Ukrainio
lando en Orienta Eŭropo / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ukrainio aŭ Ukrainujo aŭ Ukrajno[1][2] (ukraine Україна[3]) estas ŝtato en Orienta Eŭropo. Sude ĝi estas lavata de la Nigra kaj Azova maroj. Oriente, nord-oriente kaj ĝi limas Rusion, norde — Belorusion, okcidente — Pollandon, Slovakion kaj Hungarion, sud-okcidente Ukrainio limas Rumanion kaj Moldavion. La marajn limojn Ukrainio ankaŭ kun Rusio kaj Rumanio. La suma longo de la ŝtat-limoj de Ukrainio estas 6992 km (inter ili 5637 formas la surteran limon, 1056,5 — la limon sur la Nigra Maro, 249,5 — sur la Azova Maro kaj 49 km).
| Ukrainio | |
| Україна | |
|
| |
| Detaloj | Detaloj |
| Nacia himno: Ще не вмерла України ні слава, ні воля | |
| Nacia devizo: Слава Україні! Героям слава! (Gloro al Ukrainio! Gloro al herooj!) | |
.svg) | |
| Bazaj informoj | |
|---|---|
| Ĉefurbo | Kievo (koordinatoj: 50° 27′ N 30° 30′ O (mapo)) |
| Oficiala(j) lingvo(j) | ukraina lingvo |
| Uzata(j) lingvo(j) | la ukraina (oficiala), la rusa, la krime-tatara, la pola. |
| Plej ofta(j) religio(j) | ortodoksismo, katolikismo |
| Areo | 603 700 km² |
| - % de akvo | 7 % |
| Loĝantaro | 46294180
loĝantaro-komento = 1.08.2007 (1-a de januaro 2022) |
| Loĝdenso | 76,9 loĝ./km² |
| Horzono | +2 UTC+3 (somere) |
| Interreta domajno | ua |
| Landokodo | UA |
| Telefona kodo | 380 |
| Plej alta punkto | Hoverla |
| Plej malalta punkto | Kuyalnik Estuary |
| Politiko | |
| Politika sistemo | respubliko |
| Ŝtatestro | Volodimir Zelenskij |
| Ĉefministro | Denis Ŝmihal |
| Nacia tago | la 24-a de aŭgusto |
| Sendependiĝo | la 24-an de aŭgusto 1991 (disde Sovetunio) |
| Ekonomio | |
| Valuto | ukrainia hrivno (UAH) |
| MEP | laŭ 2005 |
| – suma | $355,8 mlrd |
| – pokapa | $7.832 |
| Esperanto-movado | |
| Landa E-asocio | UkrEA |
La teritorio de Ukrainio etendiĝas je 1316 km de okcidento al oriento kaj je 893 km de nordo al sudo. La lando troviĝas proksimume inter 52°20' kaj 44°20' de la norda latitudo kaj inter 22°05' kaj 41°15' de la orienta longitudo. La plej norda punkto de Ukrainio troviĝas en la vilaĝo Petrivka de la Ĉernigiva provinco, la plej okcidenta punkto estas la urbo Ĉop (en Transkarpata provinco), la plej orienta punkto estas la vilaĝo Ĉervona Zirka de la Luganska provinco. Foroso ĉe Kabo Sariĉo, estas la plej suda punkto de Ukrainio. La areo de Ukrainio estas 603.628 km — tio estas ĉirkaŭ 5,7 % de la tuta teritorio de Eŭropo; tiel Ukrainio estas la plej granda lando, plene situanta en Eŭropo.
En Ukrainio loĝas ĉirkaŭ 46,3 milionoj da homoj. La ĉefurbo estas la urbo Kievo. La ŝtata lingvo estas la ukraina, la dua granda kaj grava lingvo estas la rusa por multegaj loĝantoj de la lando. Ukrainio estas membro de Unuiĝintaj Nacioj ekde 1945. La ĉefa ŝtata festo — la Tago de Sendependeco — estas festata la 24an de aŭgusto.