Кадмий

Кадми - Cd (лат. Cadmium) Элементсен периодикăллă системин 48-мĕш хими элеменчĕ.

Кадми кристалĕ

Элементсен периодла тытăмĕ H He Li Be B C N O F Ne Na Mg Al Si P S Cl Ar K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe Cs Ba * Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn Fr Ra ** Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og * La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu ** Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
Сĕлтĕлле металсем	Сĕлтĕлле-çĕрле металсем	Куçăмлă металсем
Çăмăл металсем	Металлоидсем	Инертлă газсем
Металмаррисем Галогенсем Лантаноидсем Актиноидсем

Кадми / Cadmium (Cd)
Атом номерĕ
Ансат япалалăхăн курăмĕ	48
Атом палăрăмĕсем
Атом масси (моль масси)	Шурă кĕмĕл тĕслĕ çемçе туптанакан металл а. е. м. (г/моль)
Атом радиусĕ	112,411 пм
Ионизаци энергийĕ (пĕрремĕш электрон)	154 кДж/моль (эВ)
Электронсен конфигурацийĕ	867,2 (8,99)
Химилле палăрăмсем
Ковалентла радиус	[Kr] 4d10 5s2 пм
Ион радиусĕ	148 пм
Электронегативлăх (Полинг шучĕпе)	(+2e) 97
Электрод потенциалĕ	1,69
Оксидлав капашĕсем	−0,403[1]
Ансат япалалăхăн термодинамикăлла палăрăмĕсем
Тачăлăх	2 г/см³
Пайлавла ăшăшăнăçтарăш	8,65 Дж/(K·моль)
Ăшăяраслăх	26,0[1] Вт/(м·K)
Шăрану температури	96,9 K
Шăраннин пайлавла ăшши	594,1 кДж/моль
Вĕрев температури	6,11 K
Пăспулăмăн ăшăлăхĕ	1 038 кДж/моль
Моль калăпăшĕ	59,1 см³/моль
Ансат япалалăхăн кристалл решетки
Решетке тытăмĕ	13,1
Решетке периочĕ	гексагоналлă Å
c/a танлашăнни	1,886
Дебай температури	209 K

Cd	48
65,39
[Kr] 4d10 5s2
Кадми

Истори

1817-мĕш çулта нимĕç профессорĕ Штромейер Фридрих уçнă. Магдебург провизорĕсем цинк оксидне тĕрĕслнĕ чухне маркăмăш хутăшĕ пулма пултарассине шутланă. Штроймер ZnO-ран тĕтĕм хăмăр оксид уйăрса ăна водородпа хутшăнтарса шурă кĕмĕл тĕслĕ металл уйăрать.

Ячĕ пулни

Штромейер Германинче цинк кăларакан рудан грек καδμεία ячĕпе металл ятне панă. Минерал ячĕ грек мифологинчи Кадмпа çыхăннă.

Çутçанталăкра тĕл пулни

Изотопĕсем

Тĕп статья: Кадми изотопĕсем

Çутçанталăкри 8 изотопран 6 стабиллă, иккĕшĕ радиохастар нуклидсен шутне кĕреççĕ. ¹¹³Cd (изотоп сарăлни 12,22 %, бета-аркану çурма аркану тапхăрĕ 7,7·10¹⁵ çул) тата ¹¹⁶Cd (изотоп сарăлни 7,49 %, йĕкĕр бета-аркану çурма аркану тапхăрĕ 3,0·10¹⁹ çул).

Тĕлĕнмелле фактсем

Кадми тата бор — майĕпе нейтронсене чи лайăх çăтакансем ^[2][3]