Mtume Andrea

Mtume Andrea alikuwa Myahudi wa karne ya 1, mmoja kati ya wawili wa kwanza kati ya Mitume wa Yesu.

Mtakatifu Andrea, mtume, mchoro wa Yoan wa Gabrovo, karne ya 19.

Kifodini cha Mtume Andrea msalabani

Mitume wa Yesu
Wa kwanza, Simoni Petro Andrea Yakobo Mkubwa Yohane Filipo Bartholomayo Tomaso Mathayo Yakobo Mdogo Simoni Mkananayo Yuda Tadei Yuda Iskarioti. Baada ya kifo chake, nafasi yake ilishikwa na Mathiya

Mfululizo wa kurasa juu ya Yesu
Yesu Kristo na Ukristo Umwilisho  • Utoto wa Yesu  • Ubatizo  • Arusi ya Kana  • Utume wa Yesu  • Mifano ya Yesu  • Miujiza ya Yesu  • Kugeuka sura  • Karamu ya mwisho  • Msalaba wa Yesu  • Maneno saba  • Kifo cha Yesu  • Ufufuko wa Yesu  • Kupaa mbinguni  • Ujio wa pili • Yesu na matabiri ya Agano la Kale  • Injili  • Majina ya Yesu katika Agano Jipya  • Yesu kadiri ya historia  • Tarehe za maisha ya Yesu  • Kristolojia
Mazingira ya Yesu Wayahudi  • Kiaramu  • Bikira Maria  • Yosefu (mume wa Maria)  • Familia takatifu  • Ukoo wa Yesu  • Ndugu wa Yesu  • Yohane Mbatizaji
Mitazamo juu ya Yesu Mitazamo katika Agano Jipya  · Mitazamo ya Kikristo  • Mitazamo ya Kiyahudi  • Mitazamo ya Kiislamu  • Yesu katika sanaa This box: onyesha majadiliano hariri

Anaheshimiwa na Wakristo wote kama mtakatifu, hasa tarehe 30 Novemba iliyo sikukuu yake^[1].

Ni msimamizi wa Uskoti, Russia, Ugiriki, Romania, Malta, Prussia, wa jimbo la Konstantinopoli na wa mabaharia, wavuvi, na waimbaji.

Asili na jina

Inakadiriwa alizaliwa mwaka 6 K.K. huko Bethsaida akauawa 60 hivi huko Patras (Ugiriki).

Jina lake asili la Kiyahudi halijulikani. Kwa Kigiriki aliitwa Ανδρέας (Andreas, maana yake Mwanamume, Rijali). Anaitwa pia Protocletos yaani Wa kwanza kuitwa (na Yesu Kristo).

Agano Jipya linasema Andrea alikuwa ndugu wa Mtume Petro, mwana wa Yona au Yohana (Math 16:17; Yoh 1:42).

Wito wake

Kuitwa kwa mtume Petro na Andrea, mchoro wa Caravaggio.

Wote wawili walihamia Kafarnaumu ili kufanya kazi ya uvuvi, na ndipo walipoitwa na Yesu kuwa "wavuvi wa watu" (ἁλιείς ἀνθρώπων, halieis anthropon).

Injili ya Yohane inaarifu kuwa Andrea aliwahi kuwa mwanafunzi wa Yohane Mbatizaji, mpaka nabii huyo alipomuelekeza amfuate Yesu Kristo, "Mwanakondoo wa Mungu" atakayekamilisha kazi yake mwenyewe (Yoh 1:35-40). Andrea akiwa wa kwanza kumtambua Yesu kuwa Masiya, alimtambulisha kwa ndugu yake hukohuko kwenye mto Yordani (Yoh 1:41).

Ni baada ya hapo kwamba waliitwa kuacha yote wamfuate Yesu (Mk 1:17-18; Math 4:19-20; Lk 5:11).

Baada ya ufufuko wa Yesu

Katika Injili Andrea anatajwa mara kadhaa kuwa karibu sana na Yesu (Mk 13:3; Yoh 6:8, 12:22), lakini katika Matendo ya Mitume anatajwa mara moja tu, katika orodha ya Mitume (1:13).

Mwanahistoria Eusebius wa Kaisarea anataja Asia Ndogo, Skizia, pwani ya Bahari Nyeusi na mto Volga hadi Kiev kuwa mahali pa utume wake baada ya ufufuko wa Yesu.

Mapokeo mengine yanadai alifanya utume sehemu za Akaya (Ugiriki) akasulubiwa huko Patras juu ya msalaba wenye umbo la X uliopewa jina lake^[2].

Apokrifa za Andrea

Kati ya vitabu vilivyokataliwa na Kanisa (Decretum Gelasianum ya Papa Gelasio I) kuna Injili ya Andrea na Matendo ya Andrea vilivyoandikwa karne ya 3.

Picha

• 
  Ndugu Limbourg, Kifodini cha Mt. Andrea, toka Les Très Riches Heures du duc de Berry, Chantilly, Musée Condé
• 
  Bartolomé Esteban Murillo, Kifodini cha Mt. Andrea, Madrid, Prado
• 
  José de Ribera, Kifodini cha Mt. Andrea, 1628, Budapest, Szépmüvészeti Múzeum.
• 
  Kifodini cha Mt. Andrea, karne XII, Presencio.

Tazama pia

• Watakatifu wa Agano la Kale
• Orodha ya Watakatifu Wakristo
• Orodha ya Watakatifu wa Afrika
• Orodha ya Watakatifu Wafransisko