Сурма (англ. antimony) — унсури химиявӣ, рақами атомиаш 51 буда бо рамзи Sb ишора карда мешавад[4].
Quick facts Сурма, Талаффуз ...
Сурма, 51Sb |
|
| Талаффуз | |
|---|
| Номи дигар | antimony |
|---|
| Намуди зоҳирӣ | хокистарранги дурахшони нуқрагун |
|---|
| Вазни атомии муқаррарӣ Ar, std(Sb) | 7002121760000000000♠121.760(1)[1] |
|---|
|
|
|
| Рақами атомӣ (Z) | 51 |
|---|
| Гурӯҳ | гурӯҳи 15 (гурӯҳи азот) |
|---|
| Давр | даври 5 |
|---|
| Блок | p-блок |
|---|
| Категорияи элемент | Нимметалл |
|---|
| Конфигуратсияи электрон | [Kr] 4d10 5s2 5p3 |
|---|
| Электронҳо аз рӯӣ ҷилд | 2, 8, 18, 18, 5 |
|---|
|
| Фаза дар ҲФМ | сахт |
|---|
| Нуқтаи гудозиш | 903.78 K (630.63 °C, 1167.13 °F) |
|---|
| Ҳарорати ҷӯшиш | 1908 K (1635 °C, 2975 °F) |
|---|
| Зичӣ (наздик ба ҳ.х.) | 6.697 гр/см3 |
|---|
| ҳангоми моеъ будан (дар н.г.) | 6.53 гр/см3 |
|---|
| Ҳарорати гудозиши хос | 19.79 кҶ/мол |
|---|
| Ҳарорати буғшавии хос | 193.43 кҶ/мол |
|---|
| Гармигунҷоиши молярӣ | 25.23 Ҷ/(мол·К) |
|---|
Буғи сершуда
| P (Pa) |
1 |
10 |
100 |
1 k |
10 k |
100 k |
| at T (K) |
807 |
876 |
1011 |
1219 |
1491 |
1858 |
|
|
| Дараҷаҳои оксидшавӣ | −3, −2, −1, +1, +2, +3, +4, +5 (an amphoteric oxide) |
|---|
| Электроманфиият | Ҷадвали Полинг: 2.05 |
|---|
| Қувваҳои иондоршавӣ | - 1-ум: 834 кҶ/мол
- 2-юм: 1594.9 кҶ/мол
- 3-юм: 2440 кҶ/мол
- (бештар)
|
|---|
| Радиуси атом | эмпирикӣ: 140 пм |
|---|
| Радиуси ковалентӣ | 139±5 пм |
|---|
| Радиуси Ван дер Ваалс | 206 пм |
|---|
Color lines in a spectral rangeХатҳои спектрии Сурма |
|
| Сохтори булӯрӣ | rhombohedral |
|---|
| Суръати овоз thin rod | 3420 м/с (дар 20 °C) |
|---|
| Васеъшавии ҳароратӣ | 11 µm/(m·K) (дар 25 °C) |
|---|
| Гармигузаронандагӣ | 24.4 W/(m·K) |
|---|
| Муқобилияти нисбӣ | 417 nΩ·m (дар 20 °C) |
|---|
| Тартибории магнитӣ | диамагнетик[2] |
|---|
| Таъсирпазирии магнитӣ | −99.0·10−6 см3/мол[3] |
|---|
| Модули Юнг | 55 ГПа |
|---|
| Модули ғеҷонидан | 20 ГПа |
|---|
| Модули чандирии ҳаҷмдор | 42 ГПа |
|---|
| Сахтии Моос | 3.0 |
|---|
| Сахтӣ аз рӯи Бринелл | 294–384 МПа |
|---|
| Рақами CAS | 7440-36-0 |
|---|
|
| Кашф | Кимиёгарони арабӣ (before AD 815) |
|---|
|
| Изотоп |
Мавҷудият |
Давраи нимтаҷзия (t1/2) |
Тарзи таҷзия |
Маҳсул |
| 121Sb |
57.21% |
собит |
| 123Sb |
42.79% |
собит |
| 125Sb |
синт |
2.7582 y |
β− |
125Te |
|
| | пайвандҳо |
Close
Дар ҷадвали даврии ҳозира замон, Сурма дар блоки p ва дар 15-ум гурӯҳи элементҳо ҷойгир мебошад.[5]