Puchar Świata w skokach narciarskich

Puchar Świata w skokach narciarskich – rozgrywany corocznie, pomiędzy listopadem a marcem, cykl zawodów w skokach narciarskich, przeprowadzany przez Międzynarodową Federację Narciarską (FIS). Odbywa się głównie w krajach nordyckich i Europie Środkowej, z pojedynczymi konkursami w Japonii. Sporadycznie, w wybranych latach, także w Stanach Zjednoczonych, Korei Południowej, Kanadzie, Rosji, Szwecji, Rumunii, Kazachstanie, we Francji i Włoszech. Za zajęcie odpowiedniego miejsca w pojedynczych zawodach uczestnik otrzymuje daną liczbę punktów. Każdemu zawodnikowi, który co najmniej raz zajął miejsce wśród 30 najlepszych w konkursie, sumuje się zdobyte w nich punkty. Na podstawie tych punktów tworzona jest klasyfikacja Pucharu Świata. Jest ona przejściowa, tzn. jest aktualizowana po każdym konkursie. Jej aktualny lider w kolejnym konkursie Pucharu Świata startuje w żółtym plastronie. Po odbyciu się wszystkich konkursów Pucharu Świata (czyli na koniec sezonu) klasyfikacja staje się klasyfikacją końcową. Skoczek będący na jej czele staje się zwycięzcą i otrzymuje Puchar Świata – Kryształową Kulę.

Ten artykuł dotyczy Pucharu Świata mężczyzn w skokach narciarskich. Zobacz też: Puchar Świata kobiet w skokach narciarskich.

Table info: Pierwsza edycja, Bieżąca edycja, Przyszła edy... ▼

Puchar Świata w skokach narciarskich
Pierwsza edycja	1979/1980
Bieżąca edycja	2023/2024
Przyszła edycja	2024/2025
Najwięcej zwycięstw w klasyfikacji generalnej PŚ	Matti Nykänen Adam Małysz 4 razy
Najwięcej zwycięstw z rzędu w klasyfikacji generalnej PŚ	Adam Małysz 3 razy
Najwięcej razy na podium w klasyfikacji generalnej PŚ	Janne Ahonen8 razy
Najwięcej razy na podium z rzędu w klasyfikacji generalnej PŚ	Armin Kogler Matti Nykänen Andreas Goldberger 4 razy
Najwięcej zwycięstw w konkursach PŚ	Gregor Schlierenzauer 53 razy
Najwięcej razy na podium w konkursach PŚ	Janne Ahonen 108 razy
Najwięcej zwycięstw w sezonie PŚ	Peter Prevc 15 razy
Najwięcej razy na podium w sezonie PŚ	Peter Prevc 22 razy
Najwięcej zwycięstw w konkursach PŚ w roku kalendarzowym	Adam Małysz 17 razy
Najwięcej razy na podium PŚ w roku kalendarzowym	Adam Małysz 22 razy
Najwięcej zwycięstw z rzędu w konkursach PŚ	Janne Ahonen Matti Hautamäki Thomas Morgenstern Gregor Schlierenzauer Ryōyū Kobayashi 6 razy
Najwięcej miejsc na podium z rzędu w konkursach PŚ	Janne Ahonen 13 razy
Najwięcej zdobytych punktów w sezonie PŚ	Peter Prevc 2303 pkt  Austria 7508 pkt
Najwięcej zdobytych punktów w roku kalendarzowym PŚ	Adam Małysz 2307 pkt
Kraje aktualnie goszczące PŚ	Austria  Finlandia  Japonia  Niemcy  Norwegia  Polska  Słowenia  Stany Zjednoczone  Szwajcaria
Kraje dawniej goszczące PŚ (rok ostatnich zawodów)	NRD (1989)  Jugosławia (1991) Czechosłowacja (1992)  Francja (1998)  Kanada (2009)  Czechy (2013)  Szwecja (2014)  Kazachstan (2016)  Korea Południowa (2017)  Włochy (2020)  Rosja (2021)  Rumunia (2023)

W ramach PŚ rozgrywa się też Puchar Świata w lotach narciarskich, którego zwycięzcą zostaje zawodnik, który zdobędzie największą liczbę punktów we wszystkich konkursach lotów w sezonie. Triumfator klasyfikacji w tej specjalności otrzymuje tzw. Małą Kryształową Kulę. Do generalnej klasyfikacji Pucharu Świata jest także zaliczany m.in. Turniej Czterech Skoczni. Prowadzona jest również klasyfikacja drużynowa (Puchar Narodów), na którą składają się punkty zawodników z poszczególnych krajów zdobyte w konkursach indywidualnych, drużynowych i mieszanych. Konkursy igrzysk olimpijskich, mistrzostw świata i mistrzostw świata w lotach narciarskich nie są wliczane do klasyfikacji generalnej Pucharu Świata[uwaga 1][uwaga 2].

Puchar Świata organizowany jest od sezonu 1979/1980. Pomysł wprowadzenia cyklu konkursów, których wyniki zaliczane byłyby do wspólnej klasyfikacji, przejęty został z narciarstwa alpejskiego, w którym Puchar Świata rozgrywany jest od 1967[1]. Zwycięzcą pierwszego sezonu PŚ w skokach został Austriak Hubert Neuper. Trzecie miejsce w klasyfikacji generalnej uzyskał wówczas polski skoczek – Stanisław Bobak.

Klasyfikację generalną najczęściej (czterokrotnie) wygrywali: Matti Nykänen oraz Adam Małysz, przy czym polski skoczek jest jedynym, który dokonał tej sztuki trzy razy z rzędu. Najwięcej zwycięstw w poszczególnych konkursach odniósł Gregor Schlierenzauer, który na najwyższym stopniu podium stawał 53 razy. Drugie miejsce w tej klasyfikacji zajmuje Matti Nykänen (46 zwycięstw), a na trzecim są Adam Małysz i Kamil Stoch (39 zwycięstw).

Dotychczas dziewięciu polskich skoczków triumfowało w konkursach Pucharu Świata – Adam Małysz (39 razy, 1996–2011), Kamil Stoch (39 razy, 2011–2021), Dawid Kubacki (11 razy, 2019–2023), Piotr Fijas (trzy razy, 1980–1986), Maciej Kot (dwa razy, 2017), Piotr Żyła (dwa razy, 2013–2020), Stanisław Bobak (raz, 1980), Krzysztof Biegun (raz, 2013) i Jan Ziobro (raz, 2013). Ponadto Tadeusz Fijas, Janusz Malik i Andrzej Stękała zdobyli po jednym indywidualnym podium w zmaganiach tego cyklu zawodów międzynarodowych, dzięki czemu łącznie 12 Polaków znajduje się w pierwszej „trójce” w zawodach indywidualnych. Łącznie w historii Pucharu Świata polscy skoczkowie mają na koncie 256 miejsc na podium (stan na 1 kwietnia 2023), w tym 99 zwycięstw (stan na 1 kwietnia 2023).