Самари

Самари (Англи: Samarium; Самарскит гэх эрдсийн нэрээр нэрлэгдсэн энэ эрдсийг германы эрдэс судлаач Хайнриx Розе оросын уул уурхайн инженер Василий Самарский-Быховецын нэрээр нэрлэжээ^[11]) нь Sm химийн тэмдэглэгээтэй атомын дугаар 62 бүхий химийн элемент юм. Самари нь бусад лантаноидын бүлгийн элементүүдтэй адил гялтганасан мөнгөлөг өнгөтэй газрын ховор элемент элемент. Мөн түүнчлэн самари нь байгальд цэврээрээ байдаг хамгийн анхны хүний нэрээр нэрлэгдсэн элемент юм.^[11]

Самари, ₆₂Sm

Самари
Дуудлага	/saˈmari/
Гадаад байдал	мөнгөлөг цагаан
Стандарт атомын жин Ar°(Sm)
	7002150360000000000♠150.36±0.02[1] 7002150360000000000♠150.36±0.02 (товчлогдсон)[2]
Үелэх систем дэх Самари
Устөрөгч Гели Лити Берилли Бор (химийн элемент) Нүүрстөрөгч Азот Хүчилтөрөгч Фтор Неон Натри Магни Хөнгөн цагаан Цахиур Фосфор Хүхэр Хлор Аргон Кали Кальци Сканди Титан Ванади Хром Манган Төмөр (химийн элемент) Кобальт Никель Зэс Цайр Галли Германи Хүнцэл Селени Бром Криптон Рубиди Стронци Иттри Циркони Ниоби Молибден Технеци Рутени Роди Паллади Мөнгө (химийн элемент) Кадми Инди Цагаан тугалга Сурьма Теллур Иод Ксенон Цези Бари Лантан Цери Празеодим Неодим Промети Самари Европи Гадолини Терби Диспрози Гольми Эрби Тули Иттерби Лютеци Гафни Тантал Вольфрам Рени Осми Ириди Цагаан алт Алт Мөнгөн ус Талли Хар тугалга Висмут Полони Астат Радон Франци Ради Актини Тори Протактини Уран Нептуни Плутони Америци Кюри Беркли Калифорни (химийн элемент) Эйнштейни Ферми Менделеви Нобели Лоуренси Резерфорди Дубни Сиборги Бори Хасси Мейтнери Дармштадти Рентгени Коперници Нихони Флерови Москови Ливермори Теннессин Оганесон – ↑ Sm ↓ Pu промети ← самари → европи
Атомын дугаар (Z)	62
Бүлэг	f-блокийн бүлгүүд (дугааргүй)
Үе	6-р үе
Блок	f-блок
Электрон байгуулалт	[Xe] 4f6 6s2
Давхарга бүрт	2, 8, 18, 24, 8, 2
Физик шинж чанарууд
Төлөв	хатуу
Хайлах температур	1345 K ​(1072 °C, ​1962 °F)
Буцлах температур	2173 K ​(1900 °C, ​3452 °F)
Нягт (20° C)	7.518 г/см3 [3]
шингэн үед (х.т.)	7.16 г/см3
Хайлах энтальп	8.62 кЖ/моль
Уурших энтальп	192 кЖ/моль
Хувийн дулаан шингээлт	29.54 Ж/(моль·K)
Уурын даралт P (Па) 1 10 100 1 к 10 к 100 к T (K) 1001 1106 1240 (1421) (1675) (2061)
Атомын шинж чанар
Исэлдэлтийн зэрэг	нийтлэг: +3 0,[4] +1,[5] +2[6]
Цахилгаан сөрөг чанар	Полингийн шаталбар: 1.17
Ионжилтын энерги	1-р: 544.5 кЖ/моль 2-р: 1070 кЖ/моль 3-р: 2260 кЖ/моль
Атомын радиус	эмпирик: 180 пм
Ковалент радиус	7002198000000000000♠198±8 пм
Спектрийн хүрээ дэх өнгөт шугамууд самари элементийн спектрийн шугам
Бусад шинж чанарууд
Байгалийн тархац	анхдагч
Талст бүтэц	​ромбогидрал (hR3)
Торны тогтмолууд	ar = 0.89834 нм α = 23.307° ah = 0.36291 нм ch = 2.6207 нм (20 °C)[3]
Дулааны тэлэлт	poly: 12.7 (ө.т.) µм/(м⋅K)
Дулаан дамжуулалт	13.3 Вт/(м⋅K)
Цахилгаан эсэргүүцэл	α, poly: 0.940 (ө.т.) µΩ⋅м
Соронзон чанар	парасоронзон[7]
Моляр соронзон мэдрэмж	6997186000000000000♠+1860.0×10−6 см3/моль (291 K)[8]
Юнгийн модуль	49.7 ГПа
Хөдөлгөх модуль	19.5 ГПа
Эзлэхүүний модуль	37.8 ГПа
Дууны хурд нимгэн саваа	2130 м/с (20 °C)
Пуассоны коэффициент	0.274
Викерсийн хатуулаг	410–440 МПа
Бринеллийн хатуулаг	440–600 МПа
CAS дугаар	7440-19-9
Түүх
Нэрийн үүсэл	Василий Самарский-Быховецын нэрээр нэрлэсэн самарскит эрдсийн нэрээр
Нээсэн	Лекок де Буабодран (1879)
Анх ялгасан	Вильгельм Мутман (1903)
Хамгийн тогвортой изотопууд ү з
Гол изотопууд[9] Задрал дэлбэг байдал хагас задрал (t1/2) хэлбэр бүтээгдэхүүн 144Sm 3.08% тогтвортой 145Sm хиймэл 7002340000000000000♠340 ө ε 145Pm 146Sm мөр 7007920000000000000♠9.20×107 ж[10] α 142Nd 147Sm 15% 7011106600000000000♠1.066×1011 ж α 143Nd 148Sm 11.3% 7015630000000000000♠6.3×1015 ж α 144Nd 149Sm 13.8% тогтвортой 150Sm 7.37% тогтвортой 151Sm хиймэл 7001946000000000000♠94.6 ж β− 151Eu 152Sm 26.7% тогтвортой 153Sm хиймэл 7001462849999999999♠46.285 ц β− 153Eu 154Sm 22.7% тогтвортой
Ангилал: Самари үзэх · хэлэлцэх · засах | эх сурвалж

Цахим холбоос

Wiktionary

Wiktionary: Самари – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу

 Commons: Самари – Викимедиа дуу дүрсний сан