Рэфэрэндар вялікі літоўскі

From Wikipedia, the free encyclopedia

Remove ads

Рэфэрэндары вялікія літоўскія (па-лацінску: referendarius) — ураднікі ў Вялікім Княстве Літоўскім і Рэчы Паспалітай. Штодзённа ў каралеўскім палацы, ад раніцы пасьля імшы і да абеду, а пасьля абеду да вячэры выслухоўвалі скаргі прыватных асобаў і паведамлялі іх зьмест (перакладалі) канцлеру (а той даводзіў іх да караля і вялікага князя), паведамлялі пастановы манарха на пададзеныя просьбы й скаргі. Несупынна знаходзіліся пры каралю, давалі яму парады.

У Польшчы ўрады сьвецкага і духоўнага рэфэрэндара ўведзены ў 1507, у ВКЛ вядомы адпаведна з 1539 і 1575. У 1633 духоўны рэфэрэндар атрымаў права ўдзельнічаць ў паседжаньнях Сэнату з правам дарадчага голасу. У 1635 ураўнаваны ў правах з каронным духоўным рэфэрэндарам, засядаў у каралеўскім рэляцыйным судзе, дзе разглядаліся інфлянцкія й курляндзкія справы.

У гэты час у ВКЛ заснаваны рэфэрэндарскі суд (ажыцьцяўляўся духоўным рэфэрэндарам аднаасобна) як найвышэйшы дамэніяльны суд караля. Разглядаў скаргі сялянаў каралеўскіх уладаньняў (каралеўшчын) ВКЛ на старостаў і дзяржаўцаў. Найвышэйшай апэляцыйнай інстанцыяй для рэфэрэндарскага суду быў задворны асэсарскі (каралеўскі) суд.

У 15401570-я гады ўрад рэфэрэндара існаваў і ў Падляскім ваяводзтве.

Remove ads

Сьпіс рэфэрэндараў вялікіх духоўных літоўскіх

Thumb
Яўстах Валовіч
Thumb
Ігнаці Якуб Масальскі
Thumb
Гуга Калантай
Remove ads

Сьпіс рэфэрэндараў вялікіх сьвецкіх літоўскіх

Thumb
Мікалай Завіша
Thumb
Стэфан Пац
Remove ads

Літаратура

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads