Bern-Alpane

Bern-Alpane omfattar fleire fjellkjeder i dei vestlege delane av Alpane, i Sveits. Sjølv om ein større del av fjella ligg i Berner Oberland-regionen av kantonen Bern, ligg delar av Bern-Alpane i dei tilstøytande kantonane Valais, Luzern, Obwalden, Fribourg og Vaud. Dei siste går ofte under nemningane Fribourg-Alpane og Vaud-Alpane, høvesvis.

Bern-Alpane fransk Alpes bernoises, tysk Berner Alpen Fjellkjede Eiger, Mönch og Jungfrau Land  Sveits Kantonar Bern, Vaud, Fribourg, Valais, Luzern, Uri, Nidwalden Grensar til Chablais-Alpane, Wallis-Alpane, Dei lepontinske Alpane, Urner-Alpane Høgaste punkt Finsteraarhorn  •  høgd 4 274 moh.  - koordinatar 46°32′19″N 8°07′38″E Bern-Alpane 46.425°N 7.6936111111111°E / 46.425; 7.6936111111111 Dei sentrale Alpane Dei sentrale Alpane Wikimedia Commons: Bernese Alps

Jungfrau-Aletsch-Bietschhorn (før 2007-utvidinga)

Rhône-dalen skil Bern-Alpane frå Chablais-massivet i vest, og frå Wallis-Alpane i sør. Den øvre delen av Rhône-dalen skil dei frå Lepontin-Alpane i søraust, medan Grimselpasset og Aar-dalen skil dei frå Uri-Alpane i aust. Nordgrensa for Bern-Alpane er mindre klar, men kan seiast å liggje på ei line mellom Genfersjøen og Vierwaldstättersjøen.

Bern-Alpane er nedbørsfelt til elva Aar og bielva Saane i nord, og til elvane Rhône i sør og Reuss i aust.

Morfologi

Ryggrada i Bern-Alpane er ei 100 km lang fjellkjede som strekker seg frå vest (Dent de Morcles) til aust (Sidelhorn) langs grensa mellom kantonane Bern (nord) og Valais (sør). Bortsett frå den aller vestlegaste delen, er denne grensa vasskilje mellom Nordsjøen og Middelhavet. Denne ryggrada ligg ikkje midt i fjellkjeda, men ligg nær (10-15 km) Rhône-elva i sør. Av den grunn er det stor skilnad mellom landskapa på sørsida og nordsida. På sørsida fell sidedalane bratt ned mot Rhône-dalen, i nord vert fjella gradvis lågare til dei går over i åslandskapet på det sveitsiske platået eller i innsjøane Thunsjøen og Brienzsjøen i aust.

Vest for Gemmipasset består fjellkjeda i hovudsak av nokre få og høge toppar (så som Wildhorn), litt over 3000 moh, ofte dekt av isbrear. Fjellkjeda vider seg mykje ut i dei austlege delane, med fjelltindar på over 4000 meter. Dette er elles den delen av Alpane som har flest brear, store og små.

Jungfrau-Aletsch-Bietschhorn

Jungfrau-Aletsch-Bietschhorn-området ligg i dei austlege delane av Bern-Alpane, i den mest bredekte delen av Alpane. Aletschgletscher, dei to fjelltoppane Jungfrau og Bietschhorn er særlege attraksjonar å skode. Området vart i 2001 teke med på verdsarvlista til UNESCO. I 2007 vart området utvida og fekk namnet Schweizer Alpen Jungfrau-Aletsch. Etter utvidinga er fleire store brearmar, som Fieschergletscher og Aargletscher, omfatta av UNESCO-lista.

Fjelltoppar

Eiger, Mönch and Jungfrau

Eismeer

Finsteraarhorn

Lauterbrunnental

Grünhorn

Oeschinensee

Aletschbreen

Lötschental

Rottal

'Toppen av Europa-anlegget', Jungfraujoch

Dei høgste toppane i Bern-Alpane:

Namn	Høgd (moh)
Finsteraarhorn	4 274
Aletschhorn	4 192
Jungfrau	4 158
Mönch	4 107
Schreckhorn	4 078
Gross Fiescherhorn	4 049
Grünhorn	4 043
Lauteraarhorn	4 042
Hinter Fiescherhorn	4 025
Gletscherhorn	3 983
Rottalhorn	3 972
Eiger	3 970
Äbeni Flue	3 962
Agassizhorn	3 946
Bietschhorn	3 934
Trugberg	3 933
Klein Grünhorn	3 913
Gross Wannenhorn	3 906
Klein Fiescherhorn	3 895
Mittaghorn	3 892
Fiescher Gabelhorn	3 876
Nesthorn	3 822
Dreieckhorn	3 811
Schinhorn	3 797
Breithorn ved Lötschental	3 785
Breithorn (Lauterbrunnen)	3 779
Grosshorn	3 754
Sattelhorn	3 745
Mittelhorn	3 704
Balmhorn	3 698
Silberhorn	3 695
Wetterhorn	3 692
Rosenhorn	3 689
Blüemlisalp	3 664
Bärglistock	3 656
Doldenhorn	3 643
Altels	3 629
Tschingelhorn	3 562
Gspaltenhorn	3 436
Fründenhorn	3 369
Ewigschneehorn	3 329
Hienderstock	3 307
Ritzlihorn	3 282
Wildhorn	3 248
Wildstrubel	3 243
Les Diablerets	3 210
Wellhorn	3 191
Mättenberg	3 104
Löffelhorn	3 095
Grand Muveran	3 051
Sparrhorn	3 021

Isbrear

Dei største isbreane:

• Aletschbreen
• Fiescherbreen
• Unteraarbreen
• Nedre Grindelwaldbreen
• Oberaletschbreen
• Mittelaletschbreen
• Gaulibreen
• Langbreen
• Øvre Grindelwaldbreen
• Kanderbreen
• Tschingelbreen
• Rosenlauibreen
• Plaine Morte
• Wildstrubelbreen
• Tsanfleuronbreen
• Diableretsbreen

Fjellovergangar

Dei viktigaste fjellovergangane i Bern-Alpane er:

Fjellovergangar	stad	type	høgdenivå
Lauitor	Lauterbrunnen til Eggishorn	snø	3700 m
Mönchjoch	Grindelwald til Eggishorn	snø	3560 m
Jungfraujoch	Wengernalp til Eggishorn	snø	3470 m
Strahleggpasset	Grindelwald til Grimselpasset	snø
Grünhornlücke	Aletschgletscher til Fiescherbreen	snø	3305 m
Oberaarjoch	Grimsel til Eggishorn	snø	3233 m
Gaulipasset	Grimsel til Meiringen	snø	3206 m
Petersgrat	Lauterbrunnen til Lötschental	snø	3205 m
Lötschenlücke	Lötschental til Eggishorn	snø	3204 m
Lauteraarsattel	Grindelwald til Grimsel	snø	3156 m
Beichgrat	Lötschental til Belalp	snø	3136 m
Lammernjoch	Lenk til Gemmi	snø	3132 m
Triftlimmi	Rhonebreen til Gadmental	snø	3109 m
Sustenlimmi	Stein Alp til Göschenen	snø	3103 m
Gamchilucke	Kiental til Lauterbrunnen	snø	2833 m
Tschiugelpasset	Lauterbrunnen til Kandersteg	snø	2824 m
Hohtürlipasset	Kandersteg til Kiental	sti	2707 m
Lötschenpasset	Kandersteg til Lötschental	snø	2695 m
Sefinenfurgge	Lauterbrunnen til Kiental	sti	2616 m
Wendenjoch	Engelberg til Gadmental	snø	2604 m
Furtwangsattel	Guttannen til Gadmental	sti	2558 m
Furkapasset	Rhônebreen til Andermatt	veg	2436 m
Rawilpasset	Sion til Lenk im Simmental	rideveg	2415 m
Gemmipasset	Kandersteg til Leukerbad	rideveg	2329 m
Surenenpasset	Engelberg til Altdorf	sti	2305 m
Sustenpasset	Meiringen til Wassen	veg	2262 m
Sanetschpasset	Sion til Saanen	rideveg	2234 m
Jochpasset	Meiringen til Engelberg	rideveg	2215 m
Grimselpasset	Meiringen til Rhonebreen	veg	2164 m
Kleine Scheidegg	Grindelwald til Lauterbrunnen	sti, jernbane	2064 m
Col de Cheville	Sion til Bex	rideveg	2049 m
Grosse Scheidegg	Grindelwald til Meiringen	rideveg	1967m
Col de Jaman	Montreux til Montbovon	rideveg jernbanetunnel	1516 m
Brünigpasset	Meiringen til Luzern	veg, jernbane	1035 m

Sjå òg

• Dei sveitsiske Alpane

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Bernese Alps» frå Wikipedia på engelsk, den 5. oktober 2009.

Bakgrunnsstoff

• Bern-Alpane Arkivert 2007-08-02 ved Wayback Machine. på NASA Earth Observatory

46°25′N 7°45′E