Резерфордий

Резерфорди (лат. Rutherfordium), Rf, 1997 çулччен тата Курча́тови, Ku) — 104-мĕш хими элеменчĕ. Резерфорди — питĕ радиохастар искуствелла синтезланă элемент. Чи арканман икĕ изотопĕн çурма аркану тапхăрĕ 10 тата 13 сехет патнелле (²⁶⁶Rf тата ²⁶⁵Rf). Ăна питĕ сахал тунă пирки ун пахалăхĕсем çинчен питĕ сахал пĕлеççĕ, ниçта та усă курмаççĕ. Резерфорди - пĕрремĕш трансактиноид, ун хими пахалăхĕсем гафни евĕр пулмалла.

Резерфорди / Rutherfordium (Rf)
Атом номерĕ	104
Ансат япалалăхăн курăмĕ
Атом палăрăмĕсем
Атом масси (моль масси)	261 а. е. м. (г/моль)
Атом радиусĕ	пм
Ионизаци энергийĕ (пĕрремĕш электрон)	кДж/моль (эВ)
Электронсен конфигурацийĕ	[Rn]5f14 6d2 7s2
Химилле палăрăмсем
Ковалентла радиус	пм
Ион радиусĕ	пм
Электронегативлăх (Полинг шучĕпе)
Электрод потенциалĕ
Оксидлав капашĕсем	4
Ансат япалалăхăн термодинамикăлла палăрăмĕсем
Тачăлăх	г/см³
Пайлавла ăшăшăнăçтарăш	Дж/(K·моль)
Ăшăяраслăх	Вт/(м·K)
Шăрану температури	K
Шăраннин пайлавла ăшши	кДж/моль
Вĕрев температури	K
Пăспулăмăн ăшăлăхĕ	кДж/моль
Моль калăпăшĕ	см³/моль
Ансат япалалăхăн кристалл решетки
Решетке тытăмĕ
Решетке периочĕ	Å
c/a танлашăнни	n/a
Дебай температури	K

Элементсен периодла тытăмĕ H He Li Be B C N O F Ne Na Mg Al Si P S Cl Ar K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe Cs Ba * Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn Fr Ra ** Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og * La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu ** Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
Сĕлтĕлле металсем	Сĕлтĕлле-çĕрле металсем	Куçăмлă металсем
Çăмăл металсем	Металлоидсем	Инертлă газсем
Металмаррисем Галогенсем Лантаноидсем Актиноидсем

Rf	104
261
Rn]5f146d27s2
Резерфорди

Истори

Ячĕ пулни

1964-мĕш çулта Дубнари ОИЯИ тĕпчевçисем Флеров Г.Н. ертсе пынипе чи малтан синтезланă. Вĕсем И. В. Курчатова халаласа курчатови (Kurchatovium, Ku) чт пама сĕннĕ. 1969-мĕш çулта Берклири университечĕн ăсчахĕсем çак элемента синтезланă. Вĕсем совет ăсчахĕсен опычĕсене çирĕплетеймен тенĕ. Элемент ятне англи физикне Эрнеста Резерфорда асăнса панă, çавна ИЮПАК 1997-мĕш çулта çирĕплетнĕ. Пĕр вăхăт 106-мĕш элемента (сиборги) резерфорди ят панă. Ку ята йышăниччен элемента уннильквади тесе палăртнă (Unq).

Туни

Шаблон:Nuclide2 + Шаблон:Nuclide2 → Шаблон:Nuclide2 + 4⁰n

Хими пахалăхĕсем

RfCl₄ молеуклин тетраэдрлă структури

Питĕ сахал шутпа илсе резерфорди хими пахалăхĕсене чехи химикĕ Иво Звара тĕпченĕ. 104-мĕш элемент гафнин хими аналогĕ пулнине тупнă. +4 окислени шайĕнче 250—300 °C вĕçме пултаракан галогенидсем RfCl₄ и RfBr₄ пулаççĕ.

Усă курни

Питĕ радиохастар тата çурма аркану тапхăрĕ пĕчĕк пулнă пирки ниçта та усă курмаççĕ. м. Резерфорди — искуствелла синтезланă элемент. Чи арканман икĕ изотопĕн 10 тата 13 сехет патнелле (²⁶⁶Rf тата ²⁶⁵Rf). Ăна питĕ сахал тунă пирки ун пахалăхĕсем çинчен питĕ сахал пĕлеççĕ, ниçта та усă курмаççĕ. Резерфорди - пĕрремĕш трансактиноид, ун хими пахалăхĕсем гафни евĕр пулмалла.

Биологи ролĕ

Çурма аркану тапхăрĕ пĕчĕк пулнă пирки биологи ролĕ çук.

Изотопĕсем

Тĕп статья: Резерфорди изотопĕсем

2008 çулăн пуçламăш тĕлне резефордин 253-ран 268 таран 16 изотоп, тата 5 изомер паллă. Вĕсен çурма аркану тапхăрĕ миллиçеккунт пайĕнчен 13 сехет таран (²⁶⁵Rf).

Изотпсен çурма аркану тапхăрĕ тата уçнă çулĕ

Изотоп	çурма аркану тапхăрĕ [1]	Уçнă çул	Реакци	Note
253Rf	48 мкç	1994	204Pb(50Ti,n)	[2]
254Rf	23 мкç	1994	206Pb(50Ti,2n)	[2]
255Rf	1.68 мç	1974	207Pb(50Ti,2n)	[3]
256Rf	6.4 ms	1974	208Pb(50Ti,2n)	[3]
257Rf	4.7 çs	1969	249Cf(12C,4n)	[4]
258Rf	12 мç	1969	249Cf(13C,4n)	[4]
259Rf	3.2 ç	1969	249Cf(13C,3n)	[4]
260Rf	21 мç	1969	248Cm(16O,4n)	[5]
261Rf	65 ç	1970	248Cm(18O,5n)	[6]
262Rf	2.3 ç	1996	244Pu(22Ne,4n)	[7]
263Rf	10 м	1999	248Cm(22Ne,α,3n)	[8]
264Rf	1? с}	2010	—
265Rf	13? с	2010 !unknown	—
266Rf	10? с	2007?	266Db(Шаблон:SubatomicParticle,Шаблон:SubatomicParticle)?	[9]
267Rf	1.3 с	2004	271Sg(—,4He)	[10]
268Rf	6? с	2004?	268Db(Шаблон:SubatomicParticle,Шаблон:SubatomicParticle)?	[11]