2025

yaro From Wikipedia, the free encyclopedia

Remove ads

La yaro 2025 (MMXXV segun Romala algarismi) esas yaro komencinta ye merkurdio segun Gregoriala kalendario. Ol esas la 25ma yaro di la 3ma yarmilo, la 25ma yaro di la 21ma yarcento e la 6ma yaro di la yari 2020a.

Historio > yarcento
Yarcenti:
20ma21ma22ma
Yardeki:

2000a2010a2020a2030a2040a
2050a2060a2070a2080a2090a
2100a


Yari:

20012002200320042005
20062007200820092010
20112012201320142015
20162017201820192020
20212022202320242025
20262027202820292030
20312032203320342035
20362037203820392040
20412042204320442045
20462047204820492050
20512052205320542055
20562057205820592060
20612062206320642065
20662067206820692070
20712072207320742075
20762077207820792080
20812082208320842085
20862087208820892090
20912092209320942095
20962097209820992100

Dum la komenco di ca yaro, l'invado di Ukraina da Rusia, l'Interna milito di Sudan, l'interna milito di Myanmar e la Milito Israel-Hamas duris.

Segun Chiniala horoskopo, 2025 esas la yaro di la Serpento.

Remove ads

Klimato ed ambiento

Incendii en Kalifornia divenis devastanta, e de la 1ma til la 14ma di januaro li produktis adminime 25 morti[1] e cirkume 180 mil plusa homi diplasita.[2] L'incendii atingis richa quarteri di multa urbi, inkluzite domegi de Anthony Hopkins, Paris Hilton ed altri. Gavin Newsom, guvernisto di Kalifornia, deklaras ke l'incendii che komtio Los Angeles povas esar "la maxim mala naturala dizastro de Usana historio", e la domaji povas superirar 135 miliardi di dolari[1]. Ye la 8ma di januaro, revuo Nature publikigis studio montranta ke 1/4 ek 23 496 speci studiita di krustacei, fishi e raptera insekti minacesas pri extingo[3]. En Brazilia, pluvegi efektigis rapida inundadi en terglitadi che urbi Coronel Fabriciano, Ipatinga, Santana do Paraíso e Timóteo, en Minas Gerais, produktanta 12 morti. En 6 hori, pluvis 206 mm en Ipatinga, kontre ke mezavalore l'urbo recevas 174 mm di pluvi dum januaro[4]. Ank en sud-estala regiono di Brazilia, urbo Peruíbe recevis 263 mm di pluvo en 24 hori, kande on expektis 236 mm por la tota monato januaro en la urbo[5]. En Indonezia, 17 personi mortas e 8 desaparas pro terglitadi e rapida inundadi efektigita da pluvegi, che provinco Centrala Java[6]. En Europa, extertropikala ciklono Éowyn frapas Irlando e Skotia ye la 24ma di januaro 2025, per venti qui atingis 183 km/h. Ol esis la maxim forta tempesto qua frapis Irlando depos uragano Debbie, en 1961. De la 24ma til la 30ma di januaro, tempesto Herminia frapis Irlando, Unionita Rejio, Portugal, Hispania e Francia per venti qui atingis 128 km/h, produktanta "la maxim serioza inundadi en 40 yari" en Bretonia e Normandia[7]. Fine, de la 27ma til la 31ma di januaro, tempesto Ivo anke frapis la westo di Francia, e l'inundado duris en regioni ja inundita dum l'antea tempesti.

Ye la 6ma di januaro 2025, Europana kosmala agenterio Copernicus publikigis inquesto montranta ke januaro 2025 esis la maxim varma enrejistrita dum la historio di la planeto. La mezavalora temperaturi di la planeto esis 1,75 gradi Celsius plu alta kam la mezavalora temperaturi enrejistrita dum la komenco dil industriala revoluciono[8]. Ye la 7ma di marto eventas violentoza tempesto en Bahía Blanca, Arjentinia, qua produktis adminime 16 morti. La pluvo-quanto atingis 400 mm, equivalanta a 70% de la tota pluvo-quanto qua ordinare falas omnayare sur la urbo[9]. Ye la 10ma di marto, ciklono Jude frapis distrikto Mossuril, provinco Nampula, en Mozambik, produktanta 9 morti, 20 plusa homi vundita, e plua kam 100 mil personi afektita[10]. Ye la 26ma di marto, Boliviana prezidanto Luis Alberto Arce deklaris nacional urjanteso pro katastrofoza inundadi, qui produktis plua kam 50 morti e domajis proprieti di plua kam 100 mil personi. La deklaro eventis pos pluvegi nenormale intensa, qui afektis omna 9 Boliviana departmenti[11].

En Australia, signifikiva inundadi frapis nord-estala stato Quinslando de januaro til aprilo. La domaji kalkulita til la 12ma di aprilo superirabis 1,2 miliard dolari Australiana. En marto ed aprilo, pluvegi ed inundadi anke frapis la sudwesto di la lando. De la 20ma til la 25ma di mayo eventis granda inundadi en la centro e norda litoro di estala stato Nova Sud Wals, qui afektis plua kam 48 mil personi e produktis 5 morti. Taree, an la centro di la regiono inundita, recevis 427 mm di pluvi en du dii, la maxim granda inundado enrejistrita en la zono depos 1920. Ye la 21ma di mayo, l'inundado da fluvio Manning superiris preske 100-yara rekordo kande lua nivelo superiris 6 metri[12]. En Usa, de la 15ma til la 16ma di mayo 56 tornadi frapis diversa arei di Arkansas, Tennessee, Missouri, Illinois, Indiana, Ohio, e Kentucky, produktanta 27 morti (e plusa 4 por sekundara efekti) e plua kam 69 plusa homi vundita. Un ek la tornadi atingis 310 km/horo en Marion, Illinois. En Arjentinia, de la 16ma til la 18ma di mayo eventis violentoza pluvego che provinco Buenos Aires, kun greluno, fulmini, falio di temperaturo e manko di elektro, qua produktis 3 morti. En India, dum la lasta semano di mayo e komenco di junio, pluvegi en nord-estala stati produktis adminime 30 morti[13]. En Sudafrika, segun statistiki de la 11ma di junio, adminime 49 personi mortis pro inundadi qui devastis provinco Estala Kabo (Eastern Cape)[14].

Somero komencis en norda misfero kun rekordi di temperaturi en multa regioni di Europa, exemple en Mora, Portugal, ube enrejistresis 46,6°C ye la 29ma di junio[15]. Sevilla, Hispania, enrejistris 46°C[15], nacionala rekordo. En Roma, Milano e Trento la temperaturi anke superiris 40°C[15]. Ye la 1ma di julio en Paris, la somito di Turmo Eiffel klozesis por vizitato pro l'ecesiva varmigo[16]. Til la 7ma di julio, on kalkulis ke plua kam 1400 personi mortabis en la tota Europa e Turkia konseque de varmeso. En Usa, grandega e devastanta inundadi eventis che stato Texas, komencinta ye la 4ma di julio. Adminime 95 personi mortis til la 7ma di julio[17], e plua kam 41 plusa homi restas desaparinta.

Remove ads

Eventi

Remove ads

Naski

Morti

Thumb
Ágnes Keleti
Thumb
David Lynch
Thumb
Horst Köhler
Thumb
Roberta Flack
Thumb
George Foreman
Thumb
Papo Franciskus
Thumb
Trần Đức Lương
Thumb
Sly Stone
Remove ads

Nobel-premiiziti

Referi

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads