Протактиний

Протактиний (лот. protactinium) — унсури химиявӣ, рақами атомиаш 91 буда бо рамзи Pa ишора карда мешавад^[5].

Протактиний, ₉₁Pa

Акс:Protactinium.jpg
Протактиний
Талаффуз	/ˌproʊtækˈtɪniəm/ ​(PROH-tak-TIN-ee-əm)
Номи дигар	protactinium
Намуди зоҳирӣ	равшан, дурахшони металлии нуқрагун
Вазни атомии муқаррарӣ Ar, std(Pa)	7002231035880000000♠231.03588(1)[1]
Протактиний дар ҷадвали даврӣ
ҳидроген ҳелий литий бериллий бор (элемент) карбон натрий оксиген фтор неон натрий магний алюминий силитсий фосфор сулфур хлор аргон калий калсий скандий титан (элемент) ванадий хром манган оҳан кобалт никел мис руҳ галлий германий арсен селен бром криптон рубидий стронсий иттрий сирконий ниобий молибден технетсий рутений родий палладий нуқра кадмий индий қалъагӣ сурма теллур йод ксенон сезий барий лантан серий празеодим неодим прометий самарий европий гадолиний тербий диспрозий ҳолмий эрбий тулий иттербий лютесий ҳафний тантал волфрам рений осмий иридий платина тилло симоб таллий сурб висмут полоний астат радон франcий радий актиний торий протактиний уран (элемент) нептуний плутоний америcий кюрий берклий калифорний эйнштейний фермий менделевий нобелий лоуренсий резерфордий дубний сиборгий борий ҳассий мейтнерий дармштадтий рентгений коперниcий ниҳоний флеровий московиум ливерморий теннесин оганессон Pr ↑ Pa ↓ (Uqp) торий ← протактиний → уран
Рақами атомӣ (Z)	91
Гурӯҳ	n/a
Давр	даври 7
Блок	f-блок
Категорияи элемент	Актинид
Конфигуратсияи электрон	[Rn] 5f2 6d1 7s2
Электронҳо аз рӯӣ ҷилд	2, 8, 18, 32, 20, 9, 2
Хосиятҳои физикӣ
Фаза дар ҲФМ	сахт
Нуқтаи гудозиш	1841 K ​(1568 °C, ​2854 °F)
Ҳарорати ҷӯшиш	4300 K ​(4027 °C, ​7280 °F) (?)
Зичӣ (наздик ба ҳ.х.)	15.37 гр/см3
Ҳарорати гудозиши хос	12.34 кҶ/мол
Ҳарорати буғшавии хос	481 кҶ/мол
Хосиятҳои атомӣ
Дараҷаҳои оксидшавӣ	+2, +3, +4, +5 (a weakly basic oxide)
Электроманфиият	Ҷадвали Полинг: 1.5
Қувваҳои иондоршавӣ	1-ум: 568 кҶ/мол
Радиуси атом	эмпирикӣ: 163 пм
Радиуси ковалентӣ	200 пм
Color lines in a spectral range Хатҳои спектрии Протактиний
Дигар хосиятҳо
Сохтори булӯрӣ	​tetragonal[2]
Васеъшавии ҳароратӣ	~9.9 µm/(m·K)[3] (at r.t.)
Гармигузаронандагӣ	47 W/(m·K)
Муқобилияти нисбӣ	177 nΩ·m (дар 0 °C)
Тартибории магнитӣ	парамагнетик[4]
Рақами CAS	7440-13-3
Таърих
Пешгӯикунанда	Дмитрий Менделеев (1869)
Кашф ва ҷудогузории аввалин	Kasimir Fajans and Oswald Helmuth Göhring (1913)Хатои ибора: Аломати нуқтагузории шинохтанашуда "ё"
Номгузорӣ аз тарафи	Otto Hahn and Лиза Мейтнер (1917–8)
Изотопҳои асосии протактиний
Изо­топ Мавҷу­дият Давраи ним­таҷзия (t1/2) Тарзи таҷзия Маҳ­сул 229Pa синт 1.5 d ε 229Th 230Pa syn 17.4 d ε 230Th 231Pa 100% 3.276×104 y α 227Ac 232Pa syn 1.31 d β− 232U 233Pa trace 26.967 d β− 233U 234Pa trace 6.75 h β− 234U 234mPa trace 1.17 min β− 234U
дидан баҳс вироиш | пайвандҳо

Дар ҷадвали даврии ҳозира замон, Протактиний дар блоки f ҷойгир мебошад.^[6]

Хосиятҳо

Физикӣ

Химиявӣ

Атомӣ

Изотопҳо

Мавҷудият дар табиат

Таърих

Кашф

Номгузорӣ

Пайвандҳо

• Ҷадвали даврии унсурҳои кимёӣ