Eurovision Song Contest 1983
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Eurovision Song Contest 1983 var den 28. utgåva av Eurovision Song Contest, den årlege songtevlinga for medlemmane i Den europeiske kringkastingsunionen (EBU). Konkurransen fann stad i dåverande Vest-Tyskland etter at landet vann året før med Nicole og «Ein bißchen Frieden». Finalen blei produsert av den tyske ålmennkringkastaren ARD saman med bayerske BR og blei halden laurdag 23. april 1983 i Rudi-Sedlmayer-Halle i München. Dette var andre gongen Tyskland arrangerte finalen, fyrste gongen var i Frankfurt i 1957. Programleiar var den tyske dansaren Marlène Charell.
Remove ads
Totalt deltok 20 land, to fleire enn året før. Frankrike, Hellas og Italia var alle tilbake etter fråværet i 1982, mens Irland måtte trekkje seg på grunn av streik hos kringkastaren RTÉ. Landet overførte likevel finalen og brukte BBC sin kommentator Terry Wogan som kommentator.
Luxembourg vann Eurovision Song Contest for femte gong med balladen «Si la vie est cadeau», sungen av Corinne Hermès. I motsetnad til vinnarlåtane åra førre, fekk «Si la vie est cadeau» og Hermès liten kommersiell suksess etter finalen. Like bak følgde Israel som var representert av si store popstjerne Ofra Haza og låten «Khai». Sverige blei nummer tre med 16-årige Carola Häggkvist og «Främling». Låten blei ein kjempehit både i Sverige og i Noreg, og deltakinga blei starten på hennar suksessfulle karriere i Skandinavia. Ein stor hit fekk også fjerdeplassen Jugoslavia med låten «Džuli», framført av Daniel. Låten gjekk inn på hitlister over heile Europa, og i Noreg nådde han ein tredjeplass. Vertsnasjonen Tyskland ende på femteplass. Jahn Teigen representerte Noreg for tredje gong. Han deltok med «Do re mi» og enda på ein delt niandeplass med 53 poeng.
Remove ads
Bakgrunn
Etter sigeren med Nicole og «Ein bißchen Frieden» året før, var det Vest-Tyskland som stod vertskap for konkurransen i 1983. Landet hadde arrangert finalen éin gong tidlegare, i [Frankfurt i 1957, men på den tida eksisterte ikkje tradisjonen med at vinnarlandet fekk arrangere konkurransen året etter. Dette var dimed fyrste gongen Vest-Tyskland var vert etter sjølv å ha vunne Eurovision Song Contest. Den tyske kringkastaren ARD var arrangør saman med den regionale kringkastaren Bayerischer Rundfunk. Arrangørane la finalen til München og idrettshallen Rudi-Sedlmayer-Halle. Arenaen blei opna elleve år tidlegare, som basketballarena under sommar-OL same år. Arenaen har 6700 sitjeplassar, men under sendinga var det berre 3500 publikummarar i salen.[1] Programleiar var dansaren og songaren Marlène Charell.
Remove ads
Format
Frankrike var tilbake igjen i Eurovision Song Contest etter boikotten året før. Årsaka var at tv-kanalen Antenne 2 hadde tatt over rettane til konkurransen frå TF1 som hadde hatt rettane tidlegare. Også Italia og Hellas returnerte til konkurransen, mens Irland trekte seg av økonomiske årsaker etter ein omfattande streik hos kringkastaren RTÉ.[2][3][4] Irsk fjernsyn sende konkurransen, men brukte i staden BBC sin kommentator Terry Wogan.[1] Dimed stilte 20 land i konkurransen, noko som var ei tangering av rekorden frå 1978 og 1981. Dette var også fyrste gongen Eurovision Song Contest blei send i Australia, og det var fyrste gongen konkurransen blei send direkte på Island via satellitt.[5]
Remove ads
Sendinga
Programmet starta med ein film med bilete frå ulike stadar i Vest-Tyskland, blant anna Hamburg, Köln, Bremen, München, Nürnberg, Schwarzwald og Vest-Berlin. Deretter kom programleiaren Marlène Charell på scena og introduserte alle deltakarlanda. Alle artistane kom opp på scena, ei bogeforma scene med orkesteret framføre seg. Sjølve scenebakgrunnen var ein vegg med ljossette stålstenger, som såg ut som store, glødande varmetrådar.[1]
Med alle artistane samla på scena, ønskte programleiar Charell velkommen på tysk, engelsk og fransk. Undervegs presenterte programleiaren all informasjon på dei tre språka, også poenga under avrøystinga. Dette gjorde at sendinga for fyrste gong passerte tre timar.[6] Musikalsk leiar for orkesteret var Dieter Reith.
Programmet hadde eit potensielt publikum på 500 millioner sjåarar. Sendinga blei send til alle deltakerlanda i tillegg til fleire austeuropeiske land og Australia. Startrekkjefølgja blei avgjort ved loddtrekking, og Frankrike starta, mens Luxembourg avslutta. Noreg hadde startnummer to.
Fleire av songane som deltok dette året, fekk stor suksess i etterkant av konkurransen. Israel sitt bidrag, Ofra Haza med «Khai», kom på andreplass, og songen blei ein stor hit i delar av Europa. Seinare blei ho internasjonalt kjend, og toppa blant anna den norske singellista med songen «Im nin' alu» i 1988. Dette var også året der svenske Carola deltok for fyrste gong, og ho kom på tredjeplass med «Främling». Songen blei seinare populær i heimlandet og toppa også den norske singellista.[7] Carola deltok i Eurovision Song Contest igjen i 1991, då ho vann, og i 2006, då ho blei nummer fem. Det jugoslaviske bidraget, «Džuli», kom på fjerdeplass og blei også ein stor hit i Europa og i Noreg.[8] Songen blei også gjeven ut i ein engelsk versjon, kalla «Julie».[9] Finske Ami Aspelund spelte rundt 40 år seinare inn ein versjon av Bjørn Eidsvåg sin song «Floden», saman med Erik-André Hvidsten.
Mindre suksess fekk vinnaren Corinne Hermès, som representerte Luxembourg med songen «Si la vie est cadeau». Dette var den femte sigeren til Luxembourg, og landet var no det mestvinnande landet i Eurovision Song Contest saman med Frankrike. Samanlikna med vinnarsongane åra før, fekk «Si la vie est cadeau» ein heller laber kommersiell suksess.[6] Songen nådde ein andreplass på den franske singellista og ein tredjeplass i Belgia. Songen tok seg også inn på listene i Irland, Sverige, Sveits og Nederland, men fekk ingen listeplassering i dei fleste andre europeiske land. Heller ikkje i Noreg kom songen inn på singellista.[10] Låten fekk ingen poeng frå den norske jurygruppa, og norsk presse var ikkje imponert over vinnarmelodien – og omtala han som «melodien ingen husker», «en pinlig opplevelse» og «en skuffende seier for de fleste».[11][12][13] Corinne Hermès spelte inn songen i ein tysk versjon, «Liebe gibt und nimmt», og ein engelsk versjon: «Words of Love».
Det norske bidraget
Noreg blei for tredje og siste gong representert av Jahn Teigen som song «Do re mi». Songen hadde vunne Melodi Grand Prix 26. februar, og eigentleg skulle Wenche Myhre ha sunge han. Men Myhre og sonen Dan deltok også i den tyske finalen, og det tyske reglementet tillot ikkje deltaking i fleire land. Jahn Teigen tok dimed sjølv rolla som vokalist, med Myhre som korist.[14]
I den internasjonale finalen var Noreg det andre bidraget ut på scena – det same startnummeret som Jahn Teigen hadde med «Mil etter mil» i 1978. Wenche Myhre var ikkje med som korist. I staden steppa den dåverande kjærasten til Teigen, Anita Skorgan inn, og Skorgan og Teigen kvitterte med eit kyss midtvegs under framsyninga.[15] Kari Mette Aamodt, Siri Lenning Frømyhr og Nina Bayer var koristar saman med Skorgan.[16] Den norske dirigenten var Sigurd Jansen, som blei introdusert som «Johannes Skorgan» då programleiar Marlène Charell gløymde namnet hans på direkten.[15][17]
På førehand hadde norsk presse stor tru på det norske bidraget, og vinnarlåten blei liggjande på på den norske singellista i ti veker.[18][19] I den internasjonale finalen hamna også Noreg i øvre halvdel av resultatlista for fyrste gong sidan 1973. Noreg kom på delt niandeplass med 53 poeng.
Trua på det norske bidraget spegla seg også i sjåartala for den internasjonale finalen i München. 92 prosent av alle nordmenn over 15 år såg finalen, ifølgje en ScanFact-undersøking gjort for VG. Dette var det mest sette programmet på norsk fjernsyn i 1983.[20] Talet kan ikkje direkte samanliknast med dagens tv-meter-målingar, som gjev eit langt meir presist bilete av nordmenns tv-sjåing.
Kommentator for NRK Fjernsynet var Ivar Dyrhaug, mens Erik Heyerdahl kommenterte for NRK Radio. Erik Diesen las dei norske jurypoenga frå studio på NRK Marienlyst i Oslo.
Avrøystinga
Kvart land land hadde ei jurygruppe med elleve lekfolk mellom 16 og 60 år, som bedømde songane frå dei andre landa med poeng frå 1 til 5. Deretter summerte jurysekretæren saman poenga. Songen som fekk flest jurypoeng, blei tildelt 12 poeng frå den nasjonale jurygruppa. Andreplassen fekk 10, tredjeplassen 8, fjerdeplassen 7 og så vidare ned til tiandeplassen som fekk 1 poeng. Altså gav kvar jurygruppe 12, 10 og 8–1 poeng til sine ti favorittsongar. Det var ikkje lov å røyste på bidraget frå sitt eige land. Oppsynsmann for avrøystinga var Frank Naef frå EBU. Kvart land hadde ein representant som las opp poenga frå den nasjonale jurygruppa via telefon på direkten under avrøystinga.
Charell annonnserte poenga på engelsk, fransk og tysk, noko som gjorde at poengutdelinga varte i nesten ein time. I tillegg gjorde Charell ei rekkje språklege feil. Blant anna blanda ho orda for «poeng», og ho prøvde på eitt tidspunkt å gje poeng til «Schweden» (Sverige) som var meint til «Schweiz» (Sveits).[1]
Avrøystinga var jamn og spennande, og Vest-Tyskland tok tidleg leiinga. Etter kvart blanda også Luxembourg, Sverige, Jugoslavia og Israel seg inn i tetstrida. Mot slutten av avrøystinga blei det klart at Luxembourg kom til å gå av med sigeren. Vinnarsongen fekk ingen poeng frå den norske jurygruppa, og dette var fyrste gongen Noreg ikkje gav poeng til vinnarbidraget etter at det nye poengsystemet blei innført i 1975.
Remove ads
Deltakarar
Liste over deltakarane og det offisielle resultatet.[21] Tabellen er rangert etter startrekkjefølgje, plasseringa og poengsummen er i kolonnane til høgre.
Tilbakevendande artistar
Remove ads
Poengtavle
Tavla er ordna etter røysterekkjefølgja i finalen.[23]
12 poeng
Kvart land gav 12 poeng til sin favoritt. Under er ein oversikt over alle 12-poengarane som blei gjevne under avrøystinga.
Remove ads
Dirigentar
Mens Dieter Reith var sjefdirigent, hadde kvart land med sin eigen dirigent. Under er ei liste over dirigentane til deltakarlanda, lista etter startrekkjefølgja.[24]
Frankrike – François Rauber
Noreg – Sigurd Jansen
Storbritannia – John Coleman
Sverige – Anders Ekdahl
Italia – Maurizio Fabrizio
Tyrkia – Buğra Uğur
Spania – José Miguel Evoras
Sveits – Robert Weber
Finland – Ossi Runne
Hellas – Mimis Plessas
Nederland – Piet Souer
Jugoslavia – Radovan Papović
Kypros – Mikhalis Rozakis
Vest-Tyskland – Dieter Reith
Danmark – Allan Botschinsky
Israel – Silvio Nanssi Brandes
Portugal – Mike Sergeant
Austerrike – Richard Österreicher
Belgia – Freddy Sunder
Luxembourg – Michel Bernholc
Remove ads
Kommentatorar og poengopplesarar
Poengopplesarar
Kvart land hadde ein talsperson som annonserte poenga frå den nasjonale jurygruppa på engelsk eller fransk over telefon.[25] Under er talspersonene i same rekkefølgje som under avrøystinga:
- Frankrike – Nicole André
- Noreg – Erik Diesen
- Storbritannia – Colin Berry[26]
- Sverige – Agneta Bolme Börjefors[27]
- Italia – Paola Perissi
- Tyrkia – Fatih Orbay
- Spania – Rosa Campano[28]
- Sveits – Michel Stocker[29]
- Finland – Solveig Herlin
- Hellas – Irini Gavala
- Nederland – Flip van der Schalie
- Jugoslavia – Ukjend
- Kypros – Anna Partelidou
- Vest-Tyskland – Carolin Reiber
- Danmark – Bent Henius
- Israel – Yitzhak Shim'oni
- Portugal – João Abel Fonseca
- Austerrike – Tilia Herold
- Belgia – An Ploegaerts
- Luxembourg – Jacques Harvey
Kommentatorar og sendingar
Finalen blei overført til alle deltakarlanda, i tillegg till Irland, Island og fleire land i Aust-Europa. For fyrste gong blei også sendinga overført til Australia, men då i opptak dagen etter. Dei fleste landa hadde eigne kommentatorar som formidla informasjon og hendingar direkte til sjåarane. Oversikt over kommentatorar under Eurovision Song Contest 1983:[30]
.svg){kind=link}
Remove ads
Kjelder
Bakgrunnsstoff
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads