Elemento químico

Un elemento químico, ou soamente elemento, é unha substancia formada por átomos co mesmo número de protóns no núcleo. Este número coñécese como o número atómico do elemento. Por exemplo, todos os átomos con 6 protóns nos seus núcleos son átomos do elemento químico carbono, mentres que todos os elementos con 92 protóns nos seus núcleos son átomos do elemento uranio.

Arriba: Táboa periódica dos elementos. Abaixo: Exemplos dalgúns elementos químicos. De esquerda a dereita: hidróxeno, bario, cobre, uranio, bromo e helio.

Coñécense no mundo millóns de compostos que se atopan de maneira espontánea na Natureza ou que foron credos polo ser humano. Cada un destes compostos é o resultado da combinación de dous ou máis elementos químicos.

Coñécense máis de 112 elementos, 93 dos cales son naturais e o resto artificiais. Algúns son moi comúns e necesarios, como o carbono, o osíxeno ou o hidróxeno. Outros, creados artificialmente en aceleradores de partículas ou en reactores atómicos, son tan raros que só existen durante milésimas de segundo.

Lista de elementos

Número atómico	Nome	Símbolo	Período, Grupo	Peso atómico (uma)	Densidade (g/cm³) a 20°C	Punto de fusión  (°C)	Punto de ebulición  (°C)	Ano do seu descubrimento	Persoa que o descubriu
1	Hidróxeno	H	1, 1	1.00794(7)[1][2][3]	0.084 g/l	-259.1	-252.69	1766	T. Von Hohenheim (Paracelso)
2	Helio	He	1, 18	4.002602(2)[1][3]	0.17 g/l	-272.2	-268.9	1895	Ramsay e Cleve
3	Litio	Li	2, 1	6.941(2)[1][2][3][4]	0.53	180.5	1317	1817	Arfwedson
4	Berilio	Be	2, 2	9.012182(3)	1.85	1278	2970	1797	Vauquelin
5	Boro	B	2, 13	10.811(7)[1][2][3]	2.46	2300	2550	1808	Davy e Gay-Lussac
6	Carbono	C	2, 14	12.0107(8)[1][3]	3.51	3550	4827	Prehistoria	Descoñecido
7	Nitróxeno	N	2, 15	14.0067(2)[1][3]	1.17 g/l	-209.9	-195.8	1772	Rutherford
8	Osíxeno	O	2, 16	15.9994(3)[1][3]	1.33 g/l	-218.4	-182.9	1774	Priestly e Scheele
9	Flúor	F	2, 17	18.9984032(5)	1.58 g/l	-219.6	-188.1	1886	Moissan
10	Neon	Ne	2, 18	20.1797(6)[1][2]	0.84 g/l	-248.7	-246.1	1898	Ramsay e Travers
11	Sodio	Na	3, 1	22.98976928(2)	0.97	97.8	892	1807	Davy
12	Magnesio	Mg	3, 2	24.3050(6)	1.74	648.8	1107	1755	Black
13	Aluminio	Al	3, 13	26.9815386(8)	2.70	660.5	2467	1825	Oersted
14	Silicio	Si	3, 14	28.0855(3)[3]	2.33	1410	2355	1824	Berzelius
15	Fósforo	P	3, 15	30.973762(2)	1.82	44 (P4)	280 (P4)	1669	Brand
16	Xofre	S	3, 16	32.065(5)[1][3]	2.06	113	444.7	Prehistoria	Descoñecido
17	Cloro	Cl	3, 17	35.453(2)[1][2][3]	2.95 g/l	-34.6	-101	1774	Scheele
18	Argon	Ar	3, 18	39.948(1)[1][3]	1.66 g/l	-189.4	-185.9	1894	Ramsay e Rayleigh
19	Potasio	K	4, 1	39.0983(1)	0.86	63.7	774	1807	Davy
20	Calcio	Ca	4, 2	40.078(4)[1]	1.54	839	1487	1808	Davy
21	Escandio	Sc	4, 3	44.955912(6)	2.99	1539	2832	1879	Nilson
22	Titanio	Ti	4, 4	47.867(1)	4.51	1660	3260	1791	Gregor e Klaproth
23	Vanadio	V	4, 5	50.9415(1)	6.09	1890	3380	1801	del Río
24	Cromo	Cr	4, 6	51.9961(6)	7.14	1857	2482	1797	Vauquelin
25	Manganeso	Mn	4, 7	54.938045(5)	7.44	1244	2097	1774	Gahn
26	Ferro	Fe	4, 8	55.845(2)	7.87	1535	2750	Prehistoria	Descoñecido
27	Cobalto	Co	4, 9	58.933200(9)	8.89	1495	2870	1735	Brandt
28	Níquel	Ni	4, 10	58.6934(2)	8.91	1453	2732	1751	Cronstedt
29	Cobre	Cu	4, 11	63.546(3)[3]	8.92	1083.5	2595	Prehistoria	Descoñecido
30	Zinc	Zn	4, 12	65.409(4)	7.14	419.6	907	Prehistoria	Paracelso
31	Galio	Ga	4, 13	69.723(1)	5.91	29.8	2403	1875	Lecoq de Boisbaudran
32	Xermanio	Ge	4, 14	72.64(1)	5.32	937.4	2830	1886	Winkler
33	Arsénico	As	4, 15	74.92160(2)	5.72	613	613 (sublimación)	ca. 1250	Albertus Magnus
34	Selenio	Se	4, 16	78.96(3)[3]	4.82	217	685	1817	Berzelius
35	Bromo	Br	4, 17	79.904(1)	3.14	-7.3	58.8	1826	Balard
36	Cripton	Kr	4, 18	83.798(2)[1][2]	3.48 g/l	-156.6	-152.3	1898	Ramsay e Travers
37	Rubidio	Rb	5, 1	85.4678(3)[1]	1.53	39	688	1861	Bunsen e Kirchhoff
38	Estroncio	Sr	5, 2	87.62(1)[1][3]	2.63	769	1384	1790	Crawford
39	Itrio	Y	5, 3	88.90585(2)	4.47	1523	3337	1794	Gadolin
40	Circonio	Zr	5, 4	91.224(2)[1]	6.51	1852	4377	1789	Klaproth
41	Niobio	Nb	5, 5	92.906 38(2)	8.58	2468	4927	1801	Hatchett
42	Molibdeno	Mo	5, 6	95.94(2)[1]	10.28	2617	5560	1778	Scheele
43	Tecnecio	Tc	5, 7	[98.9063][5]	11.49	2172	5030	1937	Perrier e Segrè
44	Rutenio	Ru	5, 8	101.07(2)[1]	12.45	2310	3900	1844	Klaus
45	Rodio	Rh	5, 9	102.90550(2)	12.41	1966	3727	1803	Wollaston
46	Paladio	Pd	5, 10	106.42(1)[1]	12.02	1552	3140	1803	Wollaston
47	Prata	Ag	5, 11	107.8682(2)[1]	10.49	961.9	2212	Prehistoria	Descoñecido
48	Cadmio	Cd	5, 12	112.411(8)[1]	8.64	321	765	1817	Strohmeyer e Hermann
49	Indio	In	5, 13	114.818(3)	7.31	156.2	2080	1863	Reich e Richter
50	Estaño	Sn	5, 14	118.710(7)[1]	7.29	232	2270	Prehistoria	Descoñecido
51	Antimonio	Sb	5, 15	121.760(1)[1]	6.69	630.7	1750	Prehistoria	Descoñecido
52	Telurio	Te	5, 16	127.60(3)[1]	6.25	449.6	990	1782	von Reichenstein
53	Iodo	I	5, 17	126.90447(3)	4.94	113.5	184.4	1811	Courtois
54	Xenon	Xe	5, 18	131.293(6)[1][2]	4.49 g/l	-111.9	-107	1898	Ramsay e Travers
55	Cesio	Cs	6, 1	132.9054519(2)	1.90	28.4	690	1860	Kirchhoff e Bunsen
56	Bario	Ba	6, 2	137.327(7)	3.65	725	1640	1808	Davy
57	Lantano	La	6	138.90547(7)[1]	6.16	920	3454	1839	Mosander
58	Cerio	Ce	6	140.116(1)[1]	6.77	798	3257	1803	W. Hisinger e Berzelius
59	Praseodimio	Pr	6	140.90765(2)	6.48	931	3212	1895	von Welsbach
60	Neodimio	Nd	6	144.242(3)[1]	7.00	1010	3127	1895	von Welsbach
61	Prometio	Pm	6	[146.9151][5]	7.22	1080	2730	1945	Marinsky e Glendenin
62	Samario	Sm	6	150.36(2)[1]	7.54	1072	1778	1879	Lecoq de Boisbaudran
63	Europio	Eu	6	151.964(1)[1]	5.25	822	1597	1901	Demarçay
64	Gadolinio	Gd	6	157.25(3)[1]	7.89	1311	3233	1880	de Marignac
65	Terbio	Tb	6	158.92535(2)	8.25	1360	3041	1843	Mosander
66	Disprosio	Dy	6	162.500(1)[1]	8.56	1409	2335	1886	Lecoq de Boisbaudran
67	Holmio	Ho	6	164.93032(2)	8.78	1470	2720	1878	Soret
68	Erbio	Er	6	167.259(3)[1]	9.05	1522	2510	1842	Mosander
69	Tulio	Tm	6	168.93421(2)	9.32	1545	1727	1879	Cleve
70	Iterbio	Yb	6	173.04(3)[1]	6.97	824	1193	1878	de Marignac
71	Lutecio	Lu	6, 3	174.967(1)[1]	9.84	1656	3315	1907	Urbain
72	Hafnio	Hf	6, 4	178.49(2)	13.31	2150	5400	1923	Coster e de Hevesy
73	Tántalo	Ta	6, 5	180.9479(1)	16.68	2996	5425	1802	Ekeberg
74	Volframio	W	6, 6	183.84(1)	19.26	3407	5927	1783	Elhuyar
75	Renio	Re	6, 7	186.207(1)	21.03	3180	5627	1925	Noddack, Tacke e Berg
76	Osmio	Os	6, 8	190.23(3)[1]	22.61	3045	5027	1803	Tennant
77	Iridio	Ir	6, 9	192.217(3)	22.56	2410	4130	1803	Tennant
78	Platino	Pt	6, 10	195.084(9)	21.45	1772	3827	1735	de Ulloa
79	Oro	Au	6, 11	196.966569(4)	19.32	1064.4	2940	Prehistoria	Descoñecido
