila kun 50 neŭtronoj 94Mo 9,23 % estas stabila kun 52 neŭtronoj 95Mo 15,90 % estas stabila kun 53 neŭtronoj 96Mo 16,68 % estas stabila kun 54 neŭtronoj 97Mo 9,56 % estas stabila kun 55 neŭtronoj 98Mo 24,19 % estas stabila kun 56 neŭtronoj 100Mo 9,67 % estas stabila kun 58 neŭtronoj 99Mo sinteza 65,94 h β− 1,357 99Tc
Se ne estas indikite alie, estas uzitaj unuoj de SI kaj SVP.

Molibdenon enhavas kelkaj fermentoj, ekzemple ksantinoksidazo.

Komponaĵoj

• Kalia molibdenato

• 
• 
• 
• 

Uzas

Molibdeno havas tre altan frostopunkton, do ĝi estas produktita kaj vendita kiel griza pulvoro. Multaj molibdenaj produktoj estas formitaj per kunpremado de pulvoro sub ekstreme alta premo.^[1]

Plej multe de la molibdeno estas uzata por fari alojojn. Molibdeno estas uzata en ŝtalalojoj por pliigi forton, malmolecon, elektran konduktivecon kaj reziston al korodo kaj eluziĝo. Tiuj "molibdenŝtalo-" alojoj estas uzitaj en motorkomponentoj. Aliaj alojoj estas uzataj en hejtaj elementoj, boriloj kaj segilklingoj.^[1]

Molibdena disulfido estas uzata kiel lubrikaĵa aldonaĵo. Aliaj uzoj por molibdeno inkludas petrolindustriajn katalizilojn, cirkvitplatinkojn, pigmentojn kaj elektrodojn.^[2][3]

Vidu ankaŭ

• Molibdeno en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
• Kategorio Molibdeno en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
• Molibdeno en ReVo

• Kemio
• Listo de kemiaj elementoj laŭ nomo
• Listo de kemiaj elementoj laŭ simbolo
• Listo de kemiaj elementoj laŭ atomnumero