1709
rok / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące 1709?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
POKAŻ WSZYSTKIE PYTANIA
Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Pn | Wt | Śr | Cz | Pt | Sb | Nd | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
40 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
41 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
42 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
43 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
44 | 28 | 29 | 30 | 31 |
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Pn | Wt | Śr | Cz | Pt | Sb | Nd | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
48 | 1 | ||||||
49 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
50 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
51 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
52 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
53 | 30 | 31 |
Zamknij
Rządzący państwami w 1709
Kalendarz na rok 1709
- W Środkowej Europie panowała jedna z najcięższych zim w okresie nowożytnym
- Epidemia dżumy w Wielkopolsce – 9 tys. ofiar w Poznaniu
- lipiec-grudzień - w Gdańsku panowała epidemia dżumy, która zabiła 1/3 mieszkańców (33 453 osób)
- 12 kwietnia – III wojna północna: w bitwie pod Lachowcami hetman wielki litewski Kazimierz Jan Sapieha pokonał hetmana Grzegorza Ogińskiego sprzyjającego carowi Piotrowi I.
- 5 października – August II spotkał się w Toruniu z Piotrem I, który w lipcu pokonał Szwedów pod Połtawą. Tam też podpisano traktat sojuszniczy między oboma władcami.
- 20 października – król August II i car Piotr I zawarli I traktat w Toruniu.
- August II Mocny ponownie został obrany królem Polski.
- 2 lutego – marynarz-rozbitek Alexander Selkirk odnaleziony na bezludnej wyspie Juan Fernandez, na której spędził 5 lat (od 1703 roku). Zdarzenie posłużyło za pierwowzór motywu powieści Robinson Crusoe, którą napisze Daniel Defoe w 1719 roku.
- 14 lutego – Alain-René Lesage wystawił sztukę: Turcaret, która była satyrą na finansistów francuskich. Komedia wywołała oburzenie kół rządzących.
- 17 marca – Pierre Rouillé de Marbeuf szefem francuskiej Wielkiej Rady Państwowej (Grand Conseil).
- 12 kwietnia – Richard Steele i Joseph Addison zaczęli wydawać gazetę the Tatler.
- 22 kwietnia – pożar strawił większą część Budziszyna.
- Maj – próba negocjacji pokojowych francusko-holenderskich (Jean-Baptiste Colbert de Torcy i Anthonie Heinsius).
- Maj – korsarz René Duguay-Trouin nobilitowany.
- 9 maja – Michel Chamillart popadł w niełaskę francuskiego dworu.
- 8 lipca – Piotr Wielki zadał pod Połtawą decydującą klęskę Karolowi XII i jego sojusznikowi hetmanowi Iwanowi Mazepie. 11 lipca niedobitki kierowane przez Löwenhaupta kapitulowały w Perewłocznej.
- 9 lipca – zbrojne powstanie protestanckie w Vivarais (Francja).
- 8 sierpnia – Bartolomeu de Gusmão dokonał pierwszej udokumentowanej próby z balonem wypełnionym gorącym powietrzem.
- 3 września – pierwsza duża grupa kolonistów niemieckich i szwajcarskich dotarła do Ameryki (Karolina Północna i Karolina Południowa).
- 11 września – wojna o sukcesję hiszpańską: połączone armie Wielkiej Brytanii, Holandii i Austrii pokonały Francję w bitwie pod Malplaquet – rzeź 40 000 ludzi.
- 12 października – założenie miasta Chihuahua (Meksyk).
- 20 października – wojna o sukcesję hiszpańską: wojska austriacko-brytyjskie zajęły Mons w Niderlandach.
- 29 października – opactwo "heretyckie" w Port-Royal rozpędzone. Rozkaz wydał Ludwik XIV.
- Surowa zima w Europie płn. - głód.
- 1709-1711 Duńczycy bezskutecznie próbowali odzyskać prowincję Skania z rąk szwedzkich.
- Saksonia: Johann Friedrich Böttger wynalazł porcelanę.
- Kryzys gospodarczy, mróz i głód we Francji. Mróz zabił 24 000 Paryżan. Zamarzło wybrzeże Atlantyku i Sekwana.
- Paryż: reprezentanci Comédie-Française zdemolowali loże teatru Saint-Genaine. Szkody naprawiono.
- Parlament Flandrii przeniósł się z Tournai do Cambrai.
- akcyza na pieprz w Wielkiej Brytanii.
- Pierwszy Copyright Act w Wielkiej Brytanii.
- Prusy po raz pierwszy zaproponowały Rosji rozbiór Polski. Piotr Wielki odpowiedział negatywnie: Es sei nicht praktikabel.
- Miasta i gminy: Berlin, Cölln, Friedrichswerder, Dorotheenstadt i Friedrichstadt zostały zjednoczone w miasto Berlin.
- Kolonia: woda kolońska wynaleziona przez Johanna Marię Farina.
- Neapol: pierwsza opera buffa.
- Wiedeń: manufaktura luster.
- W Rosji wydrukowano pierwszy kalendarz.
- Francuzi zburzyli brytyjska kolonię Saint John’s.
- 17 marca – Aleksy Grigoriewicz Razumowski (ros. Алексе́й Григо́рьевич Разумо́вский), rosyjski hrabia, feldmarszałek, działacz państwowy i polityk, faworyt i mąż cesarzowej Elżbiety (zm. 1771)
- 26 sierpnia – Wilhelm Repin, francuski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1794)
- 18 września – Samuel Johnson, angielski pisarz i leksykograf (zm. 1784)
- 2 listopada – Anna Hanowerska, księżniczka angielska, księżna Oranii-Nassau (zm. 1759)
- 29 grudnia – Elżbieta Romanowa (ros. Елизавета Петровна), cesarzowa Rosji (zm. 1762)
- data dzienna nieznana:
- Christoph Schaffrath, niemiecki kompozytor, klawesynista i teoretyk muzyki (zm. 1763)
- 19 lutego – Tsunayoshi Tokugawa (jap. 徳川綱吉), piąty siogun z dynastii Tokugawa (ur. 1646)
- 2 października – Iwan Mazepa (ukr. Іван Мазепа), hetman kozacki (ur. 1639)
- 9 listopada – Caspar Castner, niemiecki jezuita, matematyk (ur. 1655)
- 1 grudnia – Abraham a Sancta Clara, właśc. Johann Ulrich Megerle, austriacki kaznodzieja i pisarz (ur. 1644)
Święta ruchome
- Tłusty czwartek: 7 lutego
- Ostatki: 12 lutego
- Popielec: 13 lutego
- Niedziela Palmowa: 24 marca
- Wielki Czwartek: 28 marca
- Wielki Piątek: 29 marca
- Wielka Sobota: 30 marca
- Wielkanoc: 31 marca
- Poniedziałek Wielkanocny: 1 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 9 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 19 maja
- Boże Ciało: 30 maja