Nóbelsverðlaunin í lífeðlis- og læknisfræði

Þetta er listi yfir handhafa Nóbelsverðlaunanna í læknis- og lífeðlisfræði. Karólínska stofnunin í Stokkhólmi útdeilir verðlaununum.

Ár	Handhafi[A]		Þjóðerni[B]	Verðlaunaverk[C]
1901		Emil Adolf von Behring	þýskur	Rannsóknir á bólusetningu, einkum gegn barnaveiki. [1]
1902		Ronald Ross	breskur	Rannsóknir á smitburði á malaríu[2]
1903		Niels Ryberg Finsen	færeyskur	Rannsóknir á ljósmeðhöndlun við sjúkdómum, einkum lupus vulgaris [3]
1904		Ívan Petrovítsj Pavlov	rússneskur	Rannsóknir á lífeðlisfræði meltingar [4]
1905		Robert Koch	þýskur	Rannsóknir á berklum og uppgötvanir þeim tengdar[5]
1906		Camillo Golgi	ítalskur	Rannsóknir á byggingu taugakerfisins[6]
		Santiago Ramón y Cajal	spænskur
1907		Charles Louis Alphonse Laveran	franskur	Rannsóknir á sýkingum af völdum frumdýra[7]
1908		Ílja Íljítsj Metsjníkov	rússneskur	Rannsóknir í ónæmisfræði[8]
		Paul Ehrlich	þýskur
1909		Emil Theodor Kocher	svissneskur	Rannsóknir á lífeðlisfræði, meinafræði og skurðlækningum tengdum skjaldkirtlinum[9]
1910		Albrecht Kossel	þýskur	Rannsóknir á prótínum og kjarnsýrum og áhrifum þeirra á efnafræði frumunnar[10]
1911		Allvar Gullstrand	sænskur	Rannsóknir á ljósbroti í auga[11]
1912		Alexis Carrel	franskur	Rannsóknir tengdar skurðlækningum og líffæraígræðslu[12]
1913		Charles Richet	franskur	Rannsóknir á ofnæmislosti[13]
1914		Robert Bárány	austurrískur	Rannsóknir á lífeðlisfræði og meinafræði innra eyra[14]
1915	Engin verðlaun veitt
1916
1917
1918
1919		Jules Bordet	belgískur	Uppgötvanir á sviði ónæmisfræði[15]
1920		Schack August Steenberg Krogh	danskur	Rannsóknir á þætti lungnaháræða í súrefnisupptöku blóðs[16]
1921	Engin verðlaun veitt
1922		Archibald Vivian Hill	breskur	Rannsóknir á varmamyndun í vöðvum[17]
		Otto Fritz Meyerhof	þýskur	Uppgötvun á samhenginu milli súrefnisnotkunar og mjólkursýruefnaskipta í vöðvum[17]
1923		Frederick Grant Banting	kanadískur	Uppgötvun insúlíns[18]
		John James Richard Macleod	kanadískur
1924		Willem Einthoven	hollenskur	Uppfinning hjartalínurits[19]
1925	Engin verðlaun veitt
1926		Johannes Andreas Grib Fibiger	danskur	Rannsóknir á krabbameinsmyndun af völdum þráðorma[20]
1927		Julius Wagner-Jauregg	austurrískur	Meðhöndlun dementia paralytica með bóluefni úr malaríusýklum[21]
1928		Charles Jules Henri Nicolle	franskur	Rannsóknir á flekkusótt[22]
1929		Christiaan Eijkman	hollenskur	Uppgötvun vítamína[23]
		Sir Frederick Gowland Hopkins	breskur	Uppgötvun vaxtarörvandi vítamína [23]
1930		Karl Landsteiner	austurrískur	Uppgötvun blóðflokka[24]
1931		Otto Heinrich Warburg	þýskur	Rannsóknir á starfsemi sýtókróma[25]
1932		Sir Charles Scott Sherrington	breskur	Uppgötvanir varðandi starfsemi taugafrumna[26]
		Edgar Douglas Adrian	breskur
1933		Thomas Hunt Morgan	bandarískur	Uppgötvun á hlutverki litninga í erfðum[27]
1934		George Hoyt Whipple	bandarískur	Rannsóknir á blóðleysi[28]
		George Richards Minot	bandarískur
		William Parry Murphy	bandarískur
1935		Hans Spemann	þýskur	Rannsóknir á fósturþroska[29]
1936		Sir Henry Hallett Dale	breskur	Rannsóknir á boðefnaflutningi í taugakerfinu[30]
		Otto Loewi	austurrískur
1937		Albert Szent-Györgyi von Nagyrapolt	ungverskur	Rannsóknir á lífefnafræði öndunar, einkum varðandi þátt C-vítamíns og fúmarsýru[31]
1938		Corneille Jean François Heymans	belgískur	Rannsóknir á lífeðlisfræði öndunar [32]
1939		Gerhard Domagk	þýskur	Uppgötvun á örveruhemjandi virkni súlfalyfja[33]
1940	Engin verðlaun veitt
1941
1942
1943		Carl Peter Henrik Dam	danskur	Uppgötvun K-vítamíns[34]
		Edward Adelbert Doisy	bandarískur	Rannsóknir á efnabyggingu K-vítamíns[34]
1944		Joseph Erlanger	bandarískur	Rannsóknir á starfsemi stakra taugaþráða[35]
		Herbert Spencer Gasser	bandarískur
1945		Sir Alexander Fleming	breskur	Uppgötvun penisillíns[36]
		Ernst Boris Chain	breskur
		Howard Walter Florey	ástralskur
1946		Hermann Joseph Muller	bandarískur	Framköllun stökkbrigða með röntgengeislun[37]
1947		Carl Ferdinand Cori	bandarískur	Rannsóknir á efnaskiptum glúkósa[38]
		Gerty Theresa Cori, áður Radnitz	bandarísk
		Bernardo Alberto Houssay	argentínskur	Rannsóknir á hlutverki hormónastjórnar frá heiladingli á efnaskipti glúkósa"[38]
1948		Paul Hermann Müller	svissneskur	Rannsóknir á skordýraeiturvirkni DDT[39]
1949		Walter Rudolf Hess	svisslenskur	Rannsóknir á stjórnunarhlutverki miðheila[40]
		Antonio Caetano De Abreu Freire Egas Moniz	portúgalskur	Hvítuskurður gegn ákveðnum gerðum geðveiki[40]
1950		Philip Showalter Hench	bandarískur	Rannsóknir á barkhormónum og byggingu þeirra[41]
		Edward Calvin Kendall	bandarískur
		Tadeusz Reichstein	svissneskur
1951		Max Theiler	suðurafrískur	Rannsóknir á gulu og vörnum gegn henni[42]
1952		Selman Abraham Waksman	bandarískur	Uppgötvun á streptómýsíni, fyrsta sýklalyfinu með virkni gegn berklasýklinum[43]
1953		Hans Adolf Krebs	breskur	Uppgötvun sítrónsýruhringsins[44]
		Fritz Albert Lipmann	bandarískur	Uppgötvun kóensími A og rannsóknir á hlutverki þess í efnaskiptum[44]
1954		John Franklin Enders	bandarískur	Rannsóknir á mænusóttarveirunni[45]
		Frederick Chapman Robbins	bandarískur
		Thomas Huckle Weller	bandarískur
1955		Axel Hugo Theodor Theorell	sænskur	Rannsóknir á oxunarensímum[46]
1956		André Frédéric Cournand	bandarískur	Hjartaþræðingar og rannsóknir á meinafræði blóðrásarkerfisins[47]
		Werner Forssmann	vesturþýskur
		Dickinson W. Richards	bandarískur
1957		Daniel Bovet	ítalskur	Rannsóknir á antihistamínum[48]
1958		George Wells Beadle	bandarískur	Uppgötvun þess, að gen geta stjórnað ákveðnum efnaferlum[49]
		Edward Lawrie Tatum	bandarískur
		Joshua Lederberg	bandarískur	Uppgötvun endurröðunar erfðaefnis og rannsóknir á byggingu erfðaefnis í bakteríum[49]
1959		Arthur Kornberg	bandarískur	Rannsóknir á lífsmíðaferlum RNA og DNA[50]
		Severo Ochoa	bandarískur
1960		Sir Frank Macfarlane Burnet	ástralskur	Rannsóknir á þroskun ónæmiskerfisins[51]
		Peter Brian Medawar	breskur
1961		Georg von Békésy	bandarískur	Rannsóknir á innra eyra[52]
1962		Francis Harry Compton Crick	breskur	Rannsóknir á byggingu DNA og áhrifum hennar á úrvinnslu erfðaupplýsinga í lifandi frumum[53]
		James Dewey Watson	bandarískur
		Maurice Hugh Frederick Wilkins	nýsjálenskur og breskur
1963		Sir John Carew Eccles	ástralskur	Rannsóknir á örvun og hindrun í himnum taugafrumna[54]
		Alan Lloyd Hodgkin	breskur
		Andrew Fielding Huxley	breskur
1964		Konrad Bloch	bandarískur	Rannsóknir á efnaskiptum kólesteróls og fitusýra[55]
		Feodor Lynen	vesturþýskur
1965		François Jacob	franskur	Rannsóknir á stjórnun afritunar DNA og tjáningu veirugena[56]
		André Lwoff	franskur
		Jacques Monod	franskur
1966		Peyton Rous	bandarískur	Uppgötvun veira sem valdið geta krabbameini[57]
		Charles Brenton Huggins	bandarískur	Rannsóknir á hormónameðferð við krabbameini í blöðruhálskirtli[57]
1967		Ragnar Granit	sænskur	Rannsóknir á starfsemi augna[58]
		Haldan Keffer Hartline	bandarískur
		George Wald	bandarískur
1968		Robert W. Holley	bandarískur	Ráðning erfðakóðans og rannsóknir á tjáningu erfðaupplýsinga[59]
		Har Gobind Khorana	indverskur
		Marshall W. Nirenberg	bandarískur
1969		Max Delbrück	bandarískur	Rannsóknir á sameindaerfðafræði veira[60]
		Alfred D. Hershey	bandarískur
		Salvador E. Luria	bandarískur
1970		Julius Axelrod	bandarískur	Rannsóknir á taugaboðefnum og seytingu þeirra úr taugafrumum[61]
		Ulf von Euler	sænskur
		Sir Bernard Katz	breskur
1971		Earl W. Sutherland, Jr.	bandarískur	Rannsóknir á virkni hormóna[62]
1972		Gerald M. Edelman	bandarískur	Rannsóknir á byggingu mótefna[63]
		Rodney R. Porter	breskur
1973		Karl von Frisch	vesturþýskur	Ransóknir í atferlisfræði[64]
		Konrad Lorenz	austurrískur
		Nikolaas Tinbergen	breskur
1974		Albert Claude	belgískur	Rannsóknir í frumulíffræði[65]
		Christian de Duve	belgískur
		George E. Palade	bandarískur
1975		David Baltimore	bandarískur	Rannsóknir á krabbameinsvaldandi veirum og verkun þeirra á erfðaefni hýsilfrumna[66]
		Renato Dulbecco	bandarískur
		Howard Martin Temin	bandarískur
1976		Baruch S. Blumberg	bandarískur	Rannsóknir á áður óþekktum sýkingum og smitleiðum[67]
		D. Carleton Gajdusek	bandarískur
1977		Roger Guillemin	bandarískur	Uppgötvun peptíðhormóna í heila[68]
		Andrew V. Schally	bandarískur
		Rosalyn Yalow	bandarísk	Þróun tækni (geislaónæmismæling) til rannsókna á peptíðhormónum[68]
1978		Werner Arber	svissneskur	Uppgötvun skerðiensíma og rannsóknir á notkun þeirra í sameindalíffræði[69]
		Daniel Nathans	bandarískur
		Hamilton O. Smith	bandarískur
1979		Allan M. Cormack	bandarískur	Þróun sneiðmyndatækni[70]
		Godfrey N. Hounsfield	breskur
1980		Baruj Benacerraf	bandarískur	Rannsóknir í ónæmisfræði[71]
		Jean Dausset	franskur
		George D. Snell	bandarískur
1981		Roger W. Sperry	bandarískur	Rannsóknir á sérhæfingu heilahvela[72]
		David H. Hubel	bandarískur	Rannsóknir á sjónstöðvum í miðtaugakerfinu[72]
		Torsten N. Wiesel	sænskur
1982		Sune K. Bergström	sænskur	Uppgötvun prostaglandína[73]
		Bengt I. Samuelsson	sænskur
		John R. Vane	breskur
1983		Barbara McClintock	bandarísk	Rannsóknir á stökklum[74]
1984		Niels K. Jerne	danskur	Rannsóknir í ónæmisfræði og tækni til framleiðslu einstofna mótefna[75]
		Georges J.F. Köhler	vesturþýskur
		César Milstein	argentínskur og breskur
1985		Michael S. Brown	bandarískur	Rannsóknir á stjórnun kólesterólefnaskipta[76]
		Joseph L. Goldstein	bandarískur
1986		Stanley Cohen	bandarískur	Uppgötvun vaxtarþátta[77]
		Rita Levi-Montalcini	ítölsk og bandarísk
1987		Susumu Tonegawa	Japan	Rannsóknir í ónæmisfræði[78]
1988		Sir James W. Black	breskur	Rannsóknir í lyfjafræði[79]
		Gertrude B. Elion	bandarísk
		George H. Hitchings	bandarískur
1989		J. Michael Bishop	bandarískur	Rannsóknir á sameindaerfðafræði krabbameins af völdum retróveira[80]
		Harold E. Varmus	bandarískur
1990		Joseph E. Murray	bandarískur	Líffæraígræðslur[81]
		E. Donnall Thomas	bandarískur
1991		Erwin Neher	þýskur	Rannsóknir á jónagöngum í frumuhimnum[82]
		Bert Sakmann	þýskur
1992		Edmond H. Fischer	svissneskur og bandarískur	Rannsóknir á stjórnun á ensímvirkni með fosfórun[83]
		Edwin G. Krebs	bandarískur
1993		Richard J. Roberts	breskur	Uppgötvun innraða í genum heilkjörnunga[84]
		Phillip A. Sharp	bandarískur
1994		Alfred G. Gilman	bandarískur	Uppgötvun G-prótína og rannsóknir á hlutverki þeirra í innanfrumu boðflutningum[85]
		Martin Rodbell	bandarískur
1995		Edward B. Lewis	bandarískur	Rannsóknir á sameindalíffræðilegri stjórnun ferla í fósturþroska[86]
		Christiane Nüsslein-Volhard	þýsk
		Eric F. Wieschaus	bandarískur
1996		Peter C. Doherty	ástralskur	Rannsóknir í ónæmisfræði[87]
		Rolf M. Zinkernagel	svissneskur
1997		Stanley B. Prusiner	bandarískur	Uppgötvun príóna og rannsóknir á sýkingum af þeirra völdum[88]
1998		Robert F. Furchgott	bandarískur	Uppgötvun þess, að nituroxíð þjónar sem boðefni í blóðrás[89]
		Louis J. Ignarro	bandarískur
		Ferid Murad	bandarískur
1999		Günter Blobel	þýskur og bandarískur	Uppgötvun þess, að nýsmíðuð prótín geta borið merki sem stjórnar því hvar í frumunni þau munu starfa[90]
2000		Arvid Carlsson	sænskur	Rannsóknir á boðefnaflutningi í taugakerfinu[91]
		Paul Greengard	bandarískur
		Eric R. Kandel	bandarískur
2001		Leland H. Hartwell	bandarískur	Rannsóknir á stjórnun frumuhringsins[92]
		Tim Hunt	breskur
		Sir Paul M. Nurse	breskur
2002		Sydney Brenner	suður-afrískur	Rannsóknir á stýrðum frumudauða[93]
		H. Robert Horvitz	bandarískur
		John E. Sulston	breskur
2003		Paul Lauterbur	bandarískur	Þróun segulsneiðmyndatækni"[94]
		Sir Peter Mansfield	breskur
2004		Richard Axel	bandarískur	Uppgötvun lyktarviðtaka og rannsóknir á lyktarskyni[95]
		Linda B. Buck	bandarísk
