Германи (Англи: Germanium) нь Ge хэмээн тэмдэглэгддэг, атомын дугаар 32 бүхий химийн элемент юм. Гялалзсан, хатуу, цагаан саарал өнгөтэй, нүүрстөрөгчийн бүлэгт харьяалагдах металлоид бөгөөд бүлэг доторх хөршүүд болох цагаан тугалга, цахиуртай химийн шинж чанараараа төстэй. Германи байгаль дээр атом масс нь 70 - 76 бүхий 5 янзын изотопи байдлаар тохиолдоно.
Quick facts Германи, Дуудлага ...
Германи, 32Ge |
|
Дуудлага | |
---|
Гадаад байдал | сааралдуу цагаан |
---|
|
|
| - 7001726300000000000♠72.630±0.008[1]
- 7001726300000000000♠72.630±0.008 (товчлогдсон)[2]
|
---|
|
|
|
Атомын дугаар (Z) | 32 |
---|
Бүлэг | 14-р бүлэг (карбон бүлэг) |
---|
Үе | 4-р үе |
---|
Блок | p-блок |
---|
Электрон байгуулалт | [Ar] 3d10 4s2 4p2 |
---|
Давхарга бүрт | 2, 8, 18, 4 |
---|
|
Төлөв | хатуу |
---|
Хайлах температур | 1211.40 K (938.25 °C, 1720.85 °F) |
---|
Буцлах температур | 3106 K (2833 °C, 5131 °F) |
---|
Нягт (20° C) | 5.327 г/см3[3] |
---|
шингэн үед (х.т.) | 5.60 г/см3 |
---|
Хайлах энтальп | 36.94 кЖ/моль |
---|
Уурших энтальп | 334 кЖ/моль |
---|
Хувийн дулаан шингээлт | 23.222 Ж/(моль·K) |
---|
Уурын даралт
P (Па) |
1 |
10 |
100 |
1 к |
10 к |
100 к |
T (K) |
1644 |
1814 |
2023 |
2287 |
2633 |
3104 |
|
|
Исэлдэлтийн зэрэг | нийтлэг: −4, +2, +4
−3,[4] −2,[4] −1,[4] 0,[5] +1,[6] +3[6] |
---|
Цахилгаан сөрөг чанар | Полингийн шаталбар: 2.01 |
---|
Ионжилтын энерги | - 1-р: 762 кЖ/моль
- 2-р: 1537.5 кЖ/моль
- 3-р: 3302.1 кЖ/моль
-
|
---|
Атомын радиус | эмпирик: 122 пм |
---|
Ковалент радиус | 122 пм |
---|
Ван дер Ваальсийн радиус | 211 пм |
---|
Спектрийн хүрээ дэх өнгөт шугамуудгермани элементийн спектрийн шугам |
|
Байгалийн тархац | анхдагч |
---|
Талст бүтэц | Алмазан куб (cF8) |
---|
Торны тогтмол | a = 565.774 пм (20 °C)[3] |
---|
Дулааны тэлэлт | 6994579000000000000♠5.79×10−6/K (20 °C)[3] |
---|
Дулаан дамжуулалт | 60.2 Вт/(м⋅K) |
---|
Цахилгаан эсэргүүцэл | 1 Ω⋅м (20 °C) |
---|
Хориотой бүс | 0.67 eV (at 300 K) |
---|
Соронзон чанар | дисоронзон[7] |
---|
Моляр соронзон мэдрэмж | 3004231600000000000♠−76.84×10−6 см3/моль[8] |
---|
Юнгийн модуль | 103 ГПа[9] |
---|
Хөдөлгөх модуль | 41 ГПа[9] |
---|
Эзлэхүүний модуль | 75 ГПа[9] |
---|
Дууны хурд нимгэн саваа | 5400 м/с (20 °C) |
---|
Пуассоны коэффициент | 0.26[9] |
---|
Моосын хатуулаг | 6.0 |
---|
CAS дугаар | 7440-56-4 |
---|
|
Нэрийн үүсэл | Герман, нээсэн хүний нутаг |
---|
Таамагласан | Дмитрий Менделеев (1869) |
---|
Нээсэн | Клеменс Винклер (1886) |
---|
|
|
Гол изотопууд[10] |
Задрал |
|
дэлбэг байдал |
хагас задрал (t1/2) |
хэлбэр |
бүтээгдэхүүн |
68Ge |
хиймэл |
7002271050000000000♠271.05 ө |
ε |
68Ga |
70Ge |
20.5% |
тогтвортой |
71Ge |
хиймэл |
7001114680000000000♠11.468 ө[11] |
ε |
71Ga |
72Ge |
27.4% |
тогтвортой |
73Ge |
7.76% |
тогтвортой |
74Ge |
36.5% |
тогтвортой |
76Ge |
7.75% |
2.02×1021 ж[12] |
β−β− |
76Se |
|
|
Ангилал: Германи үзэх · хэлэлцэх · засах | эх сурвалж |
Close
Маш цөөн эрдэс бодисууд германийг өндөр агууламжтайгаар агуулдаг тул харьцангуй хожуу нээгджээ. Германи дэлхий дээр тархалтаараа элементүүд дунд ойролцоогоор 50-д орно. 1869 онд Дмитрий Менделеев үелэх системээ зохиохдоо түүний байрлалаас нь зарим шинж чанарыг нь тодорхойлж, таамагласан бөгөөд эка-цахиур хэмээн нэрийджээ. Түүнээс хойш бараг хоёр арваны дараа буюу 1886 онд Клеменс Винклер аргиродитоос түүнийг олж илрүүлсэн бөгөөд Менделеевийн таамаглалын дагуу туршилтын ажиглалт хийж олсон байна. Винклер уг элементийг өөрийн эх орон Германы нэрээр нэрлэсэн ажээ.
Германи нь транзистор болон төрөл бүрийн электрон хэрэгсэлд ашиглагддаг, чухал хагас дамжуулагч материал юм.
Германийг гол төлөв сфалеритээс олборлодог, гэхдээ мөнгө, хар тугалга, зэсийн хүдрээс гарган авч болдог. Германийн хлорид, германе зэрэг германийн зарим нэгдэл нүд, арьс, уушиг, хоолойг цочроодог.