Теллур

Теллур — периодикăллă системăри 52 атом номерлĕ хими элеменчĕ, 'Te (лат. Tellurium символпа палăртаççĕ.

Теллур / Tellurium (Te)
Атом номерĕ	52
Ансат япалалăхăн курăмĕ
Атом палăрăмĕсем
Атом масси (моль масси)	127,6 а. е. м. (г/моль)
Атом радиусĕ	160 пм
Ионизаци энергийĕ (пĕрремĕш электрон)	869,0 (9,01) кДж/моль (эВ)
Электронсен конфигурацийĕ	[Kr] 4d10 5s2 5p4
Химилле палăрăмсем
Ковалентла радиус	136 пм
Ион радиусĕ	(+6e) 56 211 (-2e) пм
Электронегативлăх (Полинг шучĕпе)	2,4
Электрод потенциалĕ	0
Оксидлав капашĕсем	+6, +4, +2
Ансат япалалăхăн термодинамикăлла палăрăмĕсем
Тачăлăх	6,24 г/см³
Пайлавла ăшăшăнăçтарăш	25,8[1] Дж/(K·моль)
Ăшăяраслăх	14,3 Вт/(м·K)
Шăрану температури	722,7 K
Шăраннин пайлавла ăшши	17,91 кДж/моль
Вĕрев температури	1 263 K
Пăспулăмăн ăшăлăхĕ	49,8 кДж/моль
Моль калăпăшĕ	20,5 см³/моль
Ансат япалалăхăн кристалл решетки
Решетке тытăмĕ	гексагоналлă
Решетке периочĕ	4,450 Å
c/a танлашăнни	1,330
Дебай температури	n/a K

Элементсен периодла тытăмĕ H He Li Be B C N O F Ne Na Mg Al Si P S Cl Ar K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe Cs Ba * Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn Fr Ra ** Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og * La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu ** Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
Сĕлтĕлле металсем	Сĕлтĕлле-çĕрле металсем	Куçăмлă металсем
Çăмăл металсем	Металлоидсем	Инертлă газсем
Металмаррисем Галогенсем Лантаноидсем Актиноидсем

Te	52
127,60
5s25p4
Теллур

Истори

Трансильванинчи (Австро-Венгрине кĕнĕ) ылтăн рудисенче Франц Иозеф Мюллер (каярах барон фон Рейхенштейн)ту инженерĕ 1782-мĕш çулта тупнă. 1798-мĕш çултаМартин Генрих Клапрот теллура уйăрса ун тĕп пахалăхĕсене тĕпченĕ.

Ячĕ пулни

лат. Tellus - Çĕр сăмахран.

Çутçантлăкра тĕл пулни

Çĕр хуппинче 1·10^-6 % массăпа. Теллурăн 100 яхăн минерал паллă. Пăхăр, хура тăхлан, цинк, кĕмĕл тата ылтăн теллуричĕсем тĕл пулаççĕ. Теллур минералĕсен чи пысăк пĕлтерĕшлисем: алтаит PbTe, сильванит AgAuTe₄, калаверит AuTe₂, гессит Ag₂Te, креннерит (Au, Ag)Te, петцит Ag₃AuTe₂, мутманнит (Ag, Au)Te, монбрейит Au₂Te₃, нагиагит [Pb₅Au(Te, Sb)]₄S₅, тетрадимит Bi₂Te₂S.

Изотопĕсем

Тĕп статья: Теллур изотопĕсем