1609

Árið 1609 (MDCIX í rómverskum tölum) var ár sem hófst á fimmtudegi samkvæmt gregoríska tímatalinu eða sunnudegi samkvæmt júlíska tímatalinu.

Ár

1606 1607 1608 – 1609 – 1610 1611 1612

Áratugir

1591–1600 – 1601–1610 – 1611–1620

Aldir

16. öldin – 17. öldin – 18. öldin

Atburðir

Galileo Galilei hóf rannsóknir sínar með stjörnukíki þetta ár og gaf þær út árið eftir.

Janúar

• 15. janúar - Eitt af fyrstu fréttablöðum heims Avisa Relation oder Zeitung, kom fyrst út í Ágsborg.
• 31. janúar - Amsterdambanki var stofnaður.

Febrúar

• 28. febrúar - Vasilíj Sjúiskíj Rússakeisari og Karl 9. Svíakonungur gerðu með sér bandalag gegn Pólsk-litháíska samveldinu.
• Febrúar - Jan Karol Chodkiewicz lagði bæinn Pärnu í Eistlandi undir sig.
• Febrúar - Pólska þingið, sejm, gaf þátttakendum í Zebrzydowski-uppreisninni upp sakir.

Mars

• 11. mars - Sigmundur 3. Vasa lýsti Rússlandi stríð á hendur.
• 12. mars - Bermúda varð ensk nýlenda.
• 24. mars - Pólsk-litháíska samveldið sigraði flota Svía í orrusunni við Salis.
• 25. mars - Jóhann Vilhjálmur hertogi af Cléves-Jülich-Berg lést barnlaus sem leiddi til upphafs Jülich-erfðastríðsins.
• Mars - Holland og Spánn gerðu með sér tólf ára vopnahlé.

Apríl

• 4. apríl - Filippus 3. gaf út tilskipun um að kristnir márar skyldu reknir frá Spáni.
• 8.-29. apríl - Shimazu Yoshihiro lagði Ryūkyū-eyjar undir lénið Satsuma í Japan.

Maí

• 15. maí - Svíar sigruðu her falska Dímitríj 2. í orrustunni við Kamenka.
• 23. maí - Önnur stofnskrá Virginíu var formlega staðfest. Í stað ráðs kom landstjóri með alræðisvald.
• 25. maí - Sigmundur 3. Vasa flutti úr konungshöllnni í Wawel til Varsjár.

Júní

• 17. júní - Svíar sigruðu her falska Dímitríj 2. í orrustunni við Torzhok.

Júlí

Fáni kaþólska bandalagsins

• 6. júlí - Rúdolf 2. keisari veitti Bæheimi trúfrelsi.
• 10. júlí - Kaþólska bandalagið var stofnað í München.
• 15. júlí - Svíar unnu lokasigur á kósakkaher falska Dímítríj 2. í orrustunni við Tver.
• 21. júlí - Jakob 1. Englandskonungur skipaði skoska biskupinn George Montgomery yfir nefnd sem átti að gera öll lönd í Ulster upptæk vegna Jarlaflóttans og byggja þau mótmælendum.
• 23. júlí - Fellibylur tvístraði níu skipa flota enskra landnema á leið til Virginíu.
• 28. júlí - Bermúda var byggð enskum skipbrotsmönnum af skipinu Sea Venture.
• 30. júlí - Franski landkönnuðurinn Samuel de Champlain tók þátt í orrustu milli húronindíána og írókesa og skaut tvo höfðingja írókesa til bana.

Ágúst

• 20. ágúst - Íbúar Silesíu fá trúfrelsi.
• 25. ágúst - Galileo Galilei sýndi nokkrum feneyskum kaupmönnum stjörnukíki sem hann notaði til að skoða tungl Júpíters og afsanna þannig jarðmiðjukenninguna.
• 28. ágúst - Henry Hudson uppgötvaði Delawareflóa.

September

Kristnir márar stíga á skip í höfninni í Denia í Valensíu.

• 2. september - Henry Hudson kom í New York-flóa.
• 12. september - Henry Hudson kom að ósum Hudsonfljóts.
• 20. september - Hollenska Austur-Indíafélagið setti upp skrifstofu í Hirado í Japan.
• 22. september - Allir kristnir márar voru reknir frá Spáni til Marokkó. Allt að þriðjungur íbúa suðurhéraða Spánar hvarf á brott.
• 29. september - Sigmundur 3. Vasa rauf vopnahlé við Rússa og settist um Smolensk.

Október

• 12. október - Vísan Þrjár blindar mýs eftir Thomas Ravenscroft kom út á prenti í London.
• 28. október - Svíar unnu sigur á her falska Dímítríjs 2. í orrustunni við Troitsko.

Nóvember

• 30. nóvember - Galileo Galilei gerði kort af tunglinu með aðstoð sjónauka.

Desember

• 8. desember - Fyrsti lessalur bókasafnsins Biblioteca Ambrosiana í Mílanó opnaði almenningi.
• 29. desember - Jesúítar stofnuðu trúboðsstöðina San Ignacio Guazú í Paragvæ og fengu leyfi Spánarkonungs til að halda þar 3-8000 guaraníindíánum frá þrælahaldi.

Ódagsettir atburðir

Síða úr Astronomia Nova eftir Johannes Kepler sem sýnir þrjár eldri kenningar um hreyfingar himintungla.

• Upphaf galdrafársins í Baskalandi, umfangsmestu galdraofsókna sem Spænski rannsóknarrétturinn réðist í.
• William Keeling uppgötvaði Kókoseyjar.
• Crymogæa eftir Arngrím lærða kom út í Hamborg.
• Vestmannaeyjar urðu sjálfstæð sýsla.
• Johannes Kepler setti fram lögmál sín um hreyfingar reikistjarnanna í Astronomia Nova.
• Varsjá tók við af Kraká sem höfuðborg Pólsk-litháíska samveldisins
• Óperan Orfeus eftir Claudio Monteverdi kom út.
• Sonnettur Shakespeares voru fyrst gefnar út á prenti í London.
• Hollendingar hófu verslun í Makassar á Sulawesi í Indónesíu.

Fædd

• 22. mars - Jóhann 2. Kasimír Vasa, konungur Póllands (d. 1672).
• 18. mars - Friðrik 3. Danakonungur (d. 1670).
• 16. maí - Ferdinand kardináli, spænskur herforingi (d. 1641).
• 29. júní - Pierre-Paul Riquet, franskur verkfræðingur (d. 1680).
• 28. júlí - Judith Leyster, hollenskur listmálari (d. 1660).
• 18. október - Josias Rantzau, þýskur herforingi (d. 1650).
• 19. október - Giovanni Bona, ítalskur kardináli (d. 1674).
• 15. nóvember - Henríetta María Englandsdrottning (d. 1669).

Ódagsett

• Hannibal Sehested, ríkisstjóri Noregs (d. 1666).

Dáin

Sjálfsmynd af Annibale Carracci frá því um 1605.

• 15. júlí - Annibale Carracci, ítalskur listamaður (f. 1560).
• 20. júlí - Federico Zuccari, ítalskur listamaður (f. 1542).
• 20. ágúst - Joseph Duchesne, franskur efnafræðingur.
• 17. september - Rabbí Judah Loew ben Bezalel frá Prag.
• 19. október - Jacobus Arminius, hollenskur guðfræðingur.
• 16. desember - Arild Huitfeldt, danskur sagnaritari (f. 1546).

Tenglar