2005		Barry J. Marshall	ástralskur	Uppgötvun þess, að bakterían Helicobacter pylori getur valdið magasári[96]
		J. Robin Warren	ástralskur
2006		Andrew Z. Fire	bandarískur	Rannsóknir á hlutverki siRNA í stjórnun genatjáningar[97]
		Craig C. Mello	bandarískur
2007		Mario R. Capecchi	bandarískur	Stökkbreytingar í músum með aðstoð stofnfrumna[98]
		Sir Martin J. Evans	breskur
		Oliver Smithies	bandarískur
2008		Harald zur Hausen	þýskur	Uppgötvun þess, að vörtuveirur geta valdið leghálskrabbameini[99]
		Françoise Barré-Sinoussi	frönsk	Uppgötvun HIV veirunnar[99]
		Luc Montagnier	franskur
2009		Elizabeth H. Blackburn	bandarísk og áströlsk	Uppgötvun telómera og telómerasa[100]
		Carol W. Greider	bandarísk
		Jack W. Szostak	bandarískur og breskur
2010		Robert G. Edwards	breskur	Þróun gervifrjóvgunar[101]
2011		Bruce Beutler	bandarískur	Rannsóknir á ósérhæfða ónæmiskerfinu[102]
		Jules Hoffmann	franskur og lúxemborgskur
		Ralph M. Steinman	kanadískur	Uppgötvun angafrumna og rannsóknir á hlutverki þeirra í sérhæfðri ónæmissvörun[102]
2012		John Gurdon	breskur	Rannsóknir á fjölmáttka stofnfrumum[103]
		Shinya Yamanaka	japanskur
2013		James E. Rothman	bandarískur
		Randy W. Schekman	bandarískur
		Thomas C. Südhof	bandarískur
2014		John O'Keefe	bandarískur og breskur
		May-Britt Moser	norsk
		Edvard I. Moser	norskur
2015		William C. Campbell	Bandarískur og írskur
		Satoshi Ōmura	Japanskur
		Tu Youyou	Kínversk
2016		Yoshinori Ohsumi	Japanskur
2017		Jeffrey C. Hall	Bandarískur
		Michael Rosbash	Bandarískur
		Michael W. Young	Bandarískur
2018		James P. Allison	Bandarískur
		Tasuku Honjo	Japanskur
2019		William G. Kaelin	Bandarískur	Rannsóknir á frumum og súrefni.
		Peter J. Ratcliffe	Breskur
		Gregg L. Semenza	Bandarískur
2020		Harvey J. Alter	Bandarískur	Uppgötvun á lifrarbólguveiru C.[104]
		Charles M. Rice	Bandarískur
		Michael Houghton	Breskur
2021		David Julius	Bandarískur	Uppgötvanir sem skýra frekar hvernig líkaminn nemur hitastig og snertingu.[105]
		Ardem Patapoutian	Bandarískur og líbanskur
2022		Svante Pääbo	Sænskur	Rannsóknir á genamengi útdauðra manntegunda og þróun mannsins.[106]
2023		Katalin Karikó (f. 1955)	Ungverjaland  Bandaríkin	Vinna við þróun mRNA-tækni sem stuðlaði að því að hægt var að þróa bóluefni gegn kórónuveirunni (Covid-19).[107]
		Drew Weissman (f. 1959)	Bandaríkin
2024		Victor Ambros (f. 1953)	Bandaríkin	Uppgötvun míkróRNA sem hjálpar vísindamönnum að skilja hvernig gen virka í líkamanum.[108]
		Gary Ruvkun (f. 1952)	Bandaríkin

Nóbelsverðlaunin
Friðarverðlaun
Bókmenntir
Eðlisfræði
Efnafræði
Læknisfræði
Hagfræði

Athugasemdir við töflu

^ A. Nöfnin eru stafsett á þann hátt sem Nóbelnefndin gerir á síðu sinni, nobelprize.org.

^ B. Þjóðerni er gefið upp í samræmi við það sem fram kemur á síðu Nóbelnefndarinnar, nobelprize.org. Ekki er sjálfgefið að uppgefið þjóðerni sé það sama og upprunaland eða veitandi ríkisborgararéttar.