Список на добитници на Нобеловата награда за физика
список на статии на Викимедија From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Нобеловата награда за физика им се доделува секоја година на научници кои работат на разни полиња од физиката. Таа е една од петте Нобелови награди кои се основани во 1895 година според тестаментот на Алфред Нобел, а ја доделувае Шведската кралска академија на науките за исклучителни придонеси во физиката.[1] Со оглед дека настанала според волјата на Алфред Нобел, со наградата управува Нобеловата фондација, а ја доделува одбор кој се состои од пет члена избрани од страна на Шведската кралска академија на науките.[2] Се доделува во Стокхолм на годишната церемонија на 10 декември, на годишнината од смртта на Алфред Нобел. Секој добитник добива медал, диплома и парична награда која се менувала во текот на годините.[3] Сваки добитник добија медаљу, диплому и новчану награду која се мењала током година.[4]

Remove ads
Статистика
Првата Нобелова награда за физика му била доделена во 1901 године на Вилхелм Конрад Рендген, кој добил 150.782 шведски круни. Џон Бардин е единствениот двократен добитник — 1956 и 1972 године. Марија Кири исто така добила две Нобелови награди, за физика во 1903 и за хемија во 1911 година. Вилијам Лоренс Брег, до октомври 2014 година, бил најмладиот нобеловец, ја освоил наградата во 1915 година, на 25 години. И ден денес е најмлад нобеловец за физика.[5] Само три жени ја добиле оваа награда, и тоа Марија Кири (1903), Марија Геперт-Мајер (1963) и Дона Стрикланд (2018).[6] До 2018 година, 209 лица ја добиле Нобеловата награда за физика.[7]
Наградата не била доделена 6 пати (1916, 1931, 1934, 1940, 1941, 1942). Осум пати доделувањето на наградата било одложено за следната година. Наградата не била доделена во 1917 година бидејќи Нобеловиот одбор за физика одлучил дека таа година ниеден номиниран научник не ги исполнувал потребните критериуми, но во 1918 година му е доделена на Чарлс Гловер Баркла и се сметала за 1917 година.[8] Овој преседан бил повторен и во 1918 година кога му бил доделена на Макс Планк,[9] како и во 1921 година на Алберт Ајнштајн,[10] 1924 година на Мане Сигбан,[11] 1925 година на Џејмс Франк и Густав Лудвиг Херц,[12] 1928 година на Овен Виланс Ричардсон,[13] 1932 година на Вернер Хајзенберг[14] и 1943 година на Ото Штерн,[15] при што секоја награда била доделена наредната година.
Remove ads
Нобеловци
1900-ти
Повеќе информации Година, Слика ...
Година | Слика | Добитник | Држава | Разлог | Реф |
---|---|---|---|---|---|
1901 | Вилхелм Конрад Рендген | ![]() |
„во знак на признание за исклучителен придонес кој го даде со пронаоѓањето на Х--зраците” /в. Рендгенски зраци/}} | [16] | |
1902 | ![]() |
Хендрик Антон Лоренц | ![]() |
„за откритие на влијанието на магнетизмот на појавите во врска со зрачењето” | [17] |
![]() |
Питер Земан | ||||
1903 | ![]() |
Антоан Анри Бекерел | ![]() |
„за откритие на спонтаната радиоактивност” | [18] |
![]() |
Пјер Кири | „за истражувања на радијациските појави кој ги открил професорот Анри Бекерел” | |||
![]() |
Марија Кири | ||||
1904 | ![]() |
Џон Вилијам Страт, 3. барон Рејли | ![]() |
„за истражување на густината на најважните гасови и за откритие на аргонот” | [19] |
1905 | ![]() |
Филип Едуард Антон фон Ленард | ![]() |
„за истражување на катодните зраци” | [20] |
1906 | ![]() |
Сер Џозеф Џон Томсон | ![]() |
„за теориски и експериментални истражувања на спроведувањето на електрицитет низ гасови” | [21] |
1907 | ![]() |
Алберт Абрахам Мајкелсон | ![]() |
„за прецизните оптички инструменти и спектроскопските и метролошки налази кои се добијени со нивна помош” | [22] |
1908 | ![]() |
Габриел Липман | ![]() |
„за методот на фотографско репродуцирање бои заснован на појавата на интерференција” | [23] |
1909 | ![]() |
Гуљелмо Маркони | ![]() |
„за придонес на развојот на бзежичната телеграфија” | [24] |
![]() |
Карл Фердинанд Браун | ![]() |
Затвори
1910-ти
Повеќе информации Година, Слика ...
Година | Слика | Добитник | Држава | Разлог | Реф |
---|---|---|---|---|---|
1910 | ![]() |
Јохан Дидерик ван дер Валс | ![]() |
„за работа на равенката на состојба за гасови и течности” | [25] |
1911 | ![]() |
Вилхелм Вин | ![]() |
„за откритија во врска со законите за зрачење топлина” | [26] |
1912 | ![]() |
Густаф Дален | ![]() |
„за изум на автоматски регулатори кои се користат во собирачите на плин за осветлување на светилници и пливци” | [27] |
1913 | ![]() |
Хејке Камерлинг Онес | ![]() |
„за истражувања на својствата на материјата на ниски температури кои довеле до производство на течен хелиум” | [28] |
1914 | ![]() |
Макс фон Лауе | ![]() |
„за откритие на дифракцијата на X-зраци на кристали” | [29] |
1915 | ![]() |
Сер Вилијам Хенри Брег | ![]() |
„за анализа на кристалната структура со помош на X-зраци” | [30] |
![]() |
Вилијам Лоренс Брег | ||||
1916 | Наградата не била доделена | ||||
1917 | ![]() |
Чарлс Гловер Баркла | ![]() |
„за откритие на карактеристичното рендгенско зрачење на елементите” | [8] |
1918 | ![]() |
Макс Планк | ![]() |
„за откритие на квантите на енергијата” | [9] |
1919 | ![]() |
Јоханес Штарк | ![]() |
„за откритие на Доплеровиот ефект во канални зраци и цепења на спектралните линии во електрично поле (Штарков ефект)” | [31] |
Затвори
1920-ти
Повеќе информации Година, Слика ...
Година | Слика | Добитник | Држава | Разлог | Реф |
---|---|---|---|---|---|
1920 | ![]() |
Шарл Едуар Гијом | ![]() |
„како признание за работата која довела до прецизни мерења во физиката со откривање на аномалии во никел-челични легури” | [32] |
1921 | ![]() |
Алберт Ајнштајн | ![]() |
„за заслуги во теориската физика, и особено за откритието на законот за фотоелектричен ефект” | [10] |
1922 | ![]() |
Нилс Бор | ![]() |
„за испитување на структурата на атомите и зрачењата кои потекнуваат од нив” | [33] |
1923 | ![]() |
Роберт Миликан | ![]() |
„за работата на елементарното наелектрисување и фотоелектричниот ефект” | [34] |
1924 | ![]() |
Карл Мане Георг Сигбан | ![]() |
„за откритија и истражувања во областа на спектроскопија на х-зраците” | [11] |
1925 | ![]() |
Џејмс Франк | ![]() |
„за откритие на законитоста при судар на електрони и атоми” | [12] |
![]() |
Густав Лудвиг Херц | ||||
1926 | ![]() |
Жан Батист Перен | ![]() |
„за истражување на дисконтинуалната структура на материјата, а особено за откритие на седиметационата рамнотежа” | [35] |
1927 | ![]() |
Артур Комптон | ![]() |
„за откритие на ефектот кој го носи неговото име” /в. Комптонов ефект/ | [36] |
![]() |
Чарлс Томсон Рис Вилсон | ![]() |
„за откритие на методот кој ги прави видливи патеките на наелетризираните честички со кондензирање пареа” | ||
1928 | ![]() |
Овен Виланс Ричардсон | ![]() |
„за работа на термионичкиот феномен и особено за откритие на законот кој го добил името по него” | [13] |
1929 | ![]() |
Луј де Број | ![]() |
„за откритие на брановата природа на електроните” | [37] |
Затвори
1930-ти
Повеќе информации Година, Слика ...
Година | Слика | Добитник | Држава | Разлог | Реф |
---|---|---|---|---|---|
1930 | Сер Чандрасекара Венката Раман | ![]() |
„за работа на расејување на светлината и за откритие на ефектот кој го носи неговото име” | [38] | |
1931 | Наградата не била доделена | ||||
1932 | ![]() |
Вернер Хајзенберг | ![]() |
„за стварање на квантната механика, чија примена, inter alia, довела до откритие на алотропските облици на водородот” | [14] |
1933 | ![]() |
Ервин Шредингер | ![]() |
„за откритие нови продуктивни облици на атомската теорија” | [39] |
![]() |
Пол Дирак | ![]() | |||
1934 | Наградата не била доделена | ||||
1935 | ![]() |
Џејмс Чедвик | ![]() |
„за откритие на неутроните” | [40] |
1936 | ![]() |
Виктор Франц Хес | ![]() |
„за откритие на космичките зраци” | [41] |
![]() |
Карл Дејвид Андерсон | ![]() |
„за откритие на позитроните” | ||
1937 | ![]() |
Клинтон Џозеф Дејвисон | ![]() |
„за експерименталниот пронајдок на дифракцијата на електроните на кристалите” | [42] |
![]() |
Сер Џорџ Паџет Томсон | ![]() | |||
1938 | ![]() |
Енрико Ферми | ![]() |
„за демонстрација на постоењето нови радиоактивни елементи створени со неутронско озрачување, и за сродн откритија на јадрени реакции предизвикани со спори неутрони” | [43] |
1939 | ![]() |
Ернест Орландо Лоренс | ![]() |
„за пронаоѓање и развој на циклотронот и за резултатите постигнати со негова помош, особено во врска со вештачките радиоактивни елементи” | [44] |
Затвори
1940-ти
Повеќе информации Година, Слика ...
Година | Слика | Добитник | Држава | Разлог | Реф |
---|---|---|---|---|---|
1940 | Наградата не била доделена | ||||
1941 | |||||
1942 | |||||
1943 | ![]() |
Ото Штерн | ![]() |
„за придонес на развојот на методот на молекулски снопови и откритието на магнетниот момент на протоните” | [15] |
1944 | ![]() |
Исидор Ајзек Раби | ![]() |
„за резонантниот метод за снимање на магнетните особини на атомските јадра” | [45] |
1945 | ![]() |
Волфганг Паули | ![]() |
„за откритие на принципот на исклучување познат како Паулиев принцип” | [46] |
1946 | ![]() |
Перси Вилијамс Бриџмен | ![]() |
„за откритие на апаратот кој произведува екстремно високи притисоци и за откритие на полето на физика на високих притисоци” | [47] |
1947 | ![]() |
Сер Едвард Виктор Еплтон | ![]() |
„за истражувања на физиката на горната атмосфера, особено за откритиетео на Аплтоновиот слој” | [48] |
1948 | ![]() |
Патрик Мејнард Стјуарт Блекет | ![]() |
„за развој на Вилсоновиот метод на маглена комора, и откритие во врскасо нејзината примена во областа на јадрената физика и космичкото зрачење” | [49] |
1949 | ![]() |
Хидеки Јукава (јапонски: 湯川 秀樹, Yukawa Hideki) | ![]() |
„за предвидување на постоењето мезони на основа на теориската анализа на јадрените сили” | [50] |
Затвори
1950-ти
Повеќе информации Година, Слика ...
Година | Слика | Добитник | Држава | Разлог | Реф |
---|---|---|---|---|---|
1950. | ![]() |
Сесил Френк Пауел | ![]() |
„за развој на фотографски метод за проучавање на јадрените процеси и откритија во врска со мезоните со помош на овој метод” | [51] |
1951 | ![]() |
Сер Џон Даглас Кокрофт | ![]() |
„за пионерски работа на полето на трансмутација на атомското јадро по пат на забрзани атомски честички” | [52] |
![]() |
Ернест Томас Синтон Волтон | ![]() | |||
1952 | ![]() |
Феликс Блох | ![]() |
„за развој на нови методи за јадреномагнетни прецизни мерења и пронајдоци во врска со нив” | [53] |
![]() |
Едвард Милс Персел | ||||
1953 | ![]() |
Фриц Цернике | ![]() |
„за приказ на методот на фазен контраст, особено за изумот на фазноконтрастниот микроскоп” | [54] |
1954 | ![]() |
Макс Борн | ![]() |
„за фундаментални истражувања во квантната механика, особено за статистичкото толкување на брановата функција” | [55] |
![]() |
Валтер Боте | „за коинцидентниот метод и откритијата кои произлегуваат од него” | |||
1955 | ![]() |
Вилис Јуџин Лем | ![]() |
„за откритија во врска со фината структура на спектарот на водородот” | [56] |
![]() |
Поликарп Куш | „за прецизно одредување на магнетниот момент на електроните” | |||
1956 | ![]() |
Вилијам Бредфорд Шокли | ![]() |
„за истражувањата на полуспроводниците и пронајдокот на транзисторскиот ефект” | [57] |
![]() |
Џон Бардин | ||||
![]() |
Волтер Хаузер Братејн | ||||
1957 | ![]() |
Џенинг Јанг | ![]() |
„за истражување во областа на таканаречените паритетни закони кои довеле до значајни откритија во врска со елементарните честички” | [58] |
![]() |
Цунг-Дао Ли | ||||
1958 | ![]() |
Павел Алексејевич Черенков | ![]() |
„за откритие и објаснување на Черенковиот ефект” | [59] |
![]() |
Иља Михајлович Франк | ||||
![]() |
Игор Јевгенијевич Там | ||||
1959 | ![]() |
Емилио Џино Сегре | ![]() |
„за откритие на антипротонот” | [60] |
![]() |
Овен Чемберлејн | ![]() |
Затвори
1960-ти
Повеќе информации Година, Слика ...
Година | Слика | Добитник | Држава | Разлог | Реф |
---|---|---|---|---|---|
1960 | ![]() |
Доналд Артур Глејзер | ![]() |
„за пронајдокот комора со меурчиња” | [61] |
1961 | ![]() |
Роберт Хофштатер | ![]() |
„за пионерска испитувања на расејувањето на електроните на атомските јадра и за така постигнатите откритија во врска со структурата на нуклеоните” | [62] |
![]() |
Рудолф Лудвиг Месбауер | ![]() |
„за истражувања на резонантната апсорпција на гама-зрачењето и откритие на ефектот кој го носи неговото име” /в. Месбауеров ефект/ | ||
1962 | ![]() |
Лав Давидович Ландау | ![]() |
„за пионерските теории во областа на кондензирана материја, особено на течниот хелиум” | [63] |
1963 | ![]() |
Јуџин Пол Вигнер | ![]() |
„за придонес на теоријата на атомско јадро и елементарните честички, особено за откритието и примената на основните принципи на симетрија” | [64] |
![]() |
Марија Геперт-Мајер | „за откритија кои се однесуваат на структурата на јадрените слоеви” | |||
![]() |
Јоханес Ханс Даниел Јенсен | ![]() | |||
1964 | ![]() |
Чарлс Хард Таунс | ![]() |
„за фундаментални истражувања на полето на квантната електроника, што довело до конструкција на осцилатори и засилувачи засновани на масер-ласер принципот” | [65] |
![]() |
Николај Генадијевич Басов | ![]() | |||
![]() |
Александар Михајлович Прохоров | ||||
1965 | ![]() |
Шиничиро Томонага (јапонски: 朝永 振一郎, Tomonaga Shin'ichirō) | ![]() |
„за фундаментална истражувања во квантната електродинамика, што оставило далекусежно за физиката на елементарните честички” | [66] |
![]() |
Џулијан Швингер | ![]() | |||
![]() |
Ричард Фајнман | ||||
1966 | ![]() |
Алфред Кастлер | ![]() |
„за откритие и развој на оптичките методи за проучавање на Херцовите резонанци во атомите” | [67] |
1967 | ![]() |
Ханс Албрехт Бете | ![]() |
„за придонес на теоријата на јадрени реакции, особено откритија кои се однесуваат на создавање енергија во ѕвездите” | [68] |
1968. | ![]() |
Луис Волтер Алварез | ![]() |
„за пресуден придонес во физиката на елементарни честички, а особено за откритието на голем број резонантни состојби, што го остварил со пронајдокот на техниката на користење на водородна меурчеста комора и анализа на податоци” | [69] |
1969 | ![]() |
Мари Гел-Ман | ![]() |
„за придонеси и откритија кои се однесуваат на класификацијата на елементарните честички и нивните заемодејства” | [70] |
Затвори
1970-ти
Повеќе информации Година, Слика ...
Година | Слика | Добитник | Држава | Разлог | Реф |
---|---|---|---|---|---|
1970 | ![]() |
Ханес Олоф Јеста Алфвен | ![]() |
„за фундаментална работа и откритија во магнетната хидродинамика што овозможило огромна примена во разни области во физиката на плазма” | [71] |
![]() |
Луј Ежен Феликс Нел | ![]() |
„за фундаментална работа и откритија кои се однесуваат на антиферомагнетизмот и феромагнетизмот, што довело до важни примени во физиката на цврста состојба” | ||
1971 | ![]() |
Денис Габор | ![]() |
„за пронаоѓање и развој на холографскиот метод” | [72] |
1972 | ![]() |
Џон Бардин | ![]() |
„за заеднични развој на теоријата на суперспроводници, позната како БЦС теорија” | [73] |
![]() |
Леон Нил Купер | ||||
![]() |
Џон Роберт Шрифер | ||||
1973 | ![]() |
Лео Есаки (јапонски: 江崎 玲於奈, Esaki Reona) | ![]() |
„за експериментални откритија во областа на тунел-ефектот кај полуспроводницитеа и суперспроводниците, респективно” | [74] |
![]() |
Ивар Јевер | ![]() | |||
Брајан Дејвид Џозефсон | ![]() |
„за теоријска предвиђања својстава суперструјања кроз тунелску баријеру, познато као Џозефсонов ефект” | |||
1974. | Сер Мартин Рајл | ![]() |
„за пионерски истражувања во радиоастрономијата: на Рајл за откритија и запазувања во техниката, а на Хјуиш за пресудната улога во откривањето на пулсарите” | [75] | |
Ентони Хјуиш | |||||
1975 | ![]() |
Оге Нилс Бор | ![]() |
„за откривање на поврзаноста меѓу заедничкиот и честичното движење во атомското јадро и развивање на теоријата на структура на атомските јадра базирани на оваа зависност” | [76] |
![]() |
Бен Рој Мотелсон | ||||
![]() |
Лео Џејмс Рејнвотер | ![]() | |||
1976 | ![]() |
Бартон Рихтер | ![]() |
„за пионерски работа во откривањето на тешка елементарна честичка од нов вид; поточно, за откритие на честичката J/ψ која ја покажала кварковската структура на јадрото” | [77] |
![]() |
Семјуел Чао Чунг Тинг | ||||
1977 | ![]() |
Филип Ворен Андерсон | ![]() |
„за фундаментални теориски истражувања на електронската структура на магнетни и неорганизирани системи” | [78] |
![]() |
Сер Невил Франсис Мот | ![]() | |||
![]() |
Џон Хазбрук ван Флек | ![]() | |||
1978 | ![]() |
Петар Леонидович Капица | ![]() |
„за основни откритија и изуми во областа на физиката на ниски температури” | [79] |
![]() |
Арно Алан Пензијас | ![]() |
„за пронаоѓање на космичкото микробраново позадинско зрачење” | ||
Роберт Вудро Вилсон | |||||
1979 | ![]() |
Шелдон Ли Глашоу | ![]() |
„за придонес на теоријата на единствена слаба и електромагнетна интеракција на елементарните честички” | [80] |
![]() |
Абдус Салам | ![]() | |||
![]() |
Стивен Вајнберг | ![]() |
Затвори
1980-ти
Повеќе информации Година, Слика ...
Година | Слика | Добитник | Држава | Разлог | Реф |
---|---|---|---|---|---|
1980 | ![]() |
Џејмс Кронин | ![]() |
„за откритие на нарушување на фундаменталните симетрии во распадот на неутралните K-мезони” | [81] |
![]() |
Вал Логсдон Фич | ||||
1981 | ![]() |
Николас Блумберген | ![]() |
„за придонес на развојот на ласерската спектроскопија” | [82] |
![]() |
Артур Леонард Шавлов | ||||
![]() |
Кај Мане Берје Сигбан | ![]() |
„за придонес на развојот на електронскиот спектроскоп со висока резолуција” | ||
1982 | Кенет Г. Вилсон | ![]() |
„за теоријата на критични феномени во врска со фазните премини” | [83] | |
1983 | ![]() |
Субраманијан Чандрасекар | ![]() |
„за теориските концепти за физичките процеси од значење за структурата и еволуцијата на ѕвездите” | [84] |
![]() |
Вилјам Алфред Фаулер | „за теориски и експериментални учења за јадрените реакции од значење за формирање хемиских елементи во семирот” | |||
1984 | ![]() |
Карло Рубија | ![]() |
„за пресуден придонес на големиот проек кој довел до откривање на честичките W- и Z-бозон, преносител на слаба интеракција” | [85] |
Симон ван дер Мер | ![]() | ||||
1985 | ![]() |
Клаус фон Клицинг | ![]() |
„за откритие на квантниот Холов ефект” | [86] |
1986. | Ернст Руска | ![]() |
„за фундаментално истражување во оптиката на електрони, и дизајн на првиот електронски микроскоп” | [87] | |
![]() |
Герд Биниг | „за дизајн на микроскоп со тунелско скенирање” | |||
![]() |
Хајнрих Рорер | ![]() | |||
1987 | ![]() |
Георг Беднорц | ![]() |
„за важен пробој во откривање на суперспроводливоста во керамичките материјали” | [88] |
![]() |
Карл Александар Милер | ![]() | |||
1988 | ![]() |
Леон Макс Ледерман | ![]() |
„за методот неутрино зрак и демонстрација на дублетската структура на лептоните преку откритие на муон неутрината” | [89] |
Мелвин Шварц | |||||
Џек Стајнбергер | |||||
1989 | ![]() |
Норман Фостер Ремзи | ![]() |
„за откритие на методот на одвоени осцилаторни полиња и негова употреба во водородните масери и други атомски часовници” | [90] |
Ханс Георг Демелт | „за развој на техникта на јонска замка” | ||||
Волфганг Паул | ![]() |
Затвори
1990-ти
Повеќе информации Година, Слика ...
Година | Слика | Добитник | Држава | Разлог | Реф |
---|---|---|---|---|---|
1990 | ![]() |
Џером Ајзек Фридман | ![]() |
„за пионерски истражувања на длабоко нееластично расејување на електроните на протоните и поврзаните неутрони, што било од суштинско значење за развој на моделот на кваркови во физиката на честички” | [91] |
![]() |
Хенри Веј Кендал | ||||
![]() |
Ричард Едвард Тејлор | ![]() | |||
1991. | ![]() |
Пјер-Жил де Жен | ![]() |
„за откритие на примена на методот на проучавање на феноменот на уреденост во покомплексни цели, особено кај течните кристали и полимерите ” | [92] |
1992 | Жорж Шарпак | ![]() |
„за откритие и развој на детектор на честички, а особено на повеќежична пропорционална комора” | [93] | |
1993 | ![]() |
Расел Алан Халс | ![]() |
„за откритие нов пулсари, што отворило нови можности за проучување на гравитацијата” | [94] |
![]() |
Џозеф Хутон Тејлор | ||||
1994. | ![]() |
Бертам Брокхаус | ![]() |
„за развој на неутронската спектроскопија” и „за пионерскиот придонес во развојот на неутронското расејување во истраживањето на кондензирана материје” | [95] |
![]() |
Клифорд Гленвуд Шал | ![]() |
„за развој на техникта на неутронско расејување” и „за пионерскиот придонес во развојот на неутронското расејување во истраживањето на кондензирана материје” | ||
1995 | ![]() |
Мартин Луис Перл | ![]() |
„за откритие на τ-лептоните” и „за пионерски експериментален придонес во физиката на лептони” | [96] |
![]() |
Фредерик Рајнес | „за откритие на неутрината” и „за пионерски експериментален придонес во физиката на лептони” | |||
1996 | ![]() |
Дејвид Ли | ![]() |
„за откритие на суперфлуидноста во хелиум-3” | [97] |
![]() |
Даглас Дин Ошероф | ||||
![]() |
Роберт Колман Ричардсон | ||||
1997 | ![]() |
Стивен Чу | ![]() |
„за развој на методот за ладење и фаќање атоми со помош на ласерска светлина” | [98] |
Клод Коен-Тануџи | ![]() | ||||
![]() |
Вилијам Даниел Филипс | ![]() | |||
1998 | ![]() |
Роберт Лафлин | ![]() |
„за откритие нови форми на квантниот флуид” | [99] |
![]() |
Хорст Лудвиг Штермер | ![]() | |||
![]() |
Даниел Чи Цуj | ![]() | |||
1999 | ![]() |
Герард 'т Хофт | ![]() |
„за објаснување на квантната структура електрослаби интеракци во физиката” | [100] |
![]() |
Мартинус Велтман |
Затвори
2000-ти
Повеќе информации Година, Слика ...
Година | Слика | Добитник | Држава | Разлог | Реф |
---|---|---|---|---|---|
2000 | ![]() |
Жорес Иванович Алферов | ![]() |
„за развој на полуспроводнички хетероструктури користени во оптоелектрониката и електроника на големи брзини” | [101] |
![]() |
Херберт Кремер | ![]() | |||
Џек Килби | ![]() |
„за улога во пронаоѓањето на интегрираните кола” | |||
2001 | ![]() |
Ерик Алин Корнел | ![]() |
„за постигнување на Бозе-Ајнштајнова кондензација во разредени гасови на алкалните атоми, и за раните фундаментални истражувања на особините на кондензатот” | [102] |
![]() |
Волфганг Кетерле | ![]() | |||
![]() |
Карл Виман | ![]() | |||
2002 | ![]() |
Рејмонд Дејвис | ![]() |
„за пионерски придонес во астрофизиката, особено за детекција на космичките неутрина” | [103] |
![]() |
Масатоши Кошиба (јапонски: 小柴 昌俊, Koshiba Masatoshi) | ![]() | |||
![]() |
Рикардо Џакони | ![]() |
„за пионерски придонес во астрофизиката, кој довел до откривање на изворот на космичките X-зраци” | ||
2003 | ![]() |
Алексеј Алексејевич Абрикосов | ![]() |
„за пионерски придонес на теоријата суперспроводници и суперфлуиди” | [104] |
![]() |
Виталиј Гинзбург | ||||
![]() |
Ентони Џејмс Легет | ![]() | |||
2004 | ![]() |
Дејвид Грос | ![]() |
„за откритие на асимптотската слобода во теоријата на јаки заемодејства” /в. Кварк/ | [105] |
Хју Дејвид Полицер | |||||
![]() |
Франк Вилчек | ||||
2005 | ![]() |
Рој Глаубер | ![]() |
„за придонес на квантната теорија на оптичка кохеренција” | [106] |
![]() |
Џон Хол | „за придонес на развојот на прецизната спекторскопија базирана на ласерот, вклучувајќи ја и техникта на оптички честотен чешел” | |||
![]() |
Теодор Хенш | ![]() | |||
2006 | ![]() |
Џон Мадер | ![]() |
„за откритие на анизотропските особини и особините на црнотелесно зрачење кај космичкото микробраново позадинско зрачење” | [107] |
![]() |
Џорџ Смут | ||||
2007 | ![]() |
Албер Фер | ![]() |
„за откритие на гигантскиот магнетоотпорнички ефект” | [108] |
![]() |
Петер Гринберг | ![]() | |||
2008 | ![]() |
Јоичиро Намбу (јапонски: 南部 陽一郎, Nanbu Yōichirō) | ![]() |
„за откритие на механизмот на спонтано нарушување на симетријата во субатомската физика” | [109] |
![]() |
Макото Кобајаши (јапонски: 小林 誠, Kobayashi Makoto) | „за откритие порекла нарушене симетрије која предвиђа постојање најмање три фамилије кваркова у природи” | |||
![]() |
Тошихиде Маскава (јапонски: 益川 敏英, Masukawa Toshihide) | ![]() | |||
2009 | ![]() |
Сер Чарлс Као (кинески: 高錕, Kuen Kao) | ![]() |
„за достигнувања на полето на брз пренос на податоци по оптички влакна” | [110] |
![]() |
Вилард Бојл | „откритие на полуспроводнички кола осетливи на светлост кои се користат во дигиталните фотоапарати (CCD чип)” | |||
![]() |
Џорџ Смит | ||||
Затвори
2010-ти
Повеќе информации Година, Слика ...
Година | Слика | Добитник | Држава | Разлог | Реф |
---|---|---|---|---|---|
2010 | ![]() |
Сер Андреј Константин Гејм | ![]() |
„за револуционарните експерименти со дводимензионалниот материјал графен” | [111] |
![]() |
Сер Константин Сергејевич Новоселов | ![]() | |||
2011. | ![]() |
Сол Перлмутер | ![]() |
„за откритие на забрзаното ширење на универзумот со посматрање на оддалечените супернови” | [112] |
![]() |
Адам Рис | ||||
![]() |
Брајан Шмит | ||||
2012 | ![]() |
Серж Арош | ![]() |
„за револуционарни методи кои овозможуваат мерење и манипулација на поединечни квантни система” | [113] |
![]() |
Дејвид Вајнленд | ![]() | |||
2013 | ![]() |
Франсоа Англер | ![]() |
„за теориското откритие на механизмите кои придонесуваат на разбирањето на потеклото на масата на субатомските честички” | [114] |
![]() |
Питер Хигс | ![]() | |||
2014 | ![]() |
Исаму Акасаки (јапонски: 赤﨑 勇, Akasaki Isamu) | ![]() |
„за изумот нов, енергетски ефикасен и еколошки извор на светлина — светлечки диоди кои емитираат сина светлина” | [115] |
![]() |
Хироши Амано (јапонски: 天野 浩, Amano Hiroshi) | ||||
Шуџи Накамура (јапонски: 中村 修二, Nakamura Shūji) | ![]() | ||||
2015 | ![]() |
Такаки Каџита (јапонски: 梶田 隆章, Kajita Takaaki) | ![]() |
„за откритие на осцилации на неутрината кои покажуваат дека неутрината имаат маса” | [116] |
![]() |
Артур Брус Мекдоналд | ![]() | |||
2016 | ![]() |
Дејвид Таулес | ![]() |
„за теориските откритија на транзиции на тополошки фаза и тополошки фази на материја” | [117] |
![]() |
Данкан Холдејн | ||||
![]() |
Џон Костерлиц | ||||
2017 | ![]() |
Рајнер Вајс | ![]() |
„за пресудните придонеси на детекторот LIGO и опсервација на гравитациски бранови” | [118] |
![]() |
Бери Бериш | ||||
![]() |
Кип Торн | ||||
2018 | ![]() |
Артур Ешкин | ![]() |
„за револуционарните пронајдоци во областа на ласерската физика” | [119] |
![]() |
Жерар Муру | ![]() | |||
![]() |
Дона Стрикленд | ![]() | |||
2019 | ![]() |
Џејмс Пиблс | ![]() ![]() |
„за теориски откритија во физичката космологија” | [120] |
Мишел Мајор | ![]() |
„за откритиеto a егзопланети во орбитите на ѕвезди од Сончев тип” | |||
![]() |
Дидје Кело | ![]() |
Затвори
2020-ти
Повеќе информации Година, Слика ...
Година | Слика | Добитник | Држава | Разлог | Реф |
---|---|---|---|---|---|
2020 | ![]() |
Роџер Пенроуз | ![]() |
„за откритие дека создавањето црни дупки е силно поврзано со општата теорија за релативноста” | [121] |
![]() |
Рајнхард Генцел | ![]() |
„за откритие супермасивен компактен објект во центарот на нашата галаксија” | ||
![]() |
Андреа Гез | ![]() | |||
2021 | ![]() |
Сјукуро Манабе (р. 1931) | ![]() ![]() |
„за физичко моделирање на климата на Земјата, квантифицирање на варијабилноста и веродостојно предвидување на глобалното затоплување“ | [123] |
![]() |
Клаус Хаселман (р. 1931) | ![]() | |||
![]() |
Џорџо Паризи (р. 1948) | ![]() |
„за откривање на интеракцијата на нередот и флуктуациите во физичките системи од атомски до планетарни големини“ | ||
2022 | ![]() |
Ален Аспе (р. 1947) | ![]() |
„за експерименти со заплеткани фотони, утврдување повреда на Беловите нееднаквости и пионерска квантна информатичка наука“ | [124] |
![]() |
Џон Клаузер (р. 1942) | ![]() | |||
![]() |
Антон Цајлинер (р. 1945) | ![]() | |||
2023 | Ан Луилје (р. 1958) | ![]() |
„за експериментални методи кои генерираат атосекундни импулси на светлина за проучување на динамиката на електроните во материјата“ | [125][126] | |
![]() |
Ференц Краус (р. 1962) | ![]() ![]() | |||
Пјер Агостини (р. 1941) | ![]() |
Затвори
Remove ads
Поврзано
Наводи
Надворешни врски
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads
Remove ads