Liwermor

Liwermor (Lv, łac. livermorium) – pierwiastek chemiczny z bloku p, leżący w układzie okresowym pod polonem.

Liwermor

moskow ← liwermor → tenes
Po ↑ Lv ↓ Uhh 116 Lv
Ogólne informacje
Nazwa, symbol, l.a.	liwermor, Lv, 116 (łac. livermorium)
Grupa, okres, blok	16, 7, p
Właściwości metaliczne	prawdopodobnie metal grup głównych
Masa atomowa	[293][1][a]
Właściwości atomowe Konfiguracja elektronowa [Rn]5f146d107s27p4 (przewidywana) Zapełnienie powłok 2, 8, 18, 32, 32, 18, 6 (przewidywane) (wizualizacja powłok)
Najbardziej stabilne izotopy izotop wyst. o.p.r. s.r. e.r. MeV p.r. 293Lv {syn.} 61 ms α 10,84 289Fl 292Lv {syn.} 18 ms α 10,74 288Fl 291Lv {syn.} 18 ms α 10,66 287Fl 290Lv {syn.} 7,1 ms α 10,54 286Fl
Niebezpieczeństwa Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji według kryteriów GHS są niedostępne.

19 czerwca 2000 roku naukowcy ze Zjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych w Dubnej (przy współpracy z naukowcami z Lawrence Livermore National Laboratory^[2]) zaobserwowali pojedynczy rozpad atomu pierwiastka 116^[3]. W 2001 udało się im otrzymać dwa kolejne atomy. Wyniki te zostały potwierdzone w 2003 w kolejnych eksperymentach^[4]. Otrzymany atom został pierwotnie zidentyfikowany jako ²⁹²Lv, co później skorygowano na ²⁹³Lv.

4820Ca + 24896Cm → 296116Lv* → 293116Lv + 3n

Odkrycie tego pierwiastka zostało uznane przez IUPAC 1 czerwca 2011^[2].

Rzekome odkrycie

W 1999 badacze z Lawrence Berkeley National Laboratory ogłosili odkrycie pierwiastków 116 i 118 w publikacji w czasopiśmie Physical Review Letters^[5]. Rok później ukazała się publikacja, w której autorzy opisywali niemożność powtórnego otrzymania tych pierwiastków^[6]. W lipcu 2002, po przeprowadzonym dochodzeniu, dyrektor Lawrence Berkeley National Laboratory przyznał, że rzekome odkrycie zostało sfabrykowane przez Victora Ninova, głównego autora publikacji z 1999^[7][8].

Nazwa

Do czasu ustalenia obecnej nazwy był on tymczasowo nazywany ununhexium (symbol Uuh), zgodnie z systematycznym nazewnictwem IUPAC dla transuranowców. Ze względu na położenie w układzie okresowym pod polonem bywał też nazywany eka-polonem.

1 grudnia 2011 IUPAC zaproponowała ostateczną łacińską i angielską nazwę pierwiastka 116 jako livermorium (symbol Lv)^[9], jako uhonorowanie Livermore, gdzie znajduje się Lawrence Livermore National Laboratory, w którym otrzymano szereg pierwiastków transuranowych. 30 maja 2012 IUPAC oficjalnie zatwierdziła tę nazwę^[10]. Polska nazwa pierwiastka, ustalona przez Komisję Terminologii Chemicznej PTChem, brzmi liwermor^[11].

Uwagi

1. Wartość w nawiasach klamrowych jest liczbą masową najtrwalszego izotopu tego pierwiastka, z uwagi na to, że nie posiada on trwałych izotopów, a tym samym niemożliwe jest wyznaczenie dla niego standardowej względnej masy atomowej. Bezwzględna masa atomowa tego izotopu wynosi: 293,20458 u (293
   Lv). Zob. Prohaska i in. 2021 ↓, s. 584.