Мясцовыя заказьнікі Беларусі
артыкул-сьпіс Вікімэдыі From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Мясцо́выя зака́зьнікі Белару́сі — асабліва ахоўныя прыродныя тэрыторыі (ААПТ) Беларусі, абвешчаныя мясцовымі органамі выканаўчай улады дзеля захаваньня і аднаўленьня каштоўных прыродных мясьцінаў.
Паводле 14-га артыкула Закону Рэспублікі Беларусь ад 15 лістапада 2018 году № 150-З «Аб асабліва ахоўных прыродных тэрыторыях», плянаваньне рашэньняў мясцовай улады пра заказьнікі ўлучаецца ў «абласныя схемы разумнага разьмяшчэньня ААПТ мясцовай значнасьці», якія «распрацоўваюцца абласнымі, Менскім гарадзкім выканаўчым камітэтам сумесна з Нацыянальнай акадэміяй навук Беларусі на 10-гадовы тэрмін». Для вылучэньня земляў пад такія схемы «распрацоўваюцца навуковыя абгрунтаваньні межаў, плошчы ААПТ і сьпіс землекарыстальнікаў, чые дзялянкі ўлучаюцца ў склад земляў» заказьнікаў[1]. На 2020 год у 6-і абласьцях Беларусі знаходзіўся 281 заказьнік мясцовай значнасьці. Вылучалі 5 відаў такіх заказьнікаў Беларусі: біялягічны, водна-балотны, водны, геалягічны і краявідны. Сярод мясцовых заказьнікаў налічвалася 126 водных (45%), 76 біялягічных (27%), 39 водна-балотных (14%), 29 краявідных (10%) і 11 геалягічных (4%). У Берасьцейскай вобласьці знаходзілася 30 заказьнікаў мясцовай значнасьці, у Віцебскай — 63, у Гарадзенскай — 28, у Гомельскай — 43, у Магілёўскай — 66 і ў Менскай — 51[2].
Remove ads
Падставы абвяшчэньня
Паводле 16-га артыкула Закону Беларусі 2018 году «Аб асабліва ахоўных прыродных тэрыторыях», існавала 7 агульных падставаў пры выбары земляў для абвяшчэньня заказьнікамі:
- «наяўнасьць уласьцівых і рэдкіх прыродных краявідаў і біятопаў;
- наяўнасьць месцаў пражываньня дзікіх жывёлаў і росту дзікарослых расьлінаў, якія адносяцца да відаў, улучаных у Чырвоную кнігу Рэспублікі Беларусь, і да відаў, якія падпадаюць пад дзеяньне міжнародных дамоваў Рэспублікі Беларусь;
- наяўнасьць месцаў рэгулярнага гнездаваньня, зімаваньня або стаянкі падчас пералёту водна-балотных і іншых відаў пералётных птушак у колькасьці, што перавышае 1 адсотак ад ліку нацыянальнай або эўрапейскай папуляцыі віду;
- наяўнасьць месцаў штогадовага засяроджаньня падчас сэзонных пералётаў прынамсі 10 000 асобін пералётных водна-балотных птушак (кулікі, качкі, гусі), прынамсі 500 асобін шэрых жураўлёў;
- наяўнасьць месцаў нерасту, нагулу і перасяленьня рыбы, што адносіцца да відаў, улучаных у Чырвоную кнігу Рэспублікі Беларусь, і да відаў, якія падпадаюць пад дзеяньне міжнародных дамоваў Рэспублікі Беларусь;
- наяўнасьць прыродных земляў, улучаных у нацыянальную экалягічную сетку;
- наяўнасьць прыродных вадаёмаў, відаў рэльефу, непаўторных або рэдкіх паводле свайго паходжаньня, морфамэтрычных і іншых уласьцівасьцяў»[1].
Таксама налічвалася 4 адмысловыя падставы пры выбары земляў пад заказьнікі:
- «прыродныя землі нязначна парушаныя чалавечай дзейнасьцю і валодаюць высокай здольнасьцю аднаўленьня;
- уласьцівыя і рэдкія прыродныя краявіды і біятопы складаюць прынамсі 40% плошчы прыродных земляў;
- прыродныя землі ёсьць месцам пражываньня дзікіх жывёлаў і месцам росту прынамсі 10 відаў дзікарослых расьлінаў, што адносіцца да відаў, улучаных у Чырвоную кнігу Рэспублікі Беларусь, і да відаў, якія падпадаюць пад дзеяньне міжнародных дамоваў Рэспублікі Беларусь;
- прыродныя землі граюць важную ролю ў падтрыманьні воднага ладу прыродных вадаёмаў і балотаў».
Згодна з Законам прыродныя землі могуць абраць для абвяшчэньня заказьнікам мясцовай значнасьці, калі тая адпавядае «прынамсі 2-м агульным і 2-м адмысловым падставам»[1].
Remove ads
Нумар
У 37-м артыкуле Закону «Аб асабліва ахоўных прыродных тэрыторыях» прадугледжвалася, што заказьніку мясцовай значнасьці прысвойваецца рэестровы нумар у выглядзе АААА.3.2.В, дзе:
- АААА — парадкавы нумар у летапісным парадку ўліку;
- 3 — лічбавы код заказьніка, як віда ААПТ;
- 2 — лічбавы код мясцовай значнасьці;
- В — лічбавы код Менску (7) або вобласьці (1 — Берасьцейская, 2 — Віцебская, 3 — Гомельская, 4 — Гарадзенская, 5 — Менская і 6 — Магілёўская; некалькі адм.-тэр. адзінак згадваецца праз касую рысу)[1].
Remove ads
Сьпісы
Найбольшым сярод мясцовых заказьнікаў Беларусі быў Чэрыкаўскі заказьнік плошчай звыш 308 км², які месьціўся ў Магілёўскай вобласьці. Найстарэйшым дзейным быў заказьнік «Дымаўшчына», заснаваны ў траўні 1979 году ў Віцебскім раёне[2].
Берасьцейская вобласьць
Віцебская вобласьць
Гарадзенская вобласьць
Гомельская вобласьць
Магілёўская вобласьць
Менская вобласьць
Remove ads
Крыніцы
Вонкавыя спасылкі
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads