နီယွန်

နီယွန် သည် ဒြပ်စင်တစ်ခုဖြစ်ပြီး သင်္ကေတမှာ Ne ဖြစ်ကာ အမ်တမ်နံပါတ် ၁၀ ဖြစ်သည်။ ယင်းသည် Noble gas တွင်ပါဝင်ပြီး သာမန်လေထုဖိအား အပူချိန်အောက်တွင် အရောင်အဆင်း ကင်းမဲ့သည်။ လေထုသိပ်သည်းဆ၏ သုံးပုံနှစ်ပုံ ရှိသည်။ ယင်းအား ခရိုင်ပတွန် ဇီယွန်တို့နှင့်အတူ ၁၈၉၈ ခုနှစ်တွင် ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။ နီယွန်သည် ဂရိစကား νέον မှ ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်ပြီး အသစ်ဟုဆိုလိုသည်။ နီယွန်သည် အခြားဓာတုဒြပ်ပေါင်းများနှင့် ဓာတ်ပြုခြင်းမရှိပေ။ နီယွန်သည် ဟိုက်ဒရိုဂျင် ဟီလီယမ် အောက်ဆီဂျင် ကာဗွန်ပြီးလျင် စကြဝဠာ၌ ပဉ္စမမြောက် အပေါကြွယ်ဆုံး ဒြပ်စင်ဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာမြေပေါ်တွင် အင်မတန်ရှားပါးပြီး လေထက်ပိုမိုပေါ့ပါးသည်။ နီယွန်သည် လိမ္မော်နီရောင်ထုတ်ပေးသောကြောင့် ဖန်ချောင်းများတွင် အသုံးချသည်။ ^[၁၀] သို့သော် ဟီလီယမ်ထက် ကုန်ကျစရိတ် ပိုများသည်။

နီယွန်  ₁₀Ne

Spectral lines of neon in the visible region
ယေဘုယျ ဂုဏ်သတ္တိများ
အမည်၊ သင်္ကေတ	နီယွန်, Ne
အသံထွက်	/ˈniːɒn/
အဆင်း	colorless gas exhibiting an orange-red glow when placed in an electric field
ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယားရှိ နီယွန်
He ↑ Ne ↓ Ar ဖလိုရင်း ← နီယွန် → ဆိုဒီယမ်
အက်တမ် အမှတ်စဉ် (Z)	10
အုပ်စု၊ ဘလော့	group 18 (noble gases)
ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယား	period 2
ဒြပ်စင် ကဏ္ဍ	noble gas
စံ အက်တောမစ် အလေးချိန် (±) (Ar)	20.1797(6)[၁]
အီလက်ထရွန် ပြုပြင်မှု	[He] 2s2 2p6
အခွံတစ်ခုလျင် အီလက်ထရွန်ပါဝင်မှု	2, 8
ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဂုဏ်သတ္တိများ
ဖေ့စ်	အငွေ့
အရည်ပျော်မှတ်	24.56 K ​(−248.59 °C, ​−415.46 °F)
အရည်ဆူမှတ်	27.104 K ​(−246.046 °C, ​−410.883 °F)
သိပ်သည်းမှု (သုည °C)	0.9002 g/L
(အရည်ဆူမှတ်)	1.207 g/cm3[၂]
သုံးပွင့်ဆိုင်မှတ်	24.556 K, ​43.37 kPa[၃][၄]
Critical point	44.4918 K, 2.7686 MPa[၄]
ဖျူးရှင်းအပူ	0.335 kJ/mol
အငွေ့ပျံခြင်း အပူ	1.71 kJ/mol
မိုလာ အပူအင်အား	20.79[၅] J/(mol·K)
ငွေ့ရည်ဖိအား P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 12 13 15 18 21 27
အက်တောမစ် ဂုဏ်အင်များ
အောက်ဆိုဒ်ဒေးရှင်း အခြေနေ	0
အိုင်ယွန်းပြုခြင်းစွမ်းအင်	1st: 2080.7 kJ/mol 2nd: 3952.3 kJ/mol 3rd: 6122 kJ/mol (more)
ကိုဗေးလန့်အချင်းဝက်	58 pm
ဗန်ဒါဝေါ့စ် အချင်းဝက်	154 pm
Miscellanea
ပုံဆောင်ခဲ ဖွဲ့စည်းပုံ	​face-centered cubic (fcc)
အသံ၏အမြန်နှုန်း	435 m/s (gas, at 0 °C)
အပူစီးကူးမှု	49.1×10−3 W/(m·K)
သံလိုက်ဓာတ်	diamagnetic[၆]
သံလိုက် ထိတွေ့နိုင်မှု (χmol)	−6.74·10−6 cm3/mol (298 K)[၇]
Bulk modulus	654 GPa
CAS Number	7440-01-9
သမိုင်းကြောင်း
ကြိုတင်ဟောခြင်း	ဝီလျံ ရမ္မဆေး (၁၈၉၇)
ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုနှင့် ပထမဆုံးခွဲထုတ်ခြင်း	ဝီလျံ ရမ္မဆေး & Morris Travers[၈][၉] (၁၈၉၈)
အတည်ငြိမ်ဆုံး နီယွန်၏ အိုင်ဆိုတုပ်များ
iso NA သက်တမ်းဝက် DM DE (MeV) DP 20Ne 90.48% is stable with 10 neutrons 21Ne 0.27% is stable with 11 neutrons 22Ne 9.25% is stable with 12 neutrons
ဝီကီဒေတာတွင် | ကြည့်ရှု ဆွေးနွေး ပြင်ဆင် | ကိုးကား