Мэдаль Францішка Скарыны

Мэда́ль Франці́шка Скары́ны — дзяржаўная ўзнагарода Беларусі, заснаваная ўказам Прэзыдыюму Вярхоўнага Савету Беларускай ССР № 2675-XI ад 20 красавіка 1989 року^[1]. Пастановай Вярхоўнага Савету Рэспублікі Беларусь № 3727-XII ад 13 красавіка 1995 року ў палажэньне аб мэдалі былі ўнесеныя зьмены (ён пачаў разьмяшчацца не пасьля ўзнагародаў СССР, а пасьля мэдалю «За працоўныя заслугі»^[2]). Мэдаль ізноў быў зацьверджаны Законам Рэспублікі Беларусь ад 2 ліпеня 1997 року № 49-З^[3]. На сёньняшні дзень усё, што тычыцца дадзенага мэдаля, як і ўсіх астатніх беларускіх узнагарод, рэгулюецца Законам Рэспублікі Беларусь ад 18 траўня 2004 року № 288-З «Аб дзяржаўных узнагародах Рэспублікі Беларусь»^[4].

Мэдаль Францішка Скарыны
Арыгінальная назва	па-беларуску: Медаль Францыска Скарыны
Краіна	Беларусь
Тып	Мэдаль
Каму ўручаецца	Работнікі навукі, адукацыі і культуры
Падставы ўзнагароджаньня	За выдатныя дасягненьні ў прафэсійнай дзейнасьці, значны асабісты ўнёсак у разьвіцьцё і павелічэньне духоўнага і інтэлектуальнага патэнцыялу, культурнай спадчыны беларускага народу
Статус	уручаецца
Статыстыка
Дата заснаваньня	20 красавіка 1989
Чарговасьць
Старэйшая ўзнагарода	Мэдаль «За працоўныя заслугі»
Малодшая ўзнагарода	Мэдаль «За бездакорную службу»

Апісаньне

Мэдаль Францішка Скарыны мае форму круга дыямэтрам 32 мм. На вонкавым баку мэдаля разьмешчаныя рэльефная выява Францішка Скарыны і надпіс «Францыск Скарына», на адваротным баку — знак «сігнэт».

Мэдаль пры дапамозе вушка і колца злучаецца з простакутнай калодкай. Уздоўж асновы калодкі ідуць проразы, унутраная ейная частка пакрыта муаравай стужкай зялёнага колеру, пасярэдзіне стужкі — жоўтая паласа нацыянальнага арнамэнту, стужка акаймаваная пазалочанай ніткай.

Мэдаль вырабляецца з тампаку^[5].

Правілы ўзнагароджваньня

Мэдалём Францішка Скарыны ўзнагароджваюцца работнікі навукі, адукацыі і культуры за выдатныя дасягненьні ў прафэсійнай дзейнасьці, значны асабісты ўнёсак у разьвіцьцё і множаньне духоўнага і інтэлектуальнага патэнцыялу, культурнай спадчыны беларускага народа. Мэдалём могуць узнагароджвацца і замежныя грамадзяне.

Некаторыя з узнагароджаных

1990

• Ніл Гілевіч
• Мікола Ермаловіч
• Міхась Ткачоў
• Аляксей Каўка

1991

• Барыс Бокуць
• Сямён Падокшын
• Максім Лужанін
• Сяргей Панізьнік
• Ян Скрыган
• Янка Брыль
• Васіль Вітка
• Уладзімер Калесьнік
• Аляксандар Коршунаў
• Аляксандар Баршчэўскі

1992

• Генадзь Каханоўскі
• Алесь Марачкін
• Іван Чыгрынаў
• Уладзімер Юрэвіч
• Пімен Панчанка
• Максім Танк
• Заір Азгур

1993

• Уладзімер Алоўнікаў
• Анатоль Багатыроў
• Віталь Цьвірка
• Аляксандар Кішчанка
• Леанід Шчамялёў

1994

• Сяргей Грахоўскі
• Георгі Заборскі
• Іван Пташнікаў
• Вячаслаў Рагойша
• Васіль Быкаў
• Уладзімер Мулявін

1995

• Расьціслаў Янкоўскі
• Філарэт (Вахрамееў)
• Стэфанія Станюта
• Гаўрыла Вашчанка
• Аляксій II
• Даніла Міцкевіч
• Генадзь Аўсяньнікаў
• Генадзь Гарбук
• Алег Роман
• Сьцяпан Скарапанаў

1996

• Марыя Захарэвіч
• Сяргей Атаеў
• Мікалай Яроменка (старэйшы)
• Валянціна Гаявая
• Віктар Грамыка
• Акім Курачкін
• Юры Лужкоў
• Віктар Даніленка
• Віктар Тураў
• Валеры Аношка
• Фёдар Капуцкі
• Язэп Юхо
• Зінаіда Канапелька
• Пётар Віцязь
• Давыд Голуб
• Лілія Давідовіч

1997

• Ёсіф Ахвердаў
• Міхась Лазарук
• Іван Антановіч
• Сьвятлана Акружная
• Фёдар Шмакаў
• Анатоль Ярмоленка

1998

• Генрых Вагнер
• Зоя Бурцава
• Барыс Герлаван
• Яўген Сідаровіч
• Віктар Вінаградаў
• Міхаіл Казінец
• Вадзім Сьвірыдаў

1999

• Фёдар Лахвіч
• Яўген Маруковіч
• Тацяна Сьцёпіна
• Якаў Малайчук

2000

• Веніямін Вацякоў
• Уладзімер Агабекаў
• Васіль Вераб’ёў
• Гай Пікарда
• Вольга Якушка

2001

• Міхаіл Швыдкой
• Тацяна Дароніна
• Леў Гумілеўскі
• Іван Рэй
• Васіль Бандарчык
• Аляксандар Крывіцкі
• Натальля Паплаўская
• Віктар Роўда

2002

• Іван Муравейка
• Міхаіл Севярнёў
• Валянціна Рахленка
• Сяргей Жданок
• Аркадзь Саўчанка
• Іван Міско
• Аркадзь Русецкі

2003

• Уладзімер Тугай
• Алена Лось

2004

• Зінаіда Ільіна
• Пётар Прахарэнка
• Валеры Федасюк
• Тацяна Мархель

2005

• Ігар Алоўнікаў
• Алег Чыркун
• Валянціна Новак

2006

• Уладзімер Баклейчаў
• Уладзімер Слабодчыкаў
• Юозас Булька
• Уладзімер Гасьцюхін
• Маргарыта Ізворска-Елізар’ева
• Аляксандар Ільюшчанка
• Аляксандар Каваленя
• Генадзь Давыдзька
• Валянцін Салаўёў
• Уладзімер Федасеенка

2007

• Францішак Вісмант
• Сяргей Абламейка
• Уладзімер Мішчанчук
• Мікола Чарняўскі
• Вячаслаў Паўлюць
• Валянцін Арловіч
• Раіса Баравікова
• Віктар Бабарыкін
• Алесь Марціновіч
• Тацяна Шамякіна
• Сяргей Маскевіч

2008

• Натальля Міхайлава
• Аляксандар Міхалевіч
• Уладзімер Пракапцоў
• Мадэст Абрамаў
• Юры Гільдзюк
• Валеры Шкаруба

2009

• Мікалай Сташкевіч
• Мікалай Карцель^[6]
• Уладзімер Логінаў
• Мікалай Мігун
• Аляксандар Тузікаў
• Алег Івашкевіч
• Вітольд Песьціс
• Віктар Старавойтаў
• Аляксандар Бяспалы
• Якаў Навуменка
• Віктар Парфёнаў
• Ядзьвіга Яскевіч

2010

• Васіль Бушчык
• Васіль Старычонак
• Мікола Мятліцкі
• Міхаіл Касьцюк
• Навум Гальпяровіч

2011

• Гюнэш
• Аляксей Хлястоў
• Мечыслаў Часноўскі
• Уладзімер Шчэрбін

2012

• Аксана Волкава
• Вадзім Гігін
• Аляксандар Касьцючэнка
• Ксенія Пагарэлая
• Марк Фрэйдзін

2013

• Алеся
• Святлана Сітнікава

2014

• Рамуальд Будрыс
• Яўген Васілеўскі

2015

• Валянціна Мароз
• Барыс Цітовіч

2016

• Любоў Адаскевіч
• Яўгені Алейнікаў
• Аксана Салопава

2017

• Алена Атрашкевіч
• Аляксандар Далжэўскі
• Барыс Донін

2020

• Алесь Суша^[7]