80	Mercurio	Hg	6, 12	200.59(2)	13.55	-38.9	356.6	Prehistoria	Descoñecido
81	Talio	Tl	6, 13	204.3833(2)	11.85	303.6	1457	1861	Crookes
82	Chumbo	Pb	6, 14	207.2(1)[1][3]	11.34	327.5	1740	Prehistoria	Descoñecido
83	Bismuto	Bi	6, 15	208.98040(1)	9.80	271.4	1560	1753	Geoffroy
84	Polonio	Po	6, 16	[208.9824][5]	9.20	254	962	1898	Marie e Pierre Curie
85	Ástato	At	6, 17	[209.9871][5]		302	337	1940	Corson e MacKenzie
86	Radon	Rn	6, 18	[222.0176][5]	9.23 g/l	-71	-61.8	1900	Dorn
87	Francio	Fr	7, 1	[223.0197][5]		27	677	1939	Perey
88	Radio	Ra	7, 2	[226.0254][5]	5.50	700	1140	1898	Marie e Pierre Curie
89	Actinio	Ac	7	[227.0278][5]	10.07	1047	3197	1899	Debierne
90	Torio	Th	7	232.03806(2)[1][5]	11.72	1750	4787	1829	Berzelius
91	Protactinio	Pa	7	231.03588(2)[5]	15.37	1554	4030	1917	Hahn e Meitner
92	Uranio	U	7	238.02891(3)[1][2][5]	18.97	1132.4	3818	1789	Klaproth
93	Neptunio	Np	7	[237.0482][5]	20.48	640	3902	1940	McMillan e Abelson
94	Plutonio	Pu	7	[244.0642][5]	19.74	641	3327	1940	Seaborg
95	Americio	Am	7	[243.0614][5]	13.67	994	2607	1944	Seaborg
96	Curio	Cm	7	[247.0703][5]	13.51	1340		1944	Seaborg
97	Berkelio	Bk	7	[247.0703][5]	13.25	986		1949	Seaborg
98	Californio	Cf	7	[251.0796][5]	15.1	900		1950	Seaborg
99	Einsteinio	Es	7	[252.0829][5]		860		1952	Seaborg
100	Fermio	Fm	7	[257.0951][5]				1952	Seaborg
101	Mendelevio	Md	7	[258.0986][5]				1955	Seaborg
102	Nobelio	No	7	[259.1009][5]				1958	Seaborg
103	Laurencio	Lr	7, 3	[260.1053][5]				1961	Ghiorso
104	Rutherfordio	Rf	7, 4	[261.1087][5]				1964/69	Flerov
105	Dubnio	Db	7, 5	[262.1138][5]				1967/70	Flerov
106	Seaborgio	Sg	7, 6	[263.1182][5]				1974	Flerov
107	Bohrio	Bh	7, 7	[262.1229][5]				1976	Oganessian
108	Hassio	Hs	7, 8	[265][5]				1984	GSI
109	Meitnerio	Mt	7, 9	[266][5]				1982	GSI
110	Darmstadtio	Ds	7, 10	[269][5]				1994	GSI
111	Roentgenio	Rg	7, 11	[272][5]				1994	GSI
112	Copernicio	Cn	7, 12	[285][5]				1996	GSI
113	Nihonio	Nh	7, 13	[284][5]				2004	JINR, LLNL
114	Flerovio	Fl	7, 14	[289][5]				1999	JINR
115	Moscovio	Mc	7, 15	[288][5]				2004	JINR, LLNL
116	Livermorio	Lv	7, 16	[290][5]				2006	JINR, LLNL
117	Ténnesso	Ts	7, 17	[5]				2009-2010	JINR
118	Oganesson	Og	7, 18	[294][5]				2006	JINR, LLNL

Alcalinos	Alcalinotérreos	Lantánidos	Actínidos	Metais de transición
Metais do bloque p	Metaloides	Non metais	Halóxenos (non metais)	Gases nobres

Siglas incluídas na táboa

• GSI, Gesellschaft für Schwerionenforschung (Sociedade para a Investigación de Ións Pesados), Wixhausen, Darmstadt, Alemaña.
• JINR, Joint Institute for Nuclear Research (Instituto Unido para a Investigación Nuclear), Dubna, Moskvá Oblast, Rusia.
• LLNL, Lawrence Livermore National Laboratory (Laboratorio Nacional Lawrence Livermore) Livermore, California, Estados Unidos.
• LBNL, Lawrence Berkeley National Laboratory (Laboratorio Nacional Lawrence de Berkeley) Berkeley, California, Estados Unidos.

Táboa periódica

Artigo principal: Táboa periódica dos elementos.

A ordenación destes elementos en función das súas propiedades físicas e químicas, dá lugar á chamada Táboa periódica dos elementos.

v c e Táboa periódica
Grupo →	1	2	3		4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18
	Metais alcalinos	Metais alcalinotérreos														Nitroxenoides	Calcóxenos	Halóxenos	Gases nobres
↓ Período 1	hidróxeno1H																		helio2He
2	litio3Li	berilio4Be												boro5B	carbono6C	nitróxeno7N	osíxeno8O	flúor9F	neon10Ne
3	sodio11Na	magnesio12Mg												aluminio13Al	silicio14Si	fósforo15P	xofre16S	cloro17Cl	argon18Ar
4	potasio19K	calcio20Ca	escandio21Sc		titanio22Ti	vanadio23V	cromo24Cr	manganeso25Mn	ferro26Fe	cobalto27Co	níquel28Ni	cobre29Cu	cinc30Zn	galio31Ga	xermanio32Ge	arsénico33As	selenio34Se	bromo35Br	cripton36Kr
5	rubidio37Rb	estroncio38Sr	itrio39Y		circonio40Zr	niobio41Nb	molibdeno42Mo	tecnecio43Tc	rutenio44Ru	rodio45Rh	paladio46Pd	prata47Ag	cadmio48Cd	indio49In	estaño50Sn	antimonio51Sb	telurio52Te	iodo53I	xenon54Xe
6	cesio55Cs	bario56Ba	lantano57La		hafnio72Hf	tántalo73Ta	volframio74W	renio75Re	osmio76Os	iridio77Ir	platino78Pt	ouro79Au	mercurio80Hg	talio81Tl	chumbo82Pb	bismuto83Bi	polonio84Po	ástato85At	radon86Rn
7	francio87Fr	radio88Ra	actinio89Ac		rutherfordio104Rf	dubnio105Db	seaborgio106Sg	bohrio107Bh	hassio108Hs	meitnerio109Mt	darmstadtio110Ds	roentgenio111Rg	copernicio112Cn	nihonio113Nh	flerovio114Fl	moscovio115Mc	livermorio116Lv	ténnesso117Ts	oganesson118Og
					cerio58Ce	praseodimio59Pr	neodimio60Nd	promecio61Pm	samario62Sm	europio63Eu	gadolinio64Gd	terbio65Tb	disprosio66Dy	holmio67Ho	erbio68Er	tulio69Tm	iterbio70Yb	lutecio71Lu
					torio90Th	protactinio91Pa	uranio92U	neptunio93Np	plutonio94Pu	americio95Am	curio96Cm	berkelio97Bk	californio98Cf	einsteinio99Es	fermio100Fm	mendelevio101Md	nobelio102No	laurencio103Lr
A cor do número atómico indica o estado da materia (a 0 °C e 1 atm): negro=sólido verde=líquido vermello=gas gris=descoñecido O bordo indica a ocorrencia natural do elemento: Primitivo De decaemento Sintético A cor de fondo indica a subcategoría dentro da tendencia metal–metaloide–non metal: Metal Metaloide Non metal Propiedades químicas descoñecidas Alcalino Alcalinotérreo Lantánido Actínido Metal de transición Metal de postransición Non metal poliatómico Non metal diatómico Gas nobre

Abundancia dos elementos químicos

Abundancia dos elementos químicos na nosa galaxia
Elemento		H	He	O	C	Ne	Fe	N	Si	Mg	S
% en masa		73,9	24,0	1,04	0,46	0,13	0,11	0,096	0,065	0,058	0,044

Abundancia dos elementos químicos na Terra[6]
Elemento		Fe	O	Si	Mg	Ni	Ca	Al	S	Na	Co
% en masa		39,76	27,71	14,53	8,69	3,16	2,52	1,79	0,64	0,39	0,23

Abundancia dos elementos químicos na codia terrestre
Elemento		O	Si	Al	Fe	Ca	Na	Mg	K	Ti	H	P	Mn
% en masa		46	27	8,0	6,0	5,0	2,5	2,5	2,0	0,6	0,1	0,1	0,1

Abundancia dos elementos químicos nos océanos
Elemento		O	H	Cl	Na	Mg	S	Ca	K	Br	C
% en masa		85,89	10,82	1,94	1,08	0,129	0,091	0,04	0,04	0,0067	0,0028

Abundancia dos elementos químicos no corpo humano
Elemento		O	C	H	N	Ca	P	S	K	Na	Cl	Mg	Si	Fe	F
% en masa		61	23	10	2,6	1,4	1,1	0,20	0,20	0,14	0,12	0,027	0,026	0,006	0,0037