Цези

Цези нь химийн элемент бөгөөд түүнийг Cs гэсэн химийн элементийн тэмдэгээр тэмдэглэх ба атомын дугаар нь 55 байна. Үелэх системийн 1-р бүлэгт багтах ба шүлтийн металлд хамаарна.

Цези, ₅₅Cs

Цези
Дуудлага	/tsʰetsi/
Гадаад байдал	цайвар алтан
Стандарт атомын жин Ar°(Cs)
	132.90545196±0.00000006[1] 132.91±0.01 (товчлогдсон)[2]
Үелэх систем дэх Цези
Устөрөгч Гели Лити Берилли Бор (химийн элемент) Нүүрстөрөгч Азот Хүчилтөрөгч Фтор Неон Натри Магни Хөнгөн цагаан Цахиур Фосфор Хүхэр Хлор Аргон Кали Кальци Сканди Титан Ванади Хром Манган Төмөр (химийн элемент) Кобальт Никель Зэс Цайр Галли Германи Хүнцэл Селени Бром Криптон Рубиди Стронци Иттри Циркони Ниоби Молибден Технеци Рутени Роди Паллади Мөнгө (химийн элемент) Кадми Инди Цагаан тугалга Сурьма Теллур Иод Ксенон Цези Бари Лантан Цери Празеодим Неодим Промети Самари Европи Гадолини Терби Диспрози Гольми Эрби Тули Иттерби Лютеци Гафни Тантал Вольфрам Рени Осми Ириди Цагаан алт Алт Мөнгөн ус Талли Хар тугалга Висмут Полони Астат Радон Франци Ради Актини Тори Протактини Уран Нептуни Плутони Америци Кюри Беркли Калифорни (химийн элемент) Эйнштейни Ферми Менделеви Нобели Лоуренси Резерфорди Дубни Сиборги Бори Хасси Мейтнери Дармштадти Рентгени Коперници Нихони Флерови Москови Ливермори Теннессин Оганесон Rb ↑ Cs ↓ Fr ксенон ← цези → бари
Атомын дугаар (Z)	55
Бүлэг	1-р бүлэг: устөрөгч ба шүлтийн металлууд
Үе	6-р үе
Блок	s-блок
Электрон байгуулалт	[Xe] 6s1
Давхарга бүрт	2, 8, 18, 18, 8, 1
Физик шинж чанарууд
Төлөв	хатуу
Хайлах температур	301.7 K ​(28.5 °C, ​83.3 °F)
Буцлах температур	944 K ​(671 °C, ​1240 °F)
Нягт (20° C)	1.886 г/см3 [3]
шингэн үед (х.т.)	1.843 г/см3
Критик цэг	1938 K, 9.4 МПа[4]
Хайлах энтальп	2.09 кЖ/моль
Уурших энтальп	63.9 кЖ/моль
Хувийн дулаан шингээлт	32.210 Ж/(моль·K)
Уурын даралт P (Па) 1 10 100 1 к 10 к 100 к T (K) 418 469 534 623 750 940
Атомын шинж чанар
Исэлдэлтийн зэрэг	нийтлэг: +1 −1[5]
Цахилгаан сөрөг чанар	Полингийн шаталбар: 0.79
Ионжилтын энерги	1-р: 375.7 кЖ/моль 2-р: 2234.3 кЖ/моль 3-р: 3400 кЖ/моль
Атомын радиус	эмпирик: 265 пм
Ковалент радиус	244±11 пм
Ван дер Ваальсийн радиус	343 пм
Спектрийн хүрээ дэх өнгөт шугамууд цези элементийн спектрийн шугам
Бусад шинж чанарууд
Байгалийн тархац	анхдагч
Талст бүтэц	​бие-төвтэй куб (бтк) (cI2)
Торны тогтмол	a = 616.2 пм (20 °C)[3]
Дулааны тэлэлт	92.6×10−6/K (20 °C)[3]
Дулаан дамжуулалт	35.9 Вт/(м⋅K)
Цахилгаан эсэргүүцэл	205 nΩ⋅м (20 °C)
Соронзон чанар	парасоронзон[6]
Юнгийн модуль	1.7 ГПа
Эзлэхүүний модуль	1.6 ГПа
Моосын хатуулаг	0.2
Бринеллийн хатуулаг	0.14 МПа
CAS дугаар	7440-46-2
Түүх
Нэрийн үүсэл	Спектрийн өнгөнөөс нь Латин caesius 'цэнхэр саарал' гэсэн үгнээс
Нээсэн	Густав Кирхоф болон Роберт Бунзен (1860)
Анх ялгасан	Карл Сеттерберг (1882)
Хамгийн тогвортой изотопууд ү з
Гол изотопууд[7] Задрал дэлбэг байдал хагас задрал (t1/2) хэлбэр бүтээгдэхүүн 131Cs хиймэл 9.69 ө ε 131Xe 133Cs 100% тогтвортой 134Cs хиймэл 2.0650 ж β− 134Ba ε 134Xe 135Cs мөр 1.33×106 ж β− 135Ba 137Cs хиймэл 30.04 ж β− 137Ba
Ангилал: Цези үзэх · хэлэлцэх · засах | эх сурвалж

Цезигийн царцсан байдал, дендритийн талст

Цахим холбоос

Wiktionary

Wiktionary: Цези – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу

 Commons: Цези – Викимедиа дуу дүрсний сан