From Wikipedia, the free encyclopedia
Шинж чанар | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
' | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ерөнхий | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Нэр, тэмдэг, атомын дугаар | Лантан, La, 57 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Цуваа | Шилжилтийн металл | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Бүлэг, үе, блок | 3, 6, d | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Гадаад байдал | мөнгөлөг цагаан | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
CAS дугаар | 7439-91-0 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Дэлхийн гадаргад эзлэх хэмжээ | 17 ppm[1] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Атомын шинж чанар [2] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Атом масс | 138,90547(7)[3] u | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Атомын радиус | 195 пм | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ковалент радиус | 207 пм | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Электрон бүтэц | [Xe] 5d1 6s2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1. Ионжилтын энерги | 538,1 кЖ/моль | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2. Ионжилтын энерги | 1067 кЖ/моль | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3. Ионжилтын энерги | 1850,3 кЖ/моль | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Физикийн шинж чанар [4] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Бодисын төлөв | хатуу | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Талстын полиморфизм | 3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Талст бүтэц | зургаан өнцөгт (гексагональ) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Нягт | 6,17 г/см3 (20 °C)[5] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Моосын хатуулаг | 2,5 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Соронзон чанар | Парасоронзон (Χm = 5,4 · 10−5)[6] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Хайлах цэг | 1193 K (920 °C) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Буцлах цэг | 3743 K[7] (3470 °C) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Молийн эзлэхүүн | 22,39 · 10−6 м3/моль | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ууршилтын дулаан | 400 кЖ/моль[7] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Хайлах дулаан | 6,2 кЖ/моль | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Дууны хурд | 2475 м/сек | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Цахилгаан дамжуулалт | 1,626 · 106 A/(В · м) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Дулаан дамжуулалт | 13 Вт/(м · К) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Химийн шинж чанар [8] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Исэлдэлтийн төлөв байдал | 3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Оксид (суурь) | La2O3 (сул суурь) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Хэвийн потенциал | −2,38 В (La3+ + 3 e− → La) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Цахилгаан сөрөг чанар | 1,1 (Паулын скала) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Изотопууд | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Өөр бусад изотопуудыг үзэх: Изотопуудын жагсаалт | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ЦСР-шинж чанар | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Аюулгүй байдлын заавар | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Боломжит ба хэрэглэх байдлыг харгалзан аль болох СИ-системийн нэгжүүдийг хэрэглэсэн болно. Хэрэв ямар нэгэн тайлбар байхгүй бол дээр өгөгдсөн утгууд хэвийн нөхцлийн утгууд болно. |
Лантан [lanˈtaːn] нь дэс дугаар 57, La тэмдэглэгээтэй химийн элемент юм. Лантан нь шилжилтийн металлуудад болон газрын ховор элементүүдийн тоонд багтдаг, үелэх системийн 6-р үе, гуравдугаар хажуугийн бүлэг буюу 3-р IUPAC-бүлэг эсвэл скандигийн бүлэгт байрлана. Ихэнхдээ лантаноидын бүлэгт оруулдаг ч, лантаноидын бүлгийн элементүүдээс f-давхраандаа электронгүйгээрээ ялгаатай юм.
Лантаныг (грекээр λανθάνειν, лантанейн, „далд байх“, „нуугдмал“) 1839 онд шведийн химич бөгөөд мэс засалч Карл Густав Мосандер анх нээжээ. Тэрбээр цэвэр церигийн нитрат гэж бодсон нэгдлээ задлан талстжуулсны дараагаар лантаны сульфатыг гаргаж авчээ.
Лантан нь зөвхөн химийн нэгдлээр бусад лантаноидын хамт юм уу төрөл бүрийн эрдэст байна. Үүнд ихэвчлэн:
орно.
Түүнийг дагалдагч нэгдлүүдээс нь ихээхэн ажиллагаа шаардах аргаар салгасны дараа оксидыг нь фторт устөрөгчөөр лантаны флоридыг гаргаж авна. Дараа нь түүнээ кальцитай нэгдэлд оруулахад кальцийн флорид үүсэн лантаныг ангижруулна. Ангижруулсан лантанаас кальцийн үлдэгдэл ба өөр бусад шаарыг вакуумд дахин хайлуулах аргаар ялгадаг.
Гялтганасан мөнгөлөг цагаан металл нь давтагддаг, пластик хэлбэржүүлэлтэнд ордог уян металл.
Wiktionary: Лантан – